Bình Thuận tăng cường bảo vệ nguồn nước: Giúp người dân tiếp cận nguồn nước sạch
(TN&MT) - Bước vào mùa khô, Bình Thuận phải đối mặt với nắng nóng, nguy cơ hạn hán diễn ra. Trước tình hình đó, các cơ quan ban ngành đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp ứng phó để giúp người dân tiếp cận nguồn nước sạch, phục vụ cho sinh hoạt và sản xuất kinh doanh.
Đối mặt với hạn hán
Tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh Bình Thuận phần lớn tập trung vào 7 lưu vực sông chính gồm: Lòng Sông, sông Lũy, sông Cái, sông Cà Ty, sông Phan, sông Dinh và La Ngà, trong đó tập trung nhiều ở lưu vực sông Lũy và La Ngà. Tổng chiều dài các sông chính và phụ trên địa bàn dài khoảng 1.977km. Do lượng nước phân bố tự nhiên không đều đã dẫn đến hạn hán vào mùa khô và ngập úng vào mùa mưa. Ngoài ra, những năm gần đây, hiện tượng thời tiết nắng nóng diễn biến thất thường, nhiệt độ không khí có xu hướng tăng, lượng mưa giảm trong các tháng mùa khô và tăng trong các tháng mùa mưa khiến lũ lụt và hạn hán ngày càng rõ rệt.
Để quản lý việc khai thác, sử dụng tài nguyên nước tại các công trình cấp nước tập trung trên địa bàn tỉnh, Sở TN&MT tỉnh Bình Thuận đã yêu cầu cấm các hoạt động xây dựng, sản xuất, xả nước thải sinh hoạt, rác thải… nhằm đảm bảo vệ sinh và chất lượng nguồn nước. Đối với khu vực lấy nước mặt phải có biển báo giới hạn khu vực bảo vệ nguồn nước và bộ phận chắn rác tại vị trí lấy nước, đối với khu vực khai thác nước dưới đất phải có hàng rào bảo vệ các giếng, và hạn chế xả thải theo hình thức thấm đất vào khu vực bảo hộ của các giếng khai thác.
Theo Sở NN&PTNT tỉnh Bình Thuận, người dân một số địa phương còn sử dụng nước sinh hoạt từ giếng đào, giếng khoan, bể chứa nước mưa... nên vào mùa khô cạn kiệt, không đáp ứng nhu cầu sử dụng nước. Ngoài ra, do mùa mưa năm 2023 kết thúc sớm, nắng nóng kéo dài, nhiệt độ tăng cao dẫn đến giảm lưu lượng dòng chảy trên các sông, suối tự nhiên, mực nước ngầm giảm nên có một số công trình cấp nước thiếu hụt nguồn nước thô không duy trì được công suất cấp nước thiết kế.
Để ứng phó tình trạng hạn hán, các huyện, thị xã, thành phố tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp tích trữ nước, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, hạn chế thất thoát, lãng phí nước, chủ động khai thác, sử dụng nguồn nước tại chỗ từ giếng khoan, giếng đào của hộ gia đình phục vụ sinh hoạt, vận động người dân xây bể, mua bồn tích trữ nước phục vụ sinh hoạt trong mùa khô. Ngành nông nghiệp phối hợp các đơn vị liên quan đẩy nhanh tiến độ đầu tư, xây dựng, nâng cấp các công trình cấp nước nhằm đảm bảo đủ nước sạch cho người dân.
Chủ động ứng phó
Trước diễn biến nguy cơ mùa khô kéo dài dẫn đến hạn hán cục bộ, thời gian qua, UBND Bình Thuận đã chỉ đạo các sở, ngành có liên quan kiểm tra, giám sát và yêu cầu các chủ công trình thực hiện việc giám sát mực nước, lưu lượng, chất lượng nước tại công trình khai thác nguồn nước mặt và nước dưới đất, bảo vệ nguồn nước sử dụng, giám sát các hoạt động trong vùng bảo hộ vệ sinh khu vực lấy nước sinh hoạt của công trình, trường hợp phát hiện hành vi gây ô nhiễm, có nguy cơ gây ô nhiễm, không bảo đảm an toàn cho việc khai thác nước và các hành vi vi phạm pháp luật về tài nguyên nước khác trong phạm vi vùng bảo hộ vệ sinh khu vực lấy nước, phải ngăn chặn xử lý kịp thời.
Theo ông Trần Nguyên Lộc - Giám đốc Sở TN&MT Bình Thuận, để quản lý việc khai thác, sử dụng tài nguyên nước tại các công trình cấp nước tập trung trên địa bàn tỉnh, Sở đã cấm các hoạt động xây dựng, sản xuất, xả nước thải sinh hoạt, rác thải… nhằm đảm bảo vệ sinh và chất lượng nguồn nước. Đối với khu vực lấy nước mặt phải có biển báo giới hạn khu vực bảo vệ nguồn nước và bộ phận chắn rác tại vị trí lấy nước, đối với khu vực khai thác nước dưới đất phải có hàng rào bảo vệ các giếng và hạn chế xả thải theo hình thức thấm đất vào khu vực bảo hộ của các giếng khai thác. Các nhà máy xa nguồn nước thô là hồ chứa, sông suối, kênh… cần xây dựng các tuyến ống kín cấp nước thô độc lập, tách biệt với hệ thống kênh dẫn phục vụ sản xuất nông nghiệp, ngoài ra đối với các công trình lấy nước từ kênh hở, ưu tiên đầu tư nâng cấp, kiên cố các tuyến kênh dẫn nước phục vụ sinh hoạt, tăng cường công tác bảo trì hệ thống, hạn chế tối đa việc thất thoát nguồn nước.
Đồng thời, triển khai kế hoạch lập hành lang bảo vệ nguồn nước tại các hồ chứa, sông suối… tiến hành gắn camera ở các công trình hồ chứa nước để vừa bảo vệ an ninh an toàn hồ chứa, vừa bảo vệ nguồn nước. Phối hợp với chính quyền địa phương tuyên truyền vận động người dân không xâm phạm hành lang bảo vệ công trình, không xâm phạm nguồn nước phục vụ sinh hoạt. Ngăn chặn và xử phạt các hành vi xâm hại công trình theo quy định của pháp luật.
Ông Nguyễn Hữu Phước - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Bình Thuận cho biết: “Vào mùa khô hạn hán diễn ra, giải pháp lâu dài là phải xây dựng các hồ chứa. Theo quy hoạch, Bình Thuận sẽ có hai hồ chứa nước lớn là hồ Ka Pét với trên 51 triệu m3 đã được Quốc hội thông qua và hồ La Ngà 3 với dung tích thiết kế trên 400 triệu m3. Đối với nước sinh hoạt, vừa qua, lãnh đạo tỉnh cũng có chủ trương triển khai thực hiện nâng cấp 15 hệ thống công trình nước sạch để dẫn nước sinh hoạt cho dân. Đối với vùng khô hạn, tỉnh cũng đã chỉ đạo các địa phương đưa nước đến cho người dân để đảm bảo có nước sinh hoạt”.