Yên Thế - Bắc Giang: Loạt sai phạm tại dự án chợ Bố Hạ được chỉ rõ
Vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang ký ban hành Kết luận số 6544/KL-UBND ngày 14/11/2023 về việc thanh tra toàn diện dự án đầu tư, xây dựng, sở hữu, kinh doanh chợ trung tâm thị trấn Bố Hạ, huyện Yên Thế đã chỉ ra loạt sai phạm về tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất khi không có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hoặc quy hoạch đô thị với mục đích sử dụng đất là đất ở. Ngoài ra, để ngoài sổ sách 742,8 triệu đồng thu từ hoạt động cho thuê ki ốt chợ Bố Hạ.
Chuyển mục đích sử dụng đất trái phép
Theo Kết luận, Chủ tịch UBND tỉnh có Quyết định số 528/QĐ-UBND ngày 18/4/2007 về việc phê duyệt Báo cáo Kinh tế Kỹ thuật công trình Xây dựng chợ Bố Hạ, huyện Yên Thế. Tuy nhiên, công tác triển khai dự án của UBND huyện Yên Thế và UBND thị trấn Bố Hạ đã sai lệch hoàn toàn so với phương án thiết kế cơ sở, phương án kiến trúc và mục đích sử dụng ban đầu được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 528/QĐ-UBND.
Thứ nhất, UBND huyện Yên Thế tự ý chuyển mục đích sử dụng đất tại vị trí dự kiến xây dựng 19 ki ốt chợ, một phần tường rào và khu vực dự kiến quy hoạch chợ ngoài trời bán hoa quả tươi sang 44 lô đất ở.
Thứ hai, sau khi hoàn thành các hạng mục thuộc giai đoạn 1 được UBND huyện giao làm chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án xây dựng huyện không tổ chức bàn giao hồ sơ, tài liệu có liên quan đến công trình như: Bản vẽ thi công, báo cáo kinh tế - kỹ thuật, tổng dự toán... làm cơ sở để UBND thị trấn Bố Hạ tiếp tục triển khai thực hiện các giai đoạn sau.
Thứ ba, UBND thị trấn Bố Hạ xây dựng 5 nhóm công trình/hạng mục công trình không đúng với thiết kế cơ sở và phương án kiến trúc ban đầu. UBND huyện Yên Thế không kiểm tra, chấn chỉnh hoặc có ý kiến trong việc xây dựng không đúng thiết kế ban đầu này.
Thứ tư, chợ Bố Hạ hiện nay không có hệ thống phòng cháy chữa cháy, hệ thống điện nước, khu vực trông giữ xe đạp, tường rào,... như phương án thiết kế ban đầu được phê duyệt.
Khu vực dự án xây dựng chợ trước đó là khu đất nông nghiệp, đã có quy hoạch đô thị và kế hoạch sử dụng đất sử dụng vào mục đích đất chợ thoả mãn điều kiện quy định của Luật Đất đai. Tuy nhiên, dự án không có quy hoạch sử dụng đất và quyết định chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp (đất chợ) là trái với quy định của Luật Đất đai.
Đối với vị trí đất để dự kiến xây dựng 19 ki-ốt chợ, một phần tường rào và khu vực dự kiến quy hoạch chợ ngoài trời bán hoa quả tươi. Ngay sau khi được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật, UBND thị trấn Bố Hạ đã xây dựng, trình UBND huyện Yên Thế phương án phân chia thành 44 lô đất ở. Tổng số tiền trúng đấu giá là 7,34 tỷ đồng. Cả 44 lô đất ở sau đó đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử đất ở cho các hộ gia đình, cá nhân trúng đấu giá.
Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở dân cư không có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hoặc quy hoạch đô thị; không có quyết định chuyển mục đích sử dụng đất của cơ quan có thẩm quyền là trái với quy định của Luật Đất đai.
Thu tiền để ngoài sổ sách, có dấu hiệu hình sự
Sau khi hoàn thành việc đầu tư xây dựng một số hạng mục chính, năm 2010, chợ trung tâm thị trấn Bố Hạ đi vào hoạt động. UBND thị trấn Bố Hạ đã thực hiện 3 đợt ký hợp đồng thuê quầy, địa điểm kinh doanh tại chợ với các cá nhân.
Tổng số tiền đã thu được theo các hợp đồng đã ký gần 2 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện tại không còn sổ sách, tài liệu theo dõi các khoản thu này. Số liệu được đoàn thanh tra tổng hợp từ chứng từ là các phiếu thu tiền do UBND thị trấn Bố Hạ cung cấp.
Báo cáo của UBND thị trấn Bố Hạ thể hiện nhiều sai phạm nghiêm trọng trong việc chi tiền một phần khoản thu tiền thuê ki ốt. Cụ thể, thứ nhất, sử dụng toàn bộ số tiền thu được, đã nộp ngân sách là 1,18 tỷ đồng để đầu tư lại cho việc xây dựng các ki-ốt và các công trình thuộc chợ Bố Hạ.
Nội dung này, do UBND thị trấn chi từ mục “chi đầu tư phát triển” và với thông tin, tài liệu hiện có, đoàn thanh tra không thể bóc tách được nguồn kinh phí do đều chi chung từ nguồn ngân sách.
Về số tiền 742,8 triệu đồng, UBND thị trấn không hạch toán vào sổ sách kế toán mà do bà Nguyễn Thị Thuỷ, thủ quỹ của UBND thị trấn (thời điểm 1988 - 2013) sử dụng để chi trả nợ cho hoạt động thường xuyên của Đảng ủy, HĐND, UBND thị trấn những năm trước đây.
Trước sự việc trên, tỉnh Bắc Giang đã tổ chức hội nghị trao đổi thông tin với Công an tỉnh, Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh về một số hành vi vi phạm pháp luật có dấu hiệu tội phạm hình sự phát hiện qua thanh tra toàn diện dự án chợ Bố Hạ, huyện Yên Thế. Qua đó, thống nhất chuyển thông tin, hồ sơ, tài liệu vụ việc cho Công an tỉnh để làm rõ.
Hành vi tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất khi không có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hoặc quy hoạch đô thị với mục đích sử dụng đất là đất ở, và khu đất đang được quy hoạch là đất chợ có dấu hiệu của tội “lạm quyền trong khi thi hành công vụ” theo quy định tại Điều 357, Bộ luật Hình sự năm 2015.
Còn hành vi không hạch toán, không theo dõi trên hệ thống sổ sách kế toán ngân sách xã khoản tiền 742,8 triệu đồng thu từ hoạt động cho thuê ki ốt chợ Bố Hạ mà để cho bà Nguyễn Thị Thủy - Thủ quỹ của UBND thị trấn (thời điểm 1988 - 2013) quản lý, theo dõi riêng và sử dụng để chi trả nợ (từ năm 2010 đến năm 2013) cho hoạt động thường xuyên của Đảng uỷ, HĐND, UBND thị trấn có dấu hiệu cấu thành tội “Vi phạm quy định của Nhà nước về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại điểm d khoản 2 Điều 221 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang giao Chủ tịch UBND huyện Yên Thế chỉ đạo UBND thị trấn Bố Hạ ban hành quyết định thu hồi, nộp vào ngân sách thị trấn Bố Hạ số tiền để ngoài sổ sách kế toán, số tiền này sẽ dùng vào mục đích tái đầu tư xây dựng, sửa chữa chợ Bố Hạ theo phương án ban đầu đã được phê duyệt.
Yêu cầu UBND huyện, Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Thế phụ trách lĩnh vực qua các thời kỳ từ 2007 đến năm 2021 kiểm điểm trách nhiệm do đã để xảy ra các sai phạm nêu trên.