Thế giới

Diễn đàn Thích ứng 2024: Cơ hội hợp tác quốc tế là trọng tâm

Mai Đan 17/04/2024 - 18:16

(TN&MT) - Ủy ban Thích ứng với biến đổi khí hậu của Công ước khung Liên Hợp Quốc về Biến đổi Khí hậu (UNFCCC), cơ quan gồm các chuyên gia có nhiệm vụ đảm bảo sự phối hợp trong hành động thích ứng toàn cầu, đã đưa ra các cơ hội trong việc đánh giá rủi ro và tình trạng dễ bị tổn thương bởi biến đổi khí hậu, lập kế hoạch, thực hiện, giám sát, đánh giá và học hỏi.

Các cơ hội này được công bố tại Diễn đàn thích ứng vào tháng trước, với trọng tâm chính là nhu cầu về tài chính nhiều hơn và tăng cường hợp tác quốc tế để tăng cường khả năng thích ứng, được thúc đẩy từ Hội nghị về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc COP28 ở Dubai.

climate-change-2241061_1280.jpg
Ngay cả khi những tác động khí hậu nguy hiểm, thường không thể đảo ngược xảy ra và nhu cầu ở các nước đang phát triển tăng lên thì hành động thích ứng vẫn chưa đủ

Phát biểu tại Diễn đàn theo hình thức trực tuyến và trực tiếp tại Bonn, Thư ký điều hành Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu Simon Stiell cho biết: “Hiện nay nhiệm vụ của chúng ta là thích ứng mang tính chuyển đổi. Nhưng có một khoảng cách đáng lo ngại giữa tham vọng tập thể và hành động hiện tại. Ngay cả khi những tác động khí hậu nguy hiểm, thường không thể đảo ngược xảy ra và nhu cầu ở các nước đang phát triển tăng lên thì hành động thích ứng vẫn chưa đủ”.

Ông Stiell cũng chỉ ra khoảng cách ngày càng tăng giữa nhu cầu thích ứng và tài chính, với mức thiếu hụt ước tính lên tới 366 tỷ USD. Điều này xảy ra trong bối cảnh tài chính công dành cho thích ứng đang suy giảm và làm gia tăng khoảng cách về những gì cần thiết và những gì có sẵn để tài trợ cho hành động khí hậu, bao gồm tài chính để cắt giảm khí nhà kính cũng như xây dựng khả năng phục hồi cho những người dễ bị tổn thương nhất.

Do đó, thỏa thuận về mục tiêu tài chính khí hậu dài hạn mới tại COP29 ở thủ đô Baku của Azerbaijan vào cuối năm nay là rất cần thiết.

Hợp tác và phối hợp là chìa khóa

Mang lại những thay đổi cần thiết để thu hẹp khoảng cách về tài chính và tham vọng cho việc thích ứng sẽ đòi hỏi sự hợp tác, phối hợp và hợp tác chưa từng có. Một ví dụ về sự hợp tác như vậy được thảo luận trong Diễn đàn Thích ứng năm nay là Công cụ tăng tốc lộ trình thích ứng, một sáng kiến của Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres.

Sáng kiến này đáp ứng nhu cầu tăng số lượng và chất lượng tài chính, cải thiện dữ liệu và thông tin về rủi ro khí hậu cho tất cả mọi người, phù hợp với các đề xuất của chính phủ và những gì các nhà tài trợ có thể đầu tư, đồng thời tạo ra sự hợp tác và hỗ trợ quốc tế chưa từng có.

Cụ thể, sáng kiến này đã mang lại kết quả ở Suriname, nơi hỗ trợ quốc tế đang giúp tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu thập dữ liệu thủy văn và ưu tiên các biện pháp thích ứng. Ví dụ về các biện pháp như vậy trong kế hoạch thích ứng quốc gia của Suriname bao gồm nâng cấp cơ sở hạ tầng để ứng phó với mực nước biển dâng và giảm rò rỉ nước từ đường ống phân phối.

Tại Côte d'Ivoire, sự hỗ trợ của các đối tác quan trọng thông qua sáng kiến trên đang giúp tạo ra sự gắn kết và thúc đẩy các đề xuất mạnh mẽ cho các nhà tài trợ bao gồm Quỹ Khí hậu xanh cho các nỗ lực thích ứng như hệ thống cảnh báo sớm, quản lý rủi ro lũ lụt và khả năng ứng phó với biến đổi khí hậu của ngành y tế.

Thu hẹp khoảng cách dữ liệu để thích ứng hiệu quả

Các đại biểu tham gia Diễn đàn Thích ứng cũng thảo luận về vấn đề dữ liệu hạn chế là trở ngại cho việc thích ứng hiệu quả ở nhiều nước đang phát triển.

Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) nhấn mạnh rằng 50% số dữ liệu khí hậu không được số hóa, điều này cản trở khả năng của các nhà hoạch định chính sách và người thực hành trong việc sử dụng dữ liệu này để lập kế hoạch và đánh giá thích ứng.

Một ví dụ tích cực về những gì có thể thực hiện được trong việc khai thác dữ liệu để tăng cường khả năng phục hồi là Sáng kiến Cảnh báo sớm cho Tất cả của Liên hợp quốc nhằm mục đích đảm bảo mọi người trên Trái đất được bảo vệ khỏi các sự kiện thời tiết, nước hoặc khí hậu nguy hiểm thông qua các hệ thống cảnh báo sớm vào cuối năm 2027.

Một thành phần quan trọng của sáng kiến này là cổng dữ liệu tập trung dựa trên dữ liệu, nguồn và phương pháp do các đối tác cung cấp.

Trong tương lai, việc chia sẻ thông tin, tăng cường phối hợp và tăng cường trách nhiệm giải trình sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tình trạng dễ bị tổn thương của hàng tỷ người trên thế giới trước những tác động ngày càng tăng của biến đổi khí hậu.

Diễn đàn Thích ứng được Ủy ban Thích ứng với biến đổi khí hậu (AC) của UNFCCC tổ chức thường xuyên như một phần trong nỗ lực nâng cao nhận thức, tiếp cận và chia sẻ thông tin. Được thành lập vào năm 2010, AC là cơ quan chính theo Công ước và hệ thống Liên hợp quốc nhằm giải quyết một cách toàn diện vấn đề thích ứng. Ủy ban Thích ứng làm việc quanh năm để thúc đẩy hành động nâng cao về thích ứng và làm nổi bật các cách thức để các Bên và các chủ thể khác tăng cường tham vọng thích ứng của họ.

Mai Đan