Ấn Độ nắng nóng đỉnh điểm: Cần thêm nguồn lực triển khai kế hoạch hành động
(TN&MT) - Dẫn số liệu của chính phủ Ấn Độ, truyền thông địa phương đưa tin, quốc gia này ghi nhận gần 25.000 trường hợp nghi bị sốc nhiệt và 56 người thiệt mạng sau nhiều ngày nắng nóng trên khắp đất nước từ tháng 3 đến tháng 5 vừa qua. Mặc dù đã có nhiều giải pháp ứng phó với nắng nóng, trong đó có kế hoạch hành động về nắng nóng nhưng Ấn Độ vẫn gặp khó khăn về nguồn lực triển khai.
Tháng 5 là một tháng đặc biệt tồi tệ đối với khu vực, khi nhiệt độ ở thủ đô Delhi và bang Rajasthan gần đó chạm tới ngưỡng 50 độ C. Ngược lại, nhiều vùng phía Đông Ấn Độ đang quay cuồng dưới tác động của bão Remal. Mưa lớn ở bang Assam, phía Đông Bắc Ấn Độ đã khiến 14 người thiệt mạng kể từ ngày 28/5.
Sự kết hợp của nhiều yếu tố đã dẫn đến một mùa hè rất nóng ở Nam Á, xu hướng mà các nhà khoa học cho rằng đã trở nên tồi tệ hơn do biến đổi khí hậu do con người gây ra.
Cơ quan thời tiết dự báo tình trạng nắng nóng sẽ còn nghiêm trọng cho đến ngày 5/6, sau đó sẽ ít nghiêm trọng hơn và gió mùa đến sớm ở bang Kerala, phía Nam Ấn Độ vào tuần trước dự kiến sẽ khiến tình hình trở nên dễ chịu hơn.
Tại sao nhiệt độ đạt mức cao kỷ lục ở Ấn Độ?
Một số khu vực ở Ấn Độ phải đương đầu với nhiệt độ cao bất thường trong tuần này, buộc các trường học phải đóng cửa và bệnh viện phải thành lập các đơn vị đặc biệt để điều trị các bệnh liên quan đến nhiệt. Trong khi đó, công nhân tại các công trường xây dựng được nghỉ có lương vào buổi chiều.
Mặc dù nhiệt độ hàng năm ở Ấn Độ có xu hướng đạt đỉnh điểm vào tháng 5 và tháng 6, nhưng số ngày nắng nóng được ghi nhận ở các khu vực phía Tây Bắc và phía Đông của đất nước trong mùa này đã cao hơn gấp đôi so với bình thường, trong đó miền Đông Ấn Độ cũng trải qua tháng 4 nóng nhất vào ngày 11/4.
Ấn Độ tuyên bố ngày nắng nóng khi nhiệt độ tối đa ở bất kỳ khu vực nào cao hơn bình thường từ 4,5 - 6,4 độ C. Các vùng của đất nước đã chạm mức cao mới về nhiệt độ tối đa, bao gồm cả Delhi, nơi ghi nhận nhiệt độ cao nhất từ trước đến nay của đất nước là 52,9 độ C vào ngày 29/5.
Mặc dù con số này có thể được sửa đổi khi các quan chức đang điều tra xem liệu nguyên nhân có phải do lỗi trong cảm biến hay không, nhưng hai khu vực ở Delhi cũng ghi nhận 49,9 độ C một ngày trước đó - mức cao nhất trong lịch sử của thành phố.
Ở bang Haryana phía Bắc đất nước, bao quanh Delhi từ ba phía, vùng Rohtak ghi nhận nhiệt độ cao nhất từ trước đến nay - 47,5 độ C vào ngày 31/5.
Các nhà khoa học từ cơ quan thời tiết Ấn Độ cho biết, mặc dù nhiệt độ tăng trong tháng 5 và tháng 6 là bình thường nhưng nó thường được kiểm soát bởi các nhiễu loạn định kỳ ở phương Tây, đó là các hệ thống thời tiết bắt nguồn từ Biển Địa Trung Hải mang theo gió có hơi ẩm. Những điều này vô hiệu hóa tác động của không khí nóng, khô đến từ hướng Pakistan và Afghanistan vào miền Bắc Ấn Độ.
Tuy nhiên, năm nay, có nhiều nhiễu loạn ở phía Tây từ tháng 3 đến đầu tháng 5 hơn bình thường, đồng thời cường độ của chúng giảm dần trong 10-15 ngày qua, khiến gió từ các nước láng giềng không được kiểm soát và khiến nhiệt độ tăng cao.
Các chuyên gia toàn cầu và Ấn Độ cho rằng những thay đổi thời tiết như vậy đang trở nên tồi tệ hơn do biến đổi khí hậu do con người gây ra.
Lên kế hoạch hành động ứng phó nắng nóng
Bản kế hoạch này nhằm mục đích tăng cường sự chuẩn bị và giảm thiểu tác động bất lợi của nắng nóng cực độ bằng cách vạch ra các chiến lược và biện pháp chuẩn bị, giải quyết và phục hồi sau các đợt nắng nóng. Cơ quan Quản lý Thảm họa Quốc gia và Cục Khí tượng Ấn Độ cũng đang hợp tác với 23 bang để phát triển các kế hoạch hành động này.
Kế hoạch Hành động về nắng nóng ở Ấn Độ tuân theo một mô hình chung. Chúng cung cấp mô phỏng về đặc điểm nhiệt của các khu vực, bao gồm thông tin về số lượng các đợt nắng nóng trong quá khứ, xu hướng hàng năm về nhiệt độ tối đa vào mùa hè, nhiệt độ bề mặt đất. Sau đó, người ta sẽ đánh giá tính dễ bị tổn thương nhằm vạch ra các khu vực cần được chú ý ngay lập tức và một kế hoạch ứng phó.
Kế hoạch này đưa ra các khuyến nghị nhằm giảm thiểu và giải quyết các tác động của thời tiết trước, trong và sau đợt nắng nóng, đồng thời nêu rõ vai trò và trách nhiệm của các cơ quan chuyên môn khác nhau, chẳng hạn như cơ quan quản lý thiên tai, sở lao động và cảnh sát.
Giải pháp đối phó với nắng nóng tại Ấn Độ không thiếu, nhưng vấn đề nguồn lực để triển khai vẫn sẽ là cản trở lớn để nước này có thể hạn chế bớt ảnh hưởng của thời tiết khắc nghiệt.
Có thể thấy, khi cuộc khủng hoảng khí hậu ngày càng gia tăng, Kế hoạch hành động về nắng nóng (HAP) - bộ biện pháp mà các cơ quan chức năng thực hiện nhằm giảm thiểu sự tiếp xúc của người dân với nắng nóng nguy hiểm - đang trở thành một nhu cầu cấp thiết trên khắp Nam và Đông Nam Á.
Thật không may, nhiều quốc gia trong khu vực vẫn chưa xây dựng các kế hoạch như vậy và các chuyên gia nhận thấy rằng ngay cả khi có, họ vẫn thiếu vốn và thiếu điều khoản dành cho các cộng đồng nghèo hơn.
Tình hình nắng nóng ở Delhi đặc biệt nghiêm trọng
Được bao quanh bởi các đồng bằng phù sa ở phía bắc và phía đông, sa mạc Thar ở phía tây và dãy đồi Aravalli ở phía nam, Delhi, với dân số khoảng 20 triệu người, là một trong những khu vực phát triển nhanh nhất Ấn Độ. Các quan chức và chuyên gia cho biết ngoài vị trí, thủ đô còn rất dễ bị tổn thương vì dân số đông, thảm thực vật rải rác và việc xây dựng gia tăng trong 2 thập kỷ qua, với diện tích xây dựng tăng từ 31,4% năm 2003 lên hơn 38% vào năm 2022.