Đổi thay từ cây mận trên vùng cao Mộc Châu

Thời gian đầu, bà cùng chồng đã tập trung cải tạo, khai hoang toàn bộ diện tích đất đai, đồi bỏ trống để trồng cây ngô, lạc, đỗ,… Tuy nhiên, cách thức này không mang lại hiệu quả kinh tế cao. Đến năm 1988, cây mận hậu được đưa về Mộc Châu nhân giống, từ đó, bà Thông bắt tay trồng thử loại cây này.

Những ngày mới bắt tay vào làm mô hình, bà và gia đình gặp một số khó khăn về cây giống, kỹ thuật chăm sóc, chủ yếu trồng mận theo phương thức truyền thống nên giá trị chưa cao, thậm chí còn gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng do thực hiện sai quy trình ủ phân bón, cây hỏng phải chặt, đốt cây,…

Không nản chí, bà Thông tiếp tục tham gia các lớp tập huấn, tham quan mô hình do Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện tổ chức. Cho đến năm 1991, mận thu hoạch được lứa đầu tiên, quả to, chất lượng tốt, tiêu thụ ổn định, đồng thời, loại cây này rất phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu và đất đai tại Sơn La, do đó, bà đã quyết định thực hiện nhân giống, trồng thêm 200 gốc mận, kết hợp xen canh cây bơ, hồng, đào,….

Từ cơ hội học tập và áp dụng kinh nghiệm, ứng dụng tiến bộ khoa học kĩ thuật, bà Thông đã chuyển đổi từ phương thức sản xuất truyền thống sang trồng cây mận theo hướng hữu cơ, công nghệ cao, đạt tiêu chuẩn VietGAP, an toàn bền vững, thân thiện với môi trường.

Tuy trồng cây bằng phương pháp hữu cơ, chi phí trong những năm đầu sẽ cao hơn so với bón phân vô cơ. Hình thức này sẽ được giảm dần hàng năm, bởi đất đai sẽ được bổ sung dinh dưỡng, các loại vi sinh vật có ích từ phân hữu cơ cũng được phát triển nhiều hơn. Điều này khiến năng suất và chất lượng sản phẩm tăng cao hơn so với trước đây, nhờ đó, cây mận ra quả to, chín đều, mọng nước và mang vị ngon đặc trưng của Mộc Châu.

Quy trình để cây mận phát triển tốt, sau khi thu hoạch xong cần phục hồi lại cây như phun rửa cành, phun vôi ngăn ngừa sâu đục thân, làm cỏ bằng tay, không cho cỏ vào gốc cây, cắt tỉa, bón phân theo quy trình Organic, hữu cơ. Bên cạnh đó, mỗi tháng cần có một lần bón phân hữu cơ và vô cơ để giữ cây mận được tươi tốt.

Có thể thấy, mô hình cây mận của bà Thông đã trở thành loại cây trồng chủ lực giúp gia đình bà giảm nghèo thành công. Bà cũng mang mô hình này đi chia sẻ cùng với người dân trong vùng cùng thực hiện trồng, thu về kết quả kinh tế hiệu quả.

Đến năm 2023, được sự động viên, ủng hộ của Hội viên Hội Nông dân trên địa bàn, bà Bùi Thị Thông chủ động vay thêm vốn ngân hàng, cùng số vốn có sẵn để đầu tư, xây dựng mô hình du lịch sinh thái kết hợp trồng vườn cây ăn trái.

Nhờ sự nỗ lực không ngừng nghỉ của bà Thông cùng sự giúp sức của gia đình, vườn cây ăn trái của bà đã sum suê, tươi tốt, thu hút đông đảo du khách khắp nơi về tham quan, trải nghiệm hái mận ngay tại vườn trồng. Đến nay, trên diện tích 1,6 ha bà đã trồng được 400 gốc mận, 200 gốc hồng giòn và 100 gốc hồng ngâm, trong đó, có 8 ha đang cho thu hoạch. Trong vườn có những gốc mận đã được hơn 30 năm vẫn xanh tốt do được bà chăm bón cẩn thận, kỹ lưỡng cùng hệ thống nước tưới tiêu tự động và được đầu tư bài bản.

Ngoài khách đến tham quan, trải nghiệm và hái quả tại vườn, thị trường tiêu thụ mận của bà là tại các siêu thị lớn. Bình quân mỗi vụ bà xuất bán ra thị trường khoảng gần 100 tấn quả, giá bán dao động từ 70 – 100 nghìn đồng/kg; doanh thu đạt 300 – 500 triệu đồng/ năm; giải quyết việc làm thường xuyên cho nhiều lao động có mức thu nhập bình quân hàng tháng là 6 triệu đồng/ người…

Từ mô hình trồng mận vươn lên làm giàu của bà Bùi Thị Thông, Hội Nông dân thị trấn Nông trường Mộc Châu, huyện Mộc Châu – Sơn La đánh giá, đây là mô hình trồng cây ăn quả, kết hợp du lịch rất độc đáo, có sự đổi mới, sáng tạo,… thu hút không chỉ khách tham quan, trải nghiệm mà còn giúp cho người dân trong thị trấn học hỏi, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm để áp dụng giảm nghèo thành công, nâng cao chất lượng đời sống.

Mô hình này cũng cần được tích cực nhân rộng để góp phần thúc đẩy phong trào thi đua nông dân làm kinh tế giỏi của huyện Mộc Châu trong thời gian tới…

Thuỵ Khanh