Quảng Nam: Nỗ lực tái tạo bãi biển từng vinh danh đẹp nhất châu Á
Trước đây, chính quyền tỉnh Quảng Nam đã có nhiều giải pháp cứu biển Cửa Đại bị sạt lở nghiêm trọng, lấn sâu vào đất liền, cuốn trôi nhiều nhà cửa, vật kiến trúc, nhưng các giải pháp chỉ mang tính tạm thời nên không mang lại hiệu quả, bờ biển vẫn bị sạt lở. Khoản 3 năm gần đây, các dự án chống xói lở bờ biển Hội An mang lại hiệu quả cao, bước đầu phục hồi và bảo vệ bờ biển xinh đẹp này. Nhưng vẫn còn đó 33 hộ dân ở khối phố Thịnh Mỹ nơm nớp lo sợ biển nuốt, ngóng chờ kè chống xói lở sớm hoàn thành.
Nhiều giải pháp cứu biển Cửa Đại
Cửa Đại (TP. Hội An) là một trong 25 bãi biển được công nhận đẹp nhất châu Á do Tạp chí du lịch nổi tiếng của Mỹ - Trip Advisor công bố năm 2013. Cứu biển Cửa Đại trở thành vấn đề trọng tâm của tỉnh Quảng Nam để phát triển bền vững trước tác động của thiên tai, biến đổi khí hậu.
Dự án chống xói lở khẩn cấp bờ biển Cửa Đại được xây dựng tuyến đê ngầm dài khoảng 1.530 m nối tiếp với dự án chống xói lở khẩn cấp và bảo vệ bờ biển Hội An, kết hợp nạo vét Cửa Đại về phía Bắc.
Dự án có tổng mức đầu tư 300 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương. Dự án khởi công xây dựng từ tháng 7/2021, thi công hoàn thành tháng 5/2022 và bàn giao đưa vào sử dụng tháng 10/2022. Khi hoàn thành đã giải quyết được hiện tượng sạt lở nghiêm trọng đối với một phần bờ biển Hội An, phục hồi cơ bản các bãi tắm, tạo cảnh quan bãi biển.
Theo người dân phường Cửa Đại, năm 2022, bờ biển được tái tạo, từ đó đến nay du khách quay trở lại tắm biển, người dân cũng có chỗ buôn bán, các nhà hàng, quán ăn cũng hoạt động trở lại. Tuy bãi biển dần hồi sinh, song đoạn từ UBND phường Cẩm An đến biển An Bàng vẫn tiếp tục bị sạt lở.
Để giải quyết vấn đề này, hiện nay, Chủ đầu tư (Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình NN&PTNT Quảng Nam) đang triển khai dự án kè chống xói lở khẩn cấp bờ biển Cửa Đại, đoạn từ UBND phường Cẩm An đến khu vực An Bàng, TP. Hội An.
Dự án này xây dựng hệ thống đê ngầm giảm sóng và giữ chân bãi nhân tạo song song, cách bờ 250-300 m, có chiều dài khoảng 550 m, bắt đầu từ điểm cuối của dự án chống xói lở khẩn cấp bờ biển Cửa Đại về phía Bắc. Dự án có tổng mức đầu tư 210 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương.
Dự án được khởi công từ tháng 11/2023. Cuối năm 2023 thời tiết trên biển không thuận lợi nên chưa triển khai được hạng mục đê ngầm và tạo bãi, chỉ thi công công việc ở bến, bãi tạm trên bờ; đến tháng 4/2024 mới triển khai thi công trên biển.
Đến nay, đã triển khai đúc hoàn thành khối haro theo khối lượng hợp đồng, đang triển khai thi công xây dựng hạng mục đê ngầm và sẽ triển khai hạng mục nạo vét tạo bãi khi hoàn thành các thủ tục theo quy định.
Anh Nguyễn Văn Phụng là chủ một hộ kinh doanh ăn uống, cung cấp dịch vụ du lịch biển tại khu vực bãi biển khối phố Thịnh Mỹ, phường Cẩm An cho biết, 3 năm qua, triều cường, sóng biển mạnh đã khiến một đoạn dài bờ biển Thịnh Mỹ, nơi thu hút lượng lớn khách du lịch bị sạt lở nặng. Nhiều đoạn ăn sâu vào đất liền, nhiều nhà cửa, vật kiến trúc bị sóng cuốn trôi ra biển. Hàng chục hộ kinh doanh ở khu vực biển khối phố Thịnh Mỹ, phường Cẩm An bị mất sinh kế và buộc phải di chuyển đến nơi khác để đảm bảo an toàn. Hiện nay, còn 33 hộ dân bị ảnh hưởng sạt lở, nhiều hộ dân đã có đơn xin xây dựng kè bảo vệ và sửa chữa, gia cố nhà trên khu đất của mình để bảo vệ tài sản, ổn định cuộc sống nhưng chưa được chính quyền địa phương chấp nhận. Thiết nghĩ, chính quyền địa phương nên tạo điều kiện cho người dân tự sửa chữa nhà trong khi chờ công trình kè chống xói lở hoàn thành.
Trao đổi với ông Nguyễn Ngọc Tân- Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình NN&PTNT Quảng Nam được biết, đến hết tháng 7/2024 sẽ hoàn thành toàn tuyến 550 m, hoàn thành nạo vét, phun cát tạo bãi tắm tại 2 vị trí của dự án. Công trình sẽ thi công hoàn thành trước ngày 30/8/2024, tức là trước thời điểm cao điểm mùa mưa bão.
Cần giải pháp bền vững để tái tạo biển Hội An
Theo Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình NN&PTNT Quảng Nam Nguyễn Ngọc Tân cho biết, mới đây tháng 4/2024, UBND tỉnh Quảng Nam đã có quyết định Phê duyệt Kế hoạch thực hiện Dự án "Chống xói lở và bảo vệ bền vững bờ biển Hội An, tỉnh Quảng Nam" có tổng vốn đầu tư 42 triệu Euro (tương ứng hơn 982 tỷ đồng) do Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình NN&PTNT Quảng Nam làm chủ đầu tư. Trong đó, có khoản vay 35 triệu Euro từ Cơ quan Phát triển Pháp AFD, 2 triệu Euro viện trợ không hoàn lại từ Liên minh châu Âu và 5 triệu Euro sử dụng vốn đối ứng của địa phương.
Dự án triển khai trên bờ biển kéo dài từ vịnh Cửa Đại đến khu nghỉ dưỡng Victoria với mục tiêu là phục hồi bờ biển để hỗ trợ ngành công nghiệp du lịch và các dịch vụ kèm theo, tạo thêm việc làm cho người dân địa phương.
Dự án gồm 3 hợp phần: Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng (nuôi bãi, đê ngầm giảm sóng); các biện pháp phi công trình và quản lý dự án. Dự án đang triển khai các thủ tục, dự kiến khởi công vào tháng 1/2025 và hoàn thành vào tháng 12/2026.
Hai giải pháp được lựa chọn là xây dựng 7 mỏ hàn và 7 đê chắn sóng cùng giải pháp mềm thuận thiên, thân thiện với môi trường như đổ cát nuôi bãi để giải quyết sự mất cân bằng cục bộ và cải thiện dòng vận chuyển cát tự nhiên.
Đồng thời, dự án sẽ áp dụng chiến lược quản lý tổng hợp đới bờ (gồm đồng bằng ven biển, vùng đất thấp, cửa sông, các cồn cát...), theo dõi diễn biến đường bờ biển bằng cách tiếp cận bền vững cho 80km bờ biển từ Sơn Trà, TP Đà Nẵng đến Tam Hải, tỉnh Quảng Nam.
Chủ đầu tư hy vọng khi hoàn thành, khớp nối với các dự án đã và đang triển khai nhằm chống xói lở, bảo vệ bền vững bờ biển Hội An, đáp ứng nhu cầu cấp thiết về ổn định chỗ ở và phát triển kinh tế của cộng đồng dân cư khu vực dự án; phù hợp với quy hoạch, kế hoạch chiến lược phát triển của TP. Hội An nói riêng và thích ứng với biến đổi khí hậu tại các khu vực ven biển của tỉnh Quảng Nam nói chung.