Thế giới cần chú trọng phòng ngừa cháy rừng hơn nữa
(TN&MT) - Theo giới khoa học, khi các vụ cháy rừng ngày càng trở nên nghiêm trọng, giải pháp không còn đơn giản chỉ là chữa cháy, mà phòng ngừa là điều chúng ta cần phải chú trọng và nỗ lực hơn nữa.
Thời gian qua, khi những đợt nắng nóng khắc nghiệt đẩy nhiệt độ lên cao đến mức như thiêu đốt, nhiều khu vực ở Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ, Mỹ, Canada… đã trải qua những vụ cháy rừng lớn.
Các nhà khoa học nhận định, trong những năm gần đây, mặc dù đã có nhiều nguồn lực bổ sung dành cho việc cải thiện công tác chữa cháy, nhưng thế giới chưa chuẩn bị tốt cho việc ứng phó với các vụ cháy rừng ngày càng tăng và ngày càng nghiêm trọng hơn do biến đổi khí hậu. Các chuyên gia cho rằng việc lập kế hoạch và chuẩn bị cho những thảm họa này chưa được đầu tư đúng mức.
Trên thực tế, việc dự đoán mức độ nghiêm trọng hoặc thời gian, địa điểm xảy ra của một đám cháy có thể là một thách thức vì có nhiều yếu tố, bao gồm cả điều kiện thời tiết địa phương, cần được đưa vào tính toán. Tuy vậy, theo ông Stefan Doerr - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu cháy rừng tại Đại học Swansea (Anh), nhìn chung, các vụ cháy rừng đang ngày càng lan rộng hơn với cường độ nghiêm trọng hơn.
Trong một diễn biến liên quan, một nghiên cứu riêng biệt vừa được công bố đầu tuần này cũng chỉ ra tần suất và cường độ của các vụ cháy rừng cực độ dường như đã tăng gấp đôi trong 20 năm qua
Đáng chú ý, theo báo cáo năm 2022 của Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP), vào cuối thế kỷ này, số vụ cháy rừng nghiêm trọng trên toàn cầu có thể tăng 50%. Nhưng ông Doerr cảnh báo, rõ ràng là chúng ta chưa chuẩn bị đủ tốt cho tình huống mà chúng ta đang phải đối mặt hiện nay.
Bên cạnh biến đổi khí hậu được cho là nguyên nhân chính làm tăng tình trạng cháy rừng, các yếu tố khác như tình trạng sử dụng đất và vị trí phát triển nhà ở cũng đóng vai trò to lớn khiến tình hình này nghiêm trọng hơn.
Chuyên gia của Ủy ban châu Âu Jesus San-Miguel cho rằng, cháy rừng diễn ra không phân biệt ranh giới quốc gia, do đó hành động ứng phó cháy rừng đã được phát triển giữa các chính phủ để cùng nhau ứng phó với những thảm họa này. Điển hình, Liên minh châu Âu (EU) có một mô hình chia sẻ tài nguyên mạnh mẽ và ngay cả các quốc gia ngoài khối dọc Địa Trung Hải cũng được hưởng lợi từ thiết bị chữa cháy, hoặc được hỗ trợ tài chính trong những lúc cần thiết.
Tuy nhiên, ông San-Miguel cho rằng khi các vụ cháy rừng ngày càng trở nên nghiêm trọng, giải pháp không còn đơn giản chỉ là chữa cháy, mà phòng ngừa là điều chúng ta cần phải chú trọng và nỗ lực nhiều hơn nữa.
Trong khi đó, ông Rory Hadden đến từ Đại học Edinburgh của Anh khuyến nghị, việc đốt lửa có kiểm soát, chăn thả gia súc hoặc cơ giới hoá việc loại bỏ thảm thực vật… đều là những giải pháp hiệu quả để hạn chế lượng nhiên liệu có nguy cơ gây cháy bao phủ nền rừng.
Theo ông Hadden, chuyên gia về an toàn cháy nổ và kỹ thuật, thông tin lệnh cấm đốt lửa trại và thiết lập các con đường phục vụ chữa cháy đều có thể là giải pháp hiệu quả trong việc giảm thiểu cháy rừng bùng phát và lan rộng. Tuy nhiên, các biện pháp này đòi hỏi nguồn tài trợ và lập kế hoạch từ các chính phủ - có thể có những ưu tiên khác và ngân sách eo hẹp, hơn nữa hiệu quả không phải lúc nào cũng rõ ràng ngay lập tức.