Phát huy truyền thống ngành Địa chất – Khoáng sản, định hướng quản lý sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên quốc gia

Ngày 11/1, Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban Cán sự Đảng, Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh đã dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị tổng kết công tác quản lý nhà nước ngành Địa chất và Khoáng sản năm 2023 và triển khai phương hướng, nhiệm vụ năm 2024. Thứ trưởng Bộ TN&MT Trần Quý Kiên cùng tham dự và phát biểu tại Hội nghị.

Tham dự hội nghị còn có Lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ TN&MT; các chuyên viên chuyên quản của các Vụ, Văn phòng, Thanh tra Bộ TN&MT cùng toàn thể lãnh đạo, công chức, viên chức, người lao động của Cục Địa chất Việt Nam và Cục Khoáng sản Việt Nam.

Tiếp tục đoàn kết, thống nhất trong thực hiện nhiệm vụ

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ TN&MT Trần Quý Kiên đánh giá, trong năm qua, Cục Địa chất Việt Nam và Cục Khoáng sản Việt Nam đã nỗ lực thực hiện những nhiệm vụ được giao và đạt kết quả tốt, trong đó có dự án cấp bách phục vụ cho các chương trình phát triển kinh tế - xã hội lớn của đất nước. Thứ trưởng mong rằng trong năm 2024, hai đơn vị sẽ hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ mà 2 đơn vị đã đăng ký trong chương trình công tác của ngành tài nguyên và môi trường.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh ghi nhận, biểu dương và chúc mừng những kết quả 2 đơn vị đã đạt được trong năm qua. Theo Bộ trưởng, mặc dù năm 2023 là năm đầu tiên 2 Cục thực hiện mô hình mới sau khi chia tách từ Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, công tác kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy còn gặp khó khăn, nhưng 2 đơn vị đã triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ chuyên môn. Trong số các nhiệm vụ đó, có nhiệm vụ rất quan trọng mà Chính phủ đã giao Bộ TN&MT phối hợp với các Bộ, ngành triển khai, đó là thực hiện Dự án “Đánh giá tài nguyên cát biển phục vụ các dự án đường cao tốc và hạ tầng giao thông vùng đồng bằng sông Cửu Long”.

Trong năm 2024, với khối lượng công việc rất lớn, đặc biệt là tập trung xây dựng Luật Địa chất và Khoáng sản, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh đề nghị hai đơn vị cần tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết giữa các đơn vị, thống nhất trong công tác quản lý để đảm bảo hiệu quả công việc được giao, quan trọng là thẳng thắn nhìn nhận vào những tồn tại, hạn chế trong năm 2023 để từ đó xây dựng những giải pháp khắc phục. Đặc biệt, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh chỉ ra rằng, với bề dày truyền thống, lịch sử của ngành địa chất, khoáng sản cùng nhiều thế hệ lão thành có nhiều đóng góp cho sự phát triển, mỗi cán bộ của hai đơn vị Địa chất, Khoáng sản phải luôn tự hào, vinh dự nhưng cũng thấy được trách nhiệm để tiếp nối truyền thống hào hùng của ngành, luôn định hướng việc sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên quốc gia.

Đối với Cục Địa chất Việt Nam, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, vai trò của địa chất rất quan trọng, điều này cũng được thể hiện rõ trong dự thảo Luật Địa chất và Khoáng sản. Ngày nay, những cơ sở dữ liệu của công tác địa chất rất cần thiết luôn gắn với các quy hoạch chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của các cấp, các ngành, các địa phương. Do đó Bộ trưởng nhấn mạnh, muốn làm tốt công tác quản lý nhà nước về địa chất, phải có cơ sở dữ liệu về địa chất - đó là điểm mấu chốt, Cục Địa chất Việt Nam phải kết nối, tổng hợp lại để xây dựng cơ sở dữ liệu gắn với các địa phương phục vụ cho phát triển kinh tế xã hội; đồng thời cũng nghiên cứu cung cấp tài liệu phục vụ cho công tác cảnh báo tai biến về thiên tai, địa chất…

Đối với Cục Khoáng sản Việt Nam, Bộ trưởng đề nghị tăng cường phân công phân cấp, nhưng phải tăng cường kiểm tra giám sát. Đồng thời, nghiên cứu phân loại khoáng sản, phân cấp cho địa phương quản lý một số loại khoáng sản, dưới sự kiểm tra, giám sát của Bộ TN&MT. Phải có thể chế chính sách, quy định minh bạch, việc phân cấp quản lý tài nguyên khoáng sản được thực hiện một cách bài bản, phù hợp với từng địa phương sẽ phát huy được sự chủ động, sáng tạo trong việc quản lý tốt tài nguyên khoáng sản trên từng địa bàn, góp phần quản lý tốt tài nguyên khoáng sản trong nước.

Ngoài ra, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh yêu cầu năm 2024, Thứ trưởng Trần Quý Kiên chỉ đạo các đơn vị kiểm tra các mỏ vật liệu cấp cho đường cao tốc và cấp cho các dự án theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Bộ trưởng đề nghị hai đơn vị tiếp tục đoàn kết, thống nhất trong thực hiện nhiệm vụ được giao; phát huy vai trò của lãnh đạo, phát huy quy chế dân chủ, phân công, phân nhiệm gắn với trách nhiệm, minh bạch, rõ ràng; phát huy kinh nghiệm của cán bộ lão thành, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trẻ để thu hút cán bộ.

Phối hợp chặt chẽ thực hiện nhiệm vụ xây dựng Luật

Theo báo cáo, năm 2023, xây dựng Luật Địa chất và Khoáng sản là nhiệm vụ trọng tâm của cả hai đơn vị. Nhận thức rõ điều này, ngay từ khi được Bộ TN&MT giao Cục Khoáng sản Việt Nam đồng chủ trì với Cục Địa chất Việt Nam xây dựng hồ sơ dự án Luật Địa chất và Khoáng sản, Cục Khoáng sản Việt Nam đã khẩn trương triển khai thực hiện các thủ tục theo quy định gồm: Kiện toàn Ban soạn thảo và Tổ biên tập; thành lập các Tiểu ban chuyên đề, các tổ xây dựng các báo cáo thành phần của hồ sơ Luật; xây dựng kế hoạch thực hiện.

Để xây dựng và hoàn thiện nội dung Dự thảo Luật, Cục Khoáng sản Việt Nam đã phối hợp với Cục Địa chất Việt Nam tổ chức đi khảo sát tại các tỉnh Đắk Nông, Lâm Đồng, Kiên Giang và Thanh Hóa; tham mưu Bộ TN&MT tổ chức 3 Hội thảo lấy ý kiến tại các tỉnh Quảng Ninh, Lâm Đồng và Khánh Hòa; gửi lấy ý kiến các Bộ ngành, địa phương và đăng trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ lấy ý kiến rộng rãi các tổ chức, cá nhân và nhân dân đối với Dự thảo Luật Địa chất và Khoáng sản. Ban soạn thảo, Tổ biên tập đã tổ chức 3 Phiên họp vào các tháng 3, 5 và 11 của năm 2023.

Trên cơ sở ý kiến của Ban soạn thảo, Tổ biên tập cùng với ý kiến của các Bộ, ban, ngành, địa phương, ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, Cục Khoáng sản Việt Nam đã hoàn thiện hồ sơ Luật và báo cáo Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh, Thứ trưởng Trần Quý Kiên vào ngày 22/12/2023. Ngày 28/12/2023, Bộ TN&MT đã đề nghị Bộ Tư pháp thẩm định dự thảo Luật Địa chất và Khoáng sản và ngày 10/1, Bộ Tư pháp đã tổ chức cuộc họp thẩm định dự án Luật này.

Về phía Cục Địa chất Việt Nam, Cục đã tích cực hoàn thành dự thảo hợp phần địa chất trong Luật đảm bảo đúng tiến độ và các bước theo quy định. Theo đó, Cục đã thành lập Tổ soạn thảo hợp phần địa chất, tổ chức 25 buổi họp, hội thảo lấy ý kiến chuyên gia, các nhà khoa học trong và ngoài nước về nội dung dự thảo Luật, hoàn thiện dự thảo phần địa chất, phối hợp với Cục Khoáng sản Việt Nam ghép nối, bổ sung, hoàn thiện những nội dung liên quan đến lĩnh vực địa chất trong toàn bộ dự thảo luật. Cục đã phối hợp chặt chẽ với Cục Khoáng sản Việt Nam để hoàn thành toàn bộ Hồ sơ trình Chính phủ.

Đảm bảo tiến độ nhiều nhiệm vụ song hành xây dựng Luật

Ông Trần Phương - Phó Cục trưởng Cục Khoáng sản Việt Nam cho biết: Bên cạnh việc phối hợp với Cục Địa chất Việt Nam xây dựng Luật, Cục đã tham mưu Bộ TN&MT kiện toàn Ban soạn thảo, Tổ biên tập Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định chi tiết Luật Khoáng sản, xây dựng dự thảo gửi lấy ý kiến góp ý của các Bộ ngành, địa phương và một số cơ quan, tổ chức liên quan, đăng tải lấy ý kiến rộng rãi trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ; tổ chức Hội thảo để lấy ý kiến góp ý của các địa phương, các doanh nghiệp hoạt động khoáng sản, các nhà quản lý, nhà khoa học, các chuyên gia và các tổ chức, cá nhân liên quan.

Cục Khoáng sản Việt Nam đã hoàn thiện Dự thảo Nghị định theo ý kiến góp ý của các Bộ ngành, địa phương và các tổ chức, cá nhân có liên quan, ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp và trình Chính phủ lần thứ nhất; hoàn thiện Dự thảo và trình lại Chính phủ lần thứ 2 theo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà. Bộ TN&MT đã tiếp thu, giải trình các ý kiến của Thành viên Chính phủ để hoàn thiện Dự thảo Nghị định và báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Đồng thời, Cục Khoáng sản Việt Nam cũng đã phối hợp với đơn vị thuộc các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Giao thông vận tải hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội thông qua Nghị quyết số 106/2023/QH15 của Quốc hội thí điểm một số chính sách đặc thù về đầu tư xây dựng công trình đường bộ.

Theo Phó Cục trưởng Trần Phương, trong năm 2024, Cục Khoáng sản Việt Nam tiếp tục xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật, các nhiệm vụ được giao hoàn thành đúng tiến độ; phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Chính phủ để báo cáo Chính phủ sớm ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định trong lĩnh vực khoáng sản; hoàn thiện hồ sơ Luật Địa chất và Khoáng sản để trình Quốc hội thông qua vào tháng 10/2024, triển khai thực hiện xây dựng các văn bản quy định chi tiết một số điều của Luật Địa chất và Khoáng sản…

Triển khai hiệu quả công tác quản lý điều tra cơ bản địa chất

Tương tự Cục Khoáng sản Việt Nam, bên cạnh việc thực hiện xây dựng Luật Địa chất và Khoáng sản, Cục Địa chất Việt Nam cũng đã hoàn thành một khối lượng lớn các công việc trong năm qua.

Theo ông Trần Mỹ Dũng - Phó Cục trưởng Cục Địa chất Việt Nam, Cục đã hoàn thành Hồ sơ trình Bộ TN&MT để trình Chính phủ phê duyệt Chiến lược địa chất, khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Chiến lược đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 334/QĐ-TTg ngày 1/4/2023. Sau khi Quyết định có hiệu lực, Cục đã khẩn trương phối hợp với các đơn vị liên quan và địa phương hoàn thành Kế hoạch thực hiện trình Bộ ban hành.

Cục Địa chất Việt Nam đã hoàn thành nhiệm vụ lập “Quy hoạch điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050” theo đúng tiến độ, đảm bảo thực hiện đúng các quy định hiện hành và Quy hoạch trên đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; hoàn thành nhiệm vụ “Khoanh định khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia” theo đúng tiến độ cấp trên giao và đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Phó Cục trưởng Trần Mỹ Dũng cho biết, trong năm 2024, Cục Địa chất Việt Nam sẽ tiếp tục xây dựng Luật Địa chất và Khoáng sản (phần địa chất), các dự thảo văn bản hướng dẫn Luật theo đúng tiến độ. Đồng thời, tập trung xây dựng và triển khai các nhiệm vụ mở mới, cũng như tiếp tục thực hiện các đề án, nhiệm vụ trọng tâm...

Tại Hội nghị, lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ đã trao đổi, đề xuất các giải pháp để Cục Địa chất Việt Nam và Cục Khoáng sản Việt Nam thực hiện tốt hơn nữa các nhiệm vụ trong năm 2024, đồng thời tăng cường sự phối hợp giữa hai đơn vị này với các đơn vị trong Bộ.

Phát biểu tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh và Thứ trưởng Trần Quý Kiên, ông Nguyễn Trường Giang - Cục trưởng Cục Khoáng sản Việt Nam nhấn mạnh: “Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, ngành địa chất và khoáng sản luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo Bộ, những ý kiến chỉ đạo sâu sát, cụ thể hôm nay của Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh và Thứ trưởng Trần Quý Kiên là những định hướng trọng tâm giúp ngành địa chất và khoáng sản tiếp tục phấn đấu hoàn thành những nhiệm vụ được giao”.

Khương Trung - Mai Đan