Lai Châu: Hiệu quả chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng
(TN&MT) - Những năm qua, chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) triển khai trên địa bàn tỉnh Lai Châu, được xem là một trong những chính sách đột phá trong bảo vệ và phát triển rừng, bởi chuyển hướng tiếp cận từ chỗ dựa hoàn toàn vào ngân sách, sang huy động các nguồn vốn ngoài ngân sách và xã hội hóa cho việc quản lý và bảo vệ, phát triển rừng bền vững.
Bà Tòng Thị Hương, Giám đốc Quỹ BV&PTR tỉnh Lai Châu, cho biết: Thời gian qua, Quỹ BV&PTR tỉnh đã thực hiện tốt chính sách chi trả DVMTR trên địa bàn, mang lại hiệu quả tích cực; huy động được nguồn lực đáng kể cho công tác quản lý, BV&PTR, từng bước cải thiện, nâng cao đời sống người dân gắn bó với rừng.
Từ nguồn kinh phí chi trả DVMTR, nhiều cộng đồng thôn, bản đã xây dựng thành công mô hình phát triển sinh kế, góp phần giải quyết việc làm. Việc chi trả tiền DVMTR đã trực tiếp giúp nhiều chủ rừng trong tỉnh có kinh phí để triển khai công tác bảo vệ rừng; các chủ rừng và các hộ nhận khoán rừng có thêm thu nhập cải thiện đời sống.
Năm 2023, tổng diện tích đất có rừng được chi trả DVMTR trên toàn tỉnh là 451.483,20 ha. Đơn giá chi trả tiền DVMTR bình quân của tỉnh Lai Châu đã tăng từ 0,3 triệu đồng/ha năm 2012 lên khoảng 1,1 triệu đồng/ha năm 2022.
Do đó, việc triển khai thực hiện tốt chi trả DVMTR không chỉ tác động tích cực tới công tác bảo vệ và phát triển rừng, mà còn góp phần xóa đói, giảm nghèo, cải thiện sinh kế cho hơn 84 nghìn hộ gia đình tham gia nhận khoán bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh, với đơn giá chi trả bình quân của các hộ tham gia nhận khoán bảo vệ rừng trên địa bàn toàn tỉnh là 5,57 triệu đồng/hộ/năm.
Mức chi trả dịch vụ môi trường rừng tăng lên, bình quân thu nhập của người dân làm nghề rừng, trên địa bàn tỉnh cũng tăng lên tạo niềm vui và phấn khởi cho người dân, qua đó tạo động lực để người dân gắn bó, bảo vệ rừng, nâng cao tỷ lệ che phủ rừng, bảo vệ diện tích rừng tái sinh.
Đồng thời, chính sách chi trả DVMTR được xem là bước đột phá trong việc hỗ trợ kinh phí ngoài ngân sách để bảo vệ, phát triển rừng của tỉnh, bởi từ chỗ dựa hoàn toàn vào ngân sách nhà nước hỗ trợ nay chuyển sang huy động các nguồn vốn ngoài ngân sách để thực hiện.
Trong 6 tháng đầu năm, thu điều phối từ Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Việt Nam, số tiền 60.671,18 triệu đồng của 09 cơ sở (Thủy điện: Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình, Huội Quảng, Bản Chát, Mường Kim 2, Pắc Ma và Công ty Cổ phần nước sạch Sông Đà, Công ty Cổ phần nước sạch Sông Đuống). Cùng với đó, Quỹ đã tổ chức ký kết hợp đồng với 03 nhà máy thủy điện (Nậm Be 2, Nậm Pảng 2, Nậm Bụm 1A) nâng tổng số hợp đồng của các cơ sở sử dụng DVMTR có lưu vực trong tỉnh đã ký kết là 62/65 đơn vị.
Ngoài ra, để thực hiện hiệu quả, đúng quy định pháp luật, hàng năm Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Lai Châu xây dựng kế hoạch hoạt động thu, chi tài chính trình cấp có thẩm quyền phê duyệt làm cơ sở triển khai. Cùng đó, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát thực hiện chính sách chi trả DVMTR và giải ngân các nguồn kinh phí kịp thời, đầy đủ; chú trọng nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý, cho các chủ rừng, góp phần thực hiện hiệu quả chiến lược phát triển lâm nghiệp bền vững trên địa bàn tỉnh.
Từ những kết quả thực tiễn cho thấy, chính sách chi trả tiền DVMTR đã góp phần tạo công ăn, việc làm, cải thiện sinh kế, giúp người dân gắn bó với rừng, giảm tình trạng phá rừng, khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép trên địa bàn tỉnh, từ đó tài nguyên rừng được bảo vệ, phát triển tốt hơn.