Thích ứng BĐKH ở Bến Tre: Đẩy mạnh thực hiện nhiều mô hình hay
(TN&MT) - Là địa phương có đường bờ biển dài cùng với hệ thống sông, rạch chằng chịt, tỉnh Bến Tre đã và đang đẩy mạnh triển khai nhiều mô hình phát triển kinh tế thích ứng với biến đổi khí hậu (BĐKH), trong đó, tập trung ứng phó, phòng chống xâm nhập mặn mùa khô nhằm ổn định sản xuất và đời sống dân sinh.
Nâng cao năng lực thích ứng
Ông Bùi Văn Thắm - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Bến Tre cho biết: Trong thời gian qua, công tác ứng phó BĐKH trên địa bàn luôn được địa phương quan tâm triển khai rộng khắp đến các cơ quan, đơn vị và người dân cùng tham gia. Công tác truyền thông, nâng cao nhận thức cũng đã được chú trọng thực hiện thường xuyên hàng năm. Qua đó, cán bộ, công chức, viên chức, người dân địa phương đã được tiếp cận với kiến thức, thông tin về thích ứng với BĐKH, góp phần thay đổi nhận thức trong chủ động ứng phó BĐKH.
Nhiều mô hình sinh kế, canh tác thích ứng với BĐKH trên địa bàn Bến Tre được thí điểm nhận được sự hưởng ứng và tham gia của người dân và các mô hình đạt kết quả tốt đã tạo được việc làm và cải thiện thu nhập cho các hộ tham gia. Các công nghệ tiên tiến thân thiện với môi trường như tiết kiệm nước, dự báo, cảnh báo thủy văn, năng lượng tái tạo đã bước đầu phát triển và ứng dụng trong thích ứng, cảnh báo, dự báo và giảm phát thải khí nhà kính.
Tại các huyện biển Ba Tri và Thạnh Phú, Sở NN&PTNT Bến Tre đã phối hợp với Ban Quản lý dự án Nông nghiệp tỉnh thực hiện các tiểu dự án xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển sinh kế bền vững cho người dân vùng ven biển thích ứng với BĐKH. Dự án ngoài hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng như đê biển và nạo vét hệ thống kênh còn góp phần ổn định sinh kế, cải thiện đời sống người dân 2 huyện biển này trong điều kiện BĐKH dựa trên phát huy lợi thế của vùng.
Theo ông Bùi Minh Tuấn - Giám đốc Sở TN&MT Bến Tre, trong nỗ lực thích ứng, giảm phát thải khí nhà kính, tỉnh Bến Tre đã ban hành Kế hoạch ứng phó với BĐKH 10 năm (2021 - 2030). Sau 3 năm thực hiện, địa phương đã ghi nhận được những kết quả khả quan. Các công trình thủy lợi trọng điểm, các mô hình canh tác thích ứng BĐKH, xâm nhập mặn đã được triển khai thực hiện, bước đầu mang lại hiệu quả thiết thực cho người dân. Nền kinh tế của tỉnh Bến Tre chuyển dịch theo hướng xanh, giảm phát thải với các dự án năng lượng gió khu vực biển, canh tác nông nghiệp hữu cơ, công nghệ cao. Việc thích ứng BĐKH phù hợp với các vùng sinh thái, khai thác tiềm năng, thế mạnh kinh tế biển trên địa bàn tỉnh.
Tổ chức lại sản xuất phù hợp
Hiện nay, trước diễn biến phức tạp của BĐKH, ngành chức năng Bến Tre dự báo mùa khô 2024 - 2025 là cao điểm El Nino hạn mặn tác động đến khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, trong khi đó, tỉnh Bến Tre chưa chủ động được nguồn nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt do hệ thống công trình thủy lợi quản lý nước chưa hoàn thành. Trước tình trạng này, các huyện ven biển tỉnh Bến Tre như Bình Đại, Ba Tri và Thạnh Phú đã tập trung phát động hình thành một số mô hình chuyên canh, xen canh thích ứng với BĐKH, phù hợp với tiềm năng, lợi thế từng tiểu vùng, sản xuất theo công nghệ cao.
Trong điều kiện diện tích đất sản xuất nông nghiệp có xu hướng giảm do BĐKH và diện tích đất nhỏ lẻ, manh mún, các địa phương khác cũng đã thúc đẩy liên kết hình thành cánh đồng mẫu trồng lúa, ứng dụng công nghệ cao trong nuôi tôm, xây dựng chuỗi giá trị thông qua tổ hợp tác, hợp tác xã nhằm giúp người nông dân tăng năng suất, ổn định giá cả đầu ra, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Trong đó, huyện Chợ Lách là cái nôi của nghề sản xuất cây giống và hoa kiểng của tỉnh Bến Tre, trước dự báo hạn mặn mùa khô sẽ diễn ra gay gắt, công tác xây dựng hệ thống đê bao thủy lợi gắn với phát triển giao thông đã được địa phương tăng cường. Người dân trong huyện cũng đã chủ động trữ nước ngọt để phục vụ sinh hoạt, sản xuất trong mùa hạn mặn. Việc trữ nước được thực hiện bằng cách tận dụng các dụng cụ sẵn có như các ống hồ, bồn chứa, trữ nước trong mương vườn, dùng túi trữ nước, đào hố trải bạt, đắp các công trình đập tạm để trữ nước ngọt trong các kênh rạch tự nhiên.
Mới đây, tại Hội nghị triển khai công tác ứng phó BĐKH giai đoạn 2024 - 2025, ông Nguyễn Minh Cảnh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre đã giao các cấp, các ngành, đơn vị tập trung thực hiện nhân rộng các mô hình hiệu quả thích ứng, giảm phát thải, phát triển xanh trong cộng đồng; lồng ghép thích ứng, giảm phát thải khí nhà kính vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Bên cạnh đó, phối hợp quản lý, khai thác có hiệu quả các công trình thủy lợi, đáp ứng cấp nước sinh hoạt, tưới tiêu, chủ động trong bối cảnh hạn hán, xâm nhập mặn; đảm bảo công tác quan trắc, cảnh báo ô nhiễm môi trường trong đập, hồ chứa nước ngọt ứng phó hạn mặn, góp phần nâng cao năng lực trong quản lý bền vững tài nguyên nước; tăng cường công tác tập huấn, tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường, thích ứng với BĐKH, giúp ổn định sản xuất và nâng cao đời sống của người dân.