Tiếp bài "Việt Trì (Phú Thọ): Người dân “tố” doanh nghiệp khai thác cát gây sạt lở bờ bãi": Có "bất thường" về đấu giá mỏ cát của Công ty Nhật Linh?

Được biết, Công ty Nhật Linh được UBND tỉnh Phú Thọ cấp Giấy phép khai thác khoáng sản số 02/GP-UBND ngày 6/1/2023 (mỏ cát trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản) tại mỏ cát lòng sông Hồng – Minh Nông 2 thuộc phường Minh Nông và phường Tiên Cát, Tp. Việt Trì, với diện tích khai thác 17,13ha; Trữ lượng khoáng sản được phép khai thác 370.854m3 cát xây, trát; Mức sâu được phép khai thác từ coste +4,0m đến coste +5m theo các khối địa chất; Công nghệ khai thác là được sử dụng 2 tàu cuốc công suất 25m3/giờ (hoặc 2 tàu hút công suất 25m3/giờ hoặc 2 cẩu gầu dây dung tích gầu 0,8m3); Công suất khai thác 39.000m3/năm.

Tuy nhiên, theo đơn phản ánh của người dân cho biết, thời gian qua Công ty Nhật Linh thường xuyên sử dụng từ 4 đến 6 con tàu hút hoạt động liên tục, nhiều hôm làm cả đêm. Tệ hại hơn nữa, từ mấy tháng nay Công ty Nhật Linh khai thác ngoài địa giới, xâm phạm nghiêm trọng vào phần đất của hơn 100 hộ dân đã khai hoang từ trước năm 1990 làm sạt lở rất nhiều cây cối và hoa màu.

Theo tìm hiểu của phóng viên ngày 16/9/2022 UBND tỉnh Phú Thọ có Quyết định số 2433/QĐ – UBND về việc phê duyệt kết quả xác định tiền trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản cát lòng sông Hồng – Minh Nông 2 thuộc phường Minh Nông và phường Tiên Cát, Tp. Việt Trì của Công ty TNHH MTV Nhật Linh Phú Thọ. Quyết định nêu rõ: Giá tính tiền trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản tại thời điểm tính tiền (G) 116.000 đồng. Thời gian và số tiền phải nộp tiền trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản ngay sau khi có thông báo của Cục Thuế tỉnh Phú Thọ. Số tiền nộp hơn 3,150 tỷ đồng. Trong đó số tiền đặt trước khi tham gia đấu giá: 343.500.000 đồng. (Bằng chữ: Ba trăm bốn mươi ba triệu năm trăm nghìn đồng) đã được nộp vào ngân sách nhà nước. Số tiền phải nộp còn lai: 2,807 tỷ đồng và Diện tích mỏ 17,13 ha.

Tưởng chừng như việc đấu giá mỏ cát của Công ty Nhật Linh sẽ rất bình thường nếu như ngày 7/6/2023, UBND tỉnh Phú Thọ không ra Quyết định số 1183/QĐ – UBND về việc công nhận kết quả trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản mỏ cát lòng sông Hồng – Minh Nông 6 thuộc phường Minh Nông và phường Tiên Cát, Tp. Việt Trì cho Công ty CP Tư vấn Xây dựng và Thương mại Thiên Trường (Công ty Thiên Trường), diện tích 7ha, số tiền trúng đấu giá lên tới 66 tỷ đồng.

Qua đó có thế thấy yếu tố bất thường trong việc đấu giá mỏ cát tại Phường Minh Nông, TP. Việt Trì đang có vấn đề! Dư luận nơi đây vô cùng bức xúc khi 2 mỏ cát cùng một địa bàn nhưng giá trúng thầu lại khác nhau, người dân đưa ra so sánh: “Công ty Nhật Linh được cấp mỏ cát diện tích khai thác 17 ha; Trữ lượng khoáng sản được phép khai thác: 370.854m3 cát xây, trát; Công suất khai thác 39.000m3/năm, trúng đấu giá hơn 3,5 tỷ đồng” và “Công ty Thiên Trường được cấp mỏ cát diện tích khai thác 7ha; Trữ lượng khoáng sản được phép khai thác: 339.50 m3 cát xây, trát; Công suất khai thác 50.000m3/năm, trúng đấu giá 66tỷ đồng”.

Sau khi Báo Tài nguyên và Môi trường phản ánh và đề nghị chính quyền tỉnh Phú Thọ cung cấp thông tin liên quan vụ việc theo quy định. Đến ngày 4/5/2024, Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Phú Thọ có Văn bản số 379/STTTT – TTBCXB về việc cung cấp thông tin theo đề nghị của Báo Tài nguyên và Môi trường nêu rõ: Về nội dung quy hoạch, đấu giá mỏ cát; thẩm định cấp phép Mỏ cát lòng sông Hồng - Minh Nông 2 thuộc phường Minh Nông và phường Tiên Cát, TP. Việt Trì có diện tích 17,13 ha được thực hiện đấu giá công khai, minh bạch theo đúng trình tự thủ tục, đúng quy định của pháp luật theo quy định Nghị định số 22/2012/NĐ-CP ngày 26/3/2012 của Chính phủ quy định về đấu giá quyền khai thác khoáng sản. Thông tin đấu giá tài sản được đăng tải công khai trên Cổng Thông tin đấu giá Quốc gia. Quy trình đấu giá thực hiện theo Luật Đấu giá tài sản số 01/2016/QH14. Tại phiên đấu giá, Công ty TNHH MTV Nhật Linh Phú Thọ là đơn vị trả giá cao nhất và trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản.

Vị trí khu vực mỏ của Công ty Nhật Linh nằm ở lòng sông Hồng, bờ tả sông Hồng khu vực phường Minh Nông và phường Tiên Cát, thành phố Việt Trì đã được kẻ chân áp mái; tương ứng K98 đê tả Thao, có khoảng cách với tuyến đê (điểm gần nhất) khoảng 547m. Đây là vị trí đoạn đê không bị xung yếu. Khu vực mỏ cát lòng sông Hồng - Minh Nông 2 của Công ty Nhật Linh trúng đấu giá nằm giữa lòng sông Hồng thuộc bãi nổi giữa sông phù hợp với quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng khoáng sản.

Dự án Đầu tư khai thác mỏ cát lòng sông Hồng - Minh Nông 2 thuộc phường Minh Nông, phường Tiên Cát, thành phố Việt Trì đã được thực hiện đánh giá tác động môi trường đầy đủ, đúng trình tự thủ tục theo quy định (đã lấy ý kiến tham vấn trong quá trình đánh giá tác động môi trường) và được UBND tỉnh phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường tại Quyết định số 3295/QD-UBND ngày 12/12/2022.

Còn về vị trí sạt lở theo phản ánh của báo chí và đơn thư của người dân được xác định khoảng 550m thuộc bãi bồi non tiếp giáp bãi bồi già giữa sông, vị trí sạt lở nằm phía trên (thượng lưu) mỏ của Công ty Nhật Linh.

Về việc canh tác của người dân trên bãi bồi và việc chặt cây trên bãi bồi của người dân. Theo báo cáo của UBND phường Minh Nông, thành phố Việt Trì, khu vực người dân trồng cây theo phản ánh của báo chí là đất bãi bồi non do UBND phường quản lý. Từ năm 2020 đến nay, UBND phường Minh Nông đã có các Văn bản số: 41/TB-UBND ngày 08/10/2020; 65/TBUBND ngày 23/8/2022; 65/TB-UBND ngày 13/12/2023 và giao cho khu dân cư tuyên truyền vận động người dân không được trồng cây trên đất do Nhà nước đang quản lý.

Trước đó, ngày 2/5/2024 UBND tỉnh Phú Thọ lại có Văn bản số 1029/TNMT - KS&TNN về việc hoàn thiện thủ tục điều chỉnh giấy phép khai thác khoáng sản tại mỏ cát Minh Nông 2, TP. Việt Trì và trong Văn bản có nêu: “Tạm dừng mọi hoạt động khai thác khoáng sản mỏ cát lòng sông Hồng – Minh Nông 2 thuộc phường Minh Nông, phường Tiên Cát, Tp. Việt Tri, (Giấy phép khai thác khoáng sản số 02/GP-UBND ngày 6/1/2023 của UBND tỉnh Phú Thọ) kể từ ngày 3/5/2024 cho đến khi hoàn thành các thủ tục điều chỉnh Giấy phép khai thác khoáng sản theo quy định. Khẩn trương hoàn thành các thủ tục điều chỉnh Giấy phép khai thác khoáng sản tại mỏ cát lòng sông Hồng – Minh Nông 2, phường Minh Nông, TP. Việt Trì theo quy định tại Điều 55 Nghị định số 158/NG-CP ngày 29/11/2016 của Chính phủ (theo hồ sơ pháp lý UBND tỉnh Phú Thọ chỉ cấp phép cho Công ty Nhật Linh. Không được cho các phương tiện khai thác (không phải của đơn vị đăng ký với cơ quan nhà nước) neo đậu trong phạm vi mỏ. Trường hợp phát hiện có phương tiện khai thác xuất hiện phải trình báo với cơ quan Cảnh sát Giao thông đường thủy – Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh và các cơ quan liên quan để xử lý theo đúng quy định.

Mặt khác, theo người dân có đơn thư khẳng định tình trạng khai thác cát trái phép đã diễn ra từ cuối năm 2023 và đầu 2024. Ngoài ra, cây cối người dân trồng đã có trước khi UBND xã Minh Nông ra các văn bản khuyến cáo người dân. Mặt khác, theo biên bản họp tham vấn cộng đồng dân cư, cá nhân chịu tác động trực tiếp bởi dự án khai thác mỏ của Công ty Nhật Linh thì 100% người dân đều không đồng tình nhưng không hiểu vì lý do gì mà cơ quan chức năng vẫn cấp giấy phép Đánh giá tác động môi trường cho Công ty Nhật Linh?!

Đề nghị UBND tỉnh Phú Thọ, Công an tỉnh Phú Thọ và các cơ quan chức năng nhanh chóng vào cuộc làm rõ các khuất tất, bức xúc của người dân và rà soát toàn bộ quá trình đánh giá trữ lượng mỏ, hồ sơ, quy trình tổ chức đấu giá cấp quyền khai thác đối với mỏ của Công ty Nhật Linh, đồng thời làm rõ tại sao lại có sự chênh lệch về trúng đấu giá giữa các mỏ cát, trong khi mỏ nằm liền kề nhau, nhằm chống thất thoát, lãng phí tài nguyên cho quốc gia.

Báo Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục thông tin./.

Quán Dũng - Việt Linh