Dấu ấn nổi bật trong kiểm tra, giám sát thực hiện Luật PCTH thuốc lá
(TN&MT) - Theo các chuyên gia, để Luật Phòng, chống tác hại (PCTH) thuốc lá đi sâu vào cuộc sống và tác động mạnh mẽ tới ý thức của người dân, các hoạt động PCTH thuốc lá cần sự phối hợp chặt chẽ của toàn xã hội và các ban, ngành, đoàn thể trong cả nước. Bộ Công an là một trong những thành viên đóng vai trò chủ chốt, là những người thi hành pháp luật, là một thành viên không thể thiếu trong công tác triển khai kiểm tra, giám sát hoạt động xây dựng môi trường không khói thuốc lá và chấp hành Luật PCTH thuốc lá trên địa bàn các tỉnh, thành phố trên cả nước.
Tăng cường phối hợp kiểm tra xử phạt các vi phạm hành chính về PCTH thuốc lá
Từ năm 2019-2023, các bộ phận chức năng thuộc Bộ Công an phối hợp với Bộ Y tế (Quỹ PCTH thuốc lá) đẩy mạnh ra quân kiểm tra xử phạt các vi phạm hành chính về PCTH thuốc lá trên địa bàn các tỉnh, thành phố trong cả nước.
Theo số liệu của Cục Y tế, Bộ Công an, năm 2019 là năm đánh dấu hoạt động kiểm tra, giám sát có những thành quả nổi bật và tạo nên sự lan tỏa nhất định trong bộ phận các nhà hàng, khách sạn tại địa bàn các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Đông Hà (Quảng Trị) (522 nhà hàng, khách sạn).
Lực lượng Công an phối hợp với các ban ngành chức năng sau khi ra quân xử lý các vi phạm hành chính về PCTH thuốc lá tại địa bàn 3 thành phố đã lập biên bản cảnh cáo 55 trường hợp; xử lý 48 vụ; phạt tiền 338,5 triệu đồng. Ngoài ra, bắt và xử lý 67 vụ buôn lậu, tàng trữ thuốc lá, số thuốc lá tịch thu 56.400 bao thuốc lá lậu các loại, phạt tiền 6,9 tỷ đồng. Mọi thông tin được tuyên truyền rộng rãi thông qua các kênh truyền thông đại chúng.
Năm 2020, do tác động với đại dịch COVID-19, các hoạt động kiểm tra xử phạt được Ban chỉ đạo PCTH thuốc lá Bộ Công an phối hợp với Ban chỉ đạo PCTH thuốc lá Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và Long An ra quân triển khai kiểm tra tại 208 nhà hàng, khách sạn trên địa bàn Thành phố Vũng Tàu và TP. Tân An, tỉnh Long An.
Đoàn kiểm tra đã phạt 110 triệu đồng, lập biên bản cảnh cáo và nhắc nhở 146 cơ sở và yêu cầu các đơn vị cam kết thực thi Luật PCTH thuốc lá sau 7 - 30 ngày ký cam kết (treo/dán biển báo cấm hút thuốc lá, đưa nội quy cấm hút thuốc lá trong khách sạn và niêm yết rõ ràng, loại bỏ gạt tàn, nhắc nhở hoặc có chính sách phạt khách khi không chấp hành yêu cầu không hút thuốc lá tại nhà hàng/khách sạn…).
Ngoài ra, Công an các đơn vị, địa phương lập biên bản cảnh cáo 196 trường hợp, xử lý 52 vụ; phạt tiền 469,5 triệu đồng. Công tác phòng ngừa đấu tranh, phát hiện những hành vi buôn lậu, tàng trữ thuốc lá, kịp thời xử lý theo quy định của pháp luật, cụ thể, bắt và xử lý 72 vụ, số thuốc lá tịch thu 79.400 bao thuốc lá các loại, phạt tiền 7,6 tỷ đồng.
Năm 2021, Ban chỉ đạo PCTH thuốc lá Bộ Công an phối hợp với Ban chỉ đạo PCTH thuốc lá Công an các địa phương kiểm tra xử phạt 5 tỉnh tại TP. Cao Bằng, tỉnh Cao Bằng; TP. Nha Trang tỉnh Khánh Hòa; TP. Hà Giang, tỉnh Hà Giang; TP. Bắc Cạn tỉnh Bắc Cạn; TP. Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình. Đoàn kiểm tra giám sát tổng số 599 các cơ sở kinh doanh trên địa bàn (nhà hàng, khách sạn, quán karaoke,…) với số tiền xử phạt 120 triệu đồng, lập biên bản cảnh cáo và nhắc chở 367 cơ sở và yêu cầu các đơn vị cam kết thực thi Luật PCTH thuốc lá sau 7 - 30 ngày ký cam kết.
Ngoài ra, Công an các đơn vị, địa phương lập biên bản cảnh cáo 179 trường hợp, xử lý 68 vụ; phạt tiền hơn 260 triệu đồng. Công tác phòng ngừa đấu tranh, phát hiện những hành vi buôn lậu, tàng trữ thuốc lá, kịp thời xử lý theo quy định của pháp luật, cụ thể: bắt và xử lý 59 vụ, số thuốc lá tịch thu 86.900 bao thuốc lá các loại, phạt tiền 9,1 tỷ đồng.
Năm 2023, Ban chỉ đạo PCTH thuốc lá Bộ Công an phối hợp với Ban chỉ đạo PCTH thuốc lá Công an các địa phương kiểm tra xử phạt tại tỉnh An Giang và TP. Hồ Chí Minh. Đoàn kiểm tra giám sát tổng số 117 các cơ sở kinh doanh trên địa bàn (nhà hàng, khách sạn, quán karaoke,…) với số tiền xử phạt 64 triệu đồng, lập biên bản cảnh cáo và nhắc chở 85 cơ sở và yêu cầu các đơn vị cam kết thực thi Luật PCTH thuốc lá sau 7 ngày ký cam kết.
Khách sạn, nhà hàng có tỷ lệ hút thuốc lá thụ động cao nhất
Trong quá trình đi kiểm tra xử phạt tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện trên địa bàn các tỉnh, thành phố, các cơ quan chức năng nhận thấy, khách sạn, nhà hàng là địa điểm có tỷ lệ vi phạm cao và tỷ lệ hút thuốc lá thụ động cao nhất so với các địa điểm quy định trong Luật PCTH thuốc lá.
Các vi phạm phổ biến tại nhà hàng gồm: Hút thuốc tại các khu trong nhà của nhà hàng, không treo biển có chữ/biểu tượng cấm hút thuốc lá. Các vi phạm phổ biến tại khách sạn: Hút thuốc tại các khu trong nhà của khách sạn, không treo biển có chữ/biểu tượng cấm hút thuốc lá, nơi dành riêng không đáp ứng quy định của Luật.
Theo Cục Y tế, Bộ Công an, từ các hoạt động kiểm tra, giám sát công tác PCTH thuốc lá trong và ngoài ngành Công an cũng như hoạt động tuyên truyền nhằm xây dựng thành công môi trường cơ quan/đơn vị/doanh trại không khói thuốc lá, Ban chỉ đạo PCTH thuốc lá Bộ Công an đã đưa ra một số kinh nghiệm quý báu.
Theo đó, mọi hoạt động trong công tác PCTH thuốc lá có thành công hay không cần có sự ủng hộ rất lớn từ phía ban lãnh đạo các cơ quan/đơn vị. Bởi vậy, người làm công tác PCTH thuốc lá cần tranh thủ được sự ủng hộ từ phía thủ trưởng các cơ quan/đơn vị.
Bên cạnh đó, hoạt động kiểm tra, xử phạt tại các nhà hàng, khách sạn trên địa bàn Công an các tỉnh/thành phố chỉ thành công khi có sự tham gia quyết liệt của các đồng chí Cảnh sát phụ trách mảng quản lý hành chính về trật tự xã hội các cấp (cấp Bộ, cấp tỉnh/thành phố, quận/huyện, xã/phường).
Ngoài ra, cần có kinh phí hỗ trợ công tác phí và kiểm tra, giám sát đối với các hoạt động triển khai kiểm tra, xử phạt (nhất là đối với các tỉnh/thành phố chưa triển khai kiểm tra, xử phạt các vi phạm hành chính về PCTH thuốc lá lần nào) để hỗ trợ cán bộ Ban chỉ đạo công tác PCTH thuốc lá Bộ Công an và Ban chỉ đạo công tác PCTH thuốc lá các tỉnh hướng dẫn các bộ phận chức năng trong vận dụng và thực thi Luật PCTH thuốc lá cũng như Nghị định 117/2020/NĐ-CP của Chính phủ về Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.