Người "truyền lửa" cho khát vọng thoát nghèo ở Tả Thền A

Là “lao động chính” khi còn niên thiếu

Sùng Seo Ly, sinh năm 1983 trong một gia đình có 4 anh em, anh là con thứ ba. Ly có dáng người người đậm, khuôn mặt tròn, sáng sủa, hoạt bát. Trò chuyện với Ly, tôi không nghĩ mình đang trò truyện với một người ở tận cái thôn nghèo nhất của xã Thanh Bình, bởi khiếu ăn nói, sự tự tin, cởi mở và cả những toan tính trong làm ăn kinh tế, hay sự trăn trở trong việc đào tạo lớp đảng viên kế cận…

Ly bảo, 12 tuổi anh đã là “trụ cột” lao động chính của gia đình, bở 2 anh chị đã lập gia đình ở riêng, bố mẹ khi đó đã hơn 60 tuổi, đứa em út thì còn nhỏ, khiến anh trở thành “lao động” chính bất đắc dĩ. Khi đó, một buổi đi học, một buổi anh phải lên rừng phát nương trồng ngô để lấy cái ăn. Cố học hết 9 anh đành phải nghỉ học, vì không cáng nổi cả việc học, lẫn làm nương. Bởi nếu tiếp tục học lên lớp 10, anh phải xuống huyện để học.

Đã từng mơ sau này sẽ trở thành thầy giáo mang con chữ đến cho đồng bào nghèo miền núi, hoặc bác sỹ để chữa bệnh cho người nghèo, giờ phải gác lại “giấc mơ con chữ” khiến Ly rất buồn. Nỗi buồn theo anh lên rẫy, xuống suối, rồi theo cả vào những đường cày, gốc ngô. Ly bảo, có những lúc làm mệt ngủ thiếp đi dưới gốc cây, anh đã mơ mình đang ngồi học trong trường huyện. Giờ ra chơi, khi anh đang nhún người nhảy lên với chùm hoa phượng để tặng các bạn nữ, thì tỉnh giấc, vì bị con kiến muối đốt vào bắp chân. Mở mắt ra mới biết mình đang mơ!

Trở lại với cuộc sống thực tại, anh tự hứa với mình sẽ không được buồn nữa, bởi buồn cũng không thay đổi được gì, ngược lại còn làm mình nhụt trí. “Tôi lao vào công việc, lấy niềm vui làm nương rẫy, bầu bạn với cây ngô để quên đi giấc mơ con chữ” – Sùng Seo Ly kể lại.

16 tuổi, chưa đủ tuổi vay ngân hàng, anh thuyết phục bố mẹ vay 4 triệu đồng từ Ngân hàng chính sách xã hội (CSXH) tỉnh Lào Cai để sửa lại ngôi nhà đã quá rách nát. Theo lời Ly kể là “ban ngày ở trong nhà vẫn thấy mặt trời, còn đêm ngủ thì thoải mái ngắm sao!”.

18 tuổi, lần đầu tiên Ly được đứng tên vay 8 triệu đồng từ Ngân hàng CSXH tỉnh. Có vốn, anh tăng diện tích gieo trồng từ 3 – 4kg hạt giống/vụ, lên 10 – 15kg, rồi 20 – 30 kg hạt giống/vụ. Những nương ngô đã không phụ lòng người chăm sóc, lên xanh tốt và cho những bắp ngô dài, nhiều hạt.

“Hồi đó, gia đình tôi nghèo lắm. Nhưng cũng may, nương ngô của tôi rất tốt, cho năng suất cao, nên dần dần gia đình tôi đủ ăn. Chứ trước đây, chủ yếu ăn mèn mén ngô là chính, làm gì có gạo” – Sùng Seo Ly kể lại.

22 tuổi, Ly kết hôn với Sủng Seo Sửu, cô gái ở xã bên. Mặc dù chưa muốn lấy vợ, ý định ổn kinh tế rồi mới lấy vợ, nhưng bố mẹ ngày càng có tuổi, thương anh phải “gánh” một mình, nên đã giục anh lấy vợ.

Năm 2006 và 2008, vợ chồng Ly lần lượt sinh hai cậu con trai kháu khỉnh. Vui, hạnh phúc, nhưng áp lực “cơm áo, gạo tiền” ngày càng đè nặng lên đôi vay của Ly. Dù cố gắng mở rộng nương rẫy, nhưng đời sống, bữa ăn của gia đình Ly vẫn còn rất khó khăn và mèn mén vẫn là món chủ đạo, khiến nhiều năm nằm trong danh sách hộ nghèo của thôn.

Năm 2012, Chi bộ thôn Tả Thền A mới được thành lập, với 3 đảng viên. Khi đó Ly đang tham gia lực lượng dân quân tự vệ của thôn, nhờ đó anh có điều kiện tiếp cận với lãnh đạo xã, thôn và những tấm gương làm kinh tế giỏi... Sự “va chạm” này, đã khiến tư duy của Ly thay đổi đáng nể. Trong đó, tình yêu với Đảng, tư duy làm kinh tế, quan điểm thay đổi các hủ tục lạc hậu… được Ly lĩnh hội, thấm nhuần nhất.

Không có Đảng và Ngân hàng CSXH tôi không có ngày hôm nay

Năm 2014, với những nỗ lực, rèn giũa không biết mệt mỏi, sự uốn nắn, bồi dưỡng nâng cao phẩm chất chính trị, lý luận của ông Vùi Khái Sinh - Chủ tịch Hội Nông dân xã Thanh Bình, Ly đã được giới thiệu đi học lớp “Cảm tình Đảng” và được kết nạp Đảng tại Chi bộ thôn Tả Thền A.

Ly bảo, anh rất biết ơn ông Vùi Khái Sinh, người đã “khai sáng” cho anh đến với Đảng. Đến nay, anh vẫn còn nhớ như in buổi tuyên thệ trước cờ Đảng, trước Chi bộ thôn Tả Thền A. Và anh ý thức rằng, sau buổi tuyên thệ đó, ngoài phải hoàn thành nghĩa vụ, trách nhiệm với tổ chức, anh còn có nhiệm vụ tiên phong, làm gương cho quần chúng noi theo…

Ý thức được trách nhiệm lớn lao đó, ngay trong năm 2014 anh quyết định vay 50 triệu đồng từ Ngân hàng CSXH để phát triển cây chè. Có nguồn vốn, anh đã trồng 7.000m2 chè, rồi dần tăng lên 1ha và hiện là 2ha chè, 1ha chuối và 6.000m2 ổi.

“Lấy ngắn nuôi dài, lãi từ cây ngô tôi đầu tư hết vào cây chè và chuối. Cây chè trồng sau 3 năm thì cho thu hoạch, còn chuối mỗi năm thu hoạch một lần. Nhờ đó, năm 2015 gia đình tôi đã thoát nghèo” – Ly tự hào cho biết.

Năm 2017, anh được bầu giữ chức Bí thư Chi bộ, kiêm Chi hội trưởng Chi hội Nông dân thôn Tả Thền A. Ly bảo, đây là một vinh dự lớn đối với anh, nhưng đi cùng với đó là trách nhiệm ngày càng nặng, khi một lúc phải “gánh” hai vai.

“Người đứng đầu nói mà không làm được thì chẳng ai nghe cả. Nên một mặt tuyên truyền về các chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước, phổ biến pháp luật, các mô hình phát triển kinh tế, mặt khác mình phải ra sức làm. Cán bộ, đảng viên phải làm trước, dân thấy có lợi họ mới làm theo” – Bí thư Chi bộ Sùng Seo Ly chia sẻ.

Năm 2017, anh đã dồn tiền mua được hơn 2ha đất đồi, với giá 300 triệu đồng. Khi đó, tỉnh có chủ trương hỗ trợ người dân phát triển cây chè theo chương trình 30a, anh đã mạnh dạn đi đầu trồng 1ha chè và được tỉnh hỗ trợ 15 triệu đồng/ha (tiền giống, phân bón). Thấy nương chè của anh phát triển xanh tốt, những năm sau người dân thi nhau trồng cây chè. Nhờ đó Tả Thền A hiện có 41/79 hộ có diện tích chè từ 1ha – 3ha và 28 hộ có từ 1 – 3ha chuối trở lên.

Năm 2018, thực hiện Nghị quyết 06 của HĐND tỉnh, anh thôi kiêm chức Chi hội trưởng Chi hội Nông dân, để kiêm chức Tổ trưởng tổ vay vốn Ngân hàng. Theo Ly, từ lúc Tổ chỉ có dư nợ 300 triệu đồng, đến nay dư nợ là 2 tỷ đồng, với 36/79 hộ được vay vốn. Để đồng vốn vay phát huy hiệu quả, anh đã không quản ngày đêm tuyên tuyền, động viên người dân trong việc phát triển cây chè, chuối, ổi, theo hướng sạch, an toàn. Hình thành các tổ, nhóm đổi công.

“Mỗi tổ, nhóm từ 10 – 30 người, cứ luôn phiên hỗ trợ, đổi công cho nhau. Nay hái chè nhà này, mai bón phân, trồng chè nhà khác. Mô hình này đã giúp bà con giải quyết được tính thời vụ trong nông nghiệp, tăng tình đoàn kết, hỗ trợ nhau phát triển kinh tế” – Bí thư Chi bộ Sùng Seo Ly cho biết.

Năm 2019 gia đình anh đã trả hết nợ ngân hàng và không phải vay lại nữa, bởi hơn 2ha chè và 1ha chuối, 6.000m2 ổi đã đến kỳ thu hoạch, trung bình mỗi năm mang về cho gia đình anh từ 280 – 300 triệu đồng, trừ chi phí lãi khoảng 150 triệu đồng.

Giờ đây Tả Thền A không chỉ có gia đình anh thoát nghèo và vươn lên làm giàu, mà còn có hàng chục hộ có thu nhập từ 100 triệu đồng/năm trở lên như hộ anh Tráng Seo Chim, hiện có 3ha chè, 2ha chuối, cho thu nhập gần 200 triệu đồng/năm; gia đình anh Ma Chí Lìn, với 1ha chè,1ha chuối cho thu nhập 100 triệu đồng/năm…

Đến nay, Chi bộ thôn Tả Thền A có 7 đảng viên, trên cương vị Bí thư Chi bộ, Sùng Seo Ly đã uốn nắn, bồi dưỡng, kết nạp được 3 đảng viên mới là hội viên Hội Nông dân gồm: Thào Seo Khoàng sinh năm 1990 và Sùng Seo Sừ, sinh năm 1994 (kết nạp năm 2020) và Trần Hồng Gấm, sinh năm 1998 (kết nạp năm 2023). Dự kiến, cuối năm sẽ kết nạp thêm 2 đảng viên mới, nâng tổng số đảng viên của Chi bộ lên 9.

“Đến nay khi thoát nghèo và đang vươn lên làm giàu, tôi càng thấm thía hơn giá trị của tư tưởng, đường lối của Đảng, Nhà nước, sự định hướng của người đứng đầu… Nếu không có “ánh sáng” của Đảng soi đường, chỉ lối, sự góp sức, “kích cầu” của Ngân hàng CSXH tỉnh Lào Cai, tôi không thể có ngày hôm nay” – Sùng Seo Ly tâm sự.

“

Đồng chí Sùng Seo Ly là một đảng viên có lập trường tư tưởng chính trị vững vàng; Thường xuyên tuyên truyền cho nhân dân thực hiện chủ trương đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; Có ý thức tu dưỡng, rèn luyện, giữ gìn phẩm chất, đạo đức lối sống; Luôn thực hiện “cần, kiện, liêm, chính, chí công, vô tư” theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Do đó, hàng năm đều được Đảng uỷ, chính quyền công nhận hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và được các cấp tặng giấy khen”

Ông Vùi Khái Sinh – Chủ tịch Hội Nông dân xã Thanh Bình (Mường Khương, Lào Cai)

Việt Cường