Các địa phương cần khẩn trương xây dựng và ban hành các văn bản thi hành Luật Đất đai

Nỗ lực hoàn thiện các văn bản hướng dẫn thi hành

Thay mặt cho 3 đơn vị thuộc lĩnh vực đất đai (Vụ Đất đai, Cục Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất và Cục Đăng ký dữ liệu và Thông tin đất đai), ông Mai Văn Phấn cho biết, ngay sau khi Luật Đất đai năm 2024 được ban hành, trước yêu cầu của thực tiễn đặt ra, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Tài nguyên và Môi trường khẩn trương xây dựng Tờ trình và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội cho phép Luật Đất đai có hiệu lực sớm hơn. Đồng thời với việc rà soát các luật liên quan đến Luật Đất đai như Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Các tổ chức tín dụng, nhằm đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ giữa các luật có liên quan.

Thực hiện nhiệm vụ Lãnh đạo Bộ giao, các đơn vị thuộc lĩnh vực Đất đai đã tham mưu xây dựng, báo cáo phân tích cơ sở chính trị, pháp lý, cơ sở thực tiễn, một số điểm mới quan trọng, mang tính đột phá của các luật để khẳng định việc sớm đưa Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản vào thi hành nhằm mục đích sớm khắc phục những tồn tại, hạn chế, đồng thời, tạo hành lang pháp lý đồng bộ, giải phóng nguồn lực đất đai; tạo động lực mới cho phát triển đất nước và thực hiện các chính sách an sinh xã hội.

Do đó, ngày 29/6/2024, Tại kỳ họp lần thứ 7, Quốc hội đã thông qua Luật số 43/2024/QH15 Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Các tổ chức tín dụng, trong đó có quy định các luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2024.

Về tiến độ xây dựng các Nghị định thi hành Luật Đất đai năm 2024, ông Phấn cho biết, thực hiện quyết định số 222/QĐ-TTg ngày 05/3/2024 của Thủ tướng Chính phủ đã ban hành về Kế hoạch triển khai thi hành Luật Đất đai, trong đó giao Bộ Tài nguyên và Môi trường được giao chủ trì soạn thảo 5 Nghị định, 1 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Thực hiện nhiệm vụ Lãnh đạo Bộ giao, các đơn vị thuộc lĩnh vực đất đai đã tham mưu xây dựng trình Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành Quyết định số 678/QĐ-BTNMT ngày 19/3/2024 về kế hoạch thực hiện Quyết định số 222/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, trong đó đã phân công cụ thể đơn vị chủ trì, phối hợp xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật về đất đai, để triển khai xây dựng dự thảo các Nghị định.

Cụ thể gồm: Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai; Nghị định điều tra cơ bản về đất đai, đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và hệ thống thông tin đất đai; Nghị định quy định về giá đất; Nghị định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.

Đến nay, Chính phủ đã ký ban hành 2 Nghị định: Nghị định số 71/2024/NĐ-CP ngày 27/6/2024 của Chính phủ Quy định về giá đất; Nghị định số 88/2024/NĐ-CP ngày 15/7/2024 của Chính phủ Quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Các Nghị định còn lại, Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã tổ chức nhiều cuộc họp trực tuyến và trực tiếp với các bộ, ngành, các nhà khoa học, chuyên gia và 63 tỉnh, thành phố, đồng thời xin ý kiến thành viên Chính phủ.

Các đơn vị thuộc lĩnh vực đất đai đã phối hợp tiếp thu, giải trình ý kiến Thành viên Chính phủ và ý kiến góp ý tại các hội nghị. Hiện nay, Bộ TN&MT đã trình Chính phủ Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai và Nghị định điều tra cơ bản về đất đai, đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và hệ thống thông tin đất đai; dự kiến sẽ được ban hành trong một vài ngày tới.

Bên cạnh đó, các đơn vị đất đai đã tham mưu để Bộ trình Chính phủ ký ban hành Nghị quyết số 80/NQ-CP ngày 27/5/2024 về đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất mà đất đó không phải là đất ở. Đồng thời, đã trình hồ sơ sang Ủy ban Thường vụ Quốc hội để thẩm định ban hành Nghị quyết.

Ngoài ra, các đơn vị thuộc lĩnh vực Đất đai đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị của Bộ nghiên cứu, góp ý kiến đối với 3 dự thảo Nghị định, bao gồm: Nghị định quy định chi tiết về đất trồng lúa do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì soạn thảo; Nghị định quy định về thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và Nghị định quy định về quỹ phát triển đất do Bộ Tài Chính chủ trì soạn thảo.

Về xây dựng các thông tư hướng dẫn thi hành Luật đất đai, ông Phấn cho hay, cùng việc xây dựng các Nghị định, các đơn vị đất đai phải tập trung xây dựng 14 Thông tư, trong đó Luật giao 4 Thông tư sẽ có hiệu lực vào ngày 01/8/2024 và 10 Thông tư Bộ trưởng giao, trong đó Cục được giao xây dựng 4 thông tư, Cục Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất xây dựng 6 Thông tư.

Đến nay, 4 Thông tư do Luật giao các đơn vị thuộc Cục Đăng ký và Dữ liệu thông tin đất đai và cục Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất được Lãnh đạo Bộ giao chủ trì, đã và đang phối hợp với các đơn vị để tổ chức xây dựng dự thảo, tổ chức các hội nghị lấy ý kiến theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đồng thời đã tổ chức các Hội nghị trực tuyến với Sở Tài nguyên và Môi trường của 63 tỉnh/thành phố để trao đổi, góp ý kiến. Dự kiến, sang đầu tuần tới sẽ trình thẩm định để Lãnh đạo Bộ ký ban hành.

Các địa phương cần tập trung xây dựng các văn bản thuộc thẩm quyền Luật giao

Để đảm bảo việc xây dựng và ban hành các văn bản thi hành Luật đất đai, đồng thời triển khai có hiệu quả chính sách pháp luật về đất đai, với mốc thời gian được xác định là ngày 01/8/2024, thay măt các đơn vị lĩnh vực đất đai, ông Phấn kiến nghị, thứ nhất, đối với các Thông tư thuộc thẩm quyền của Bộ Trưởng ký ban hành thì cho phép thực hiện đồng thời việc xin ý kiến Ban Cán sự và Tổ chức thẩm định để các đơn vị tiếp thu, giải trình và hoàn thiện để Bộ trưởng ký ban hành trước ngày 01/8/2024;

Thứ hai, theo quy định của Luật Đất đai, có 19 nội dung Luật giao cho địa phương ban hành văn bản để tổ chức thực hiện, tuy nhiên theo Công điện số 63/CĐ-TTg ngày 26/6/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy nhanh tiến độ xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai, thì đến nay mới có một số địa phương gửi văn bản về Bộ xin ý kiến góp ý. Do vậy, để đảm bảo tính đồng bộ, hệ thống của văn bản pháp luật về đất đai đề nghị các địa phương tập trung và ưu tiên nguồn lực để xây dựng các văn bản thuộc thẩm quyền đã được Luật giao, kịp thời ban hành trước ngày 01/8/2024, kiên quyết không để khoảng trống các văn bản thi hành.

Thứ ba, công tác xây dựng pháp luật về đất đai đã rất vất vả và trải qua rất nhiều công đoạn, nhiều cung bậc khác nhau để tiếp thu, hoàn thiện. Tuy nhiên, để pháp luật đất đai đi vào cuộc sống, đến từng tầng lớp xã hội, các bộ thực thi và người dân thì công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đất đai một cách sâu rộng và thiết thực là hết sức quan trọng. Do đó, đề nghị các địa phương cần học hỏi kinh nghiệm của các địa phương đã thực hiện để sớm có kế hoạch tổ chức triển khai, đặc biệt trong thời gian tới các văn bản pháp luật từ Luật, Nghị định, Thông tư và văn bản của địa phương đã được ban hành tạo hành lang pháp lý đầy đủ và thống nhất để triển khai.

Phát huy kết quả công tác 6 tháng đầu năm 2024, trong những tháng cuối năm 2024, các đơn vị thuộc lĩnh vực đất đai tiếp tục hoàn thiện các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2024 còn lại; tổ chức tuyên truyền, phổ biến, tập huấn pháp luật Đất đai 2024 đảm bảo tiến độ và chất lượng cao. Đây là nhiệm vụ trọng tâm trong các tháng cuối năm 2024, nhằm góp phần đưa pháp luật đất đai năm 2024 với nhiều điểm mới quan trọng, mang tính đột phá đi vào cuộc sống; bảo đảm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.

“

Về công tác tuyên truyền, phố biến chính sách pháp luật, ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 222/QĐ-TTg, Vụ Đất đai đã phối hợp với các đơn vị tham mưu, báo cáo Lãnh đạo Bộ tổ chức Hội nghị triển khai thi hành Luật Đất đai bằng hình thức trực tiếp kết hợp với trực tuyến với các Bộ, ngành và 63 tỉnh,thành phố trực thuộc Trung ương (nhiều địa phương trực tuyến đến cấp xã);
Bên cạnh đó, Bộ đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan trung ương tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến, giới thiệu nội dung và một số điểm mới, nổi bật của LuậtĐất đai năm 2024, như: Chủ trì, phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương; Bộ Tưpháp; Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam; Kiểm toán Nhà nước; Bộ Ngoại giao tổ chức Hội nghị phổ biến cho các kiều bào trong và ngoài nước với khoảng
500 đại biểu tham dự trực tiếp và trực tuyến tại Hà Nội và 50 điểm cầu tại 30 quốc gia và vùng lãnh thổ ở 04 châu lục.
Đối với các địa phương, đã phối hợp với các địa phương tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến, giới thiệu nội dung và một số điểm mới, nổi bật của Luật Đất đai năm 2024 cho cán bộ, công chức, người lao động như tại: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hòa Bình, Tuyên Quang, Phú Thọ... Trong đó nhiều địa phương tổ chức hội nghị bằng hình thức trực tiếp kết hợp với trực tuyến đến từng đơn vị hành chính cấp xã nên số lượng đại biểu rất lớn (như tại Thanh Hóa, số đại biểu tham dự lên đến trên 37 ngàn người).
Ngoài ra, thực hiện chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ, các đơn vị đã phối hợp với Trường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tài nguyên và môi trường tổ chức 2 lớp tập huấn, tuyên truyền, phổ biến, giới thiệu Luật Đất đai năm 2024 tại Thành phố Hồ Chí Minh và tại Hà
Nội; đồng thời, phối hợp với một số quận, huyện tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến, giới thiệu Luật Đất đai năm 2024.
Đồng thời, đã phối hợp với các cơ quan truyền thông (Truyền hình Việt Nam, Truyền hình Quốc hội, Thông tấn xã Việt Nam, VOV….) dành nhiều thời lượng để tuyên truyền, phổ biến, giới thiệu Luật Đất đai trên các phương tiện thông tin đại
chúng.

Thúy Nhi