Công nghệ xanh - Tương lai xanh
Đầu tư công nghệ, ứng dụng khoa học kỹ thuật hiện đại, thân thiện với môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu, sử dụng có hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên, hướng tới tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn... được xác định là những giải pháp then chốt để thực hiện tái cơ cấu ngành công nghiệp hóa chất nói chung và Tập đoàn Hóa chất Việt Nam theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững.
Sản phẩm của VINACHEM rất đa dạng, có hàng trăm loại thuộc 18 nhóm mặt hàng, chủ yếu là những mặt hàng kinh doanh tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ và ảnh hưởng tới môi trường. Do vậy, đòi hỏi các doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng này phải tuân thủ đầy đủ những quy định của pháp luật về điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, cũng như các yêu cầu về bảo vệ môi trường và phòng chống cháy nổ.
Những năm qua, lãnh đạo và cán bộ công nhân viên trong các doanh nghiệp thuộc Tập đoàn đã có những bước chuyển biến rất rõ về ý thức trong phát triển sản xuất, kinh doanh, đồng thời chú trọng bảo vệ môi trường. Việc đầu tư cho xử lý môi trường cũng được thực hiện với kinh phí khá lớn. Ngoài ra, vấn đề vệ sinh môi trường lao động của cán bộ, công nhân viên, người lao động cũng được chú trọng hơn. So với trước đây, các vấn đề nổi cộm về môi trường của từng doanh nghiệp cũng giảm đi nhiều.
Cụ thể, trong quá trình xử lý chất thải, tùy thuộc vào mỗi loại hình sản xuất mà từng doanh nghiệp trong Tập đoàn đã áp dụng những kỹ thuật, công nghệ tiên tiến khác nhau cho phù hợp với điều kiện thực tế. Đối với một số chất thải chính, ví dụ như trong sản xuất H2SO4, việc xử lý chất ô nhiễm trong khí thải SO2 là rất quan trọng, doanh nghiệp đã xử lý bằng cách đầu tư thay đổi công nghệ sản xuất nhằm nâng cao hiệu suất chuyển hóa và hiệu suất hấp thụ, dẫn đến giảm thiểu chất thải. Điển hình như Dự án thay đổi hoàn toàn công nghệ sản xuất H2SO4 của Công ty Supe Phốt phát Hóa chất Lâm Thao đã chuyển từ công nghệ tiếp xúc đơn, hấp thụ đơn (công nghệ cũ từ những năm 50, 60) sang công nghệ tiếp xúc kép, hấp thụ hai lần. Kết quả đã làm giảm hẳn chỉ tiêu tiêu hao về năng lượng nhiên liệu và chỉ tiêu về khí thải SO2 trong công nghiệp.
Nhằm triển khai các giải pháp thu hồi và lưu giữ các-bon, hiện nay, các đơn vị thành viên có phát sinh lượng khí nhà kính lớn (Công ty TNHH Một thành viên Đạm Ninh Bình và Công ty CP Phân Đạm & Hóa chất Hà Bắc) đã đầu tư hệ thống thu hồi khí CO2 (dạng rắn, lỏng).
Đối với hoạt động chuyển đổi năng lượng theo hướng xanh, sạch, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, Tập đoàn đã triển khai đầu tư các dự án năng lượng tái tạo (điện mặt trời). Hiện nay đã triển khai dự án điện mặt trời tại Công ty CP Cao su Đà Nẵng. Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình đang triển khai thực hiện dự án điện áp mái, các đơn vị thành viên vẫn đang tiếp tục khảo sát đánh giá khả năng đầu tư điện mặt trời trên mái, sẽ triển khai đầu tư khi khả thi và hiệu quả. Ngoài ra, một số đơn vị thành viên đã sử dụng nguồn năng lượng tái tạo (nhiên liệu xanh) từ phế phẩm nông nghiệp như trấu, củi trấu, củi mùn cưa để làm nhiên liệu vận hành nồi hơi phục vụ sản xuất trong công nghiệp.
Về các giải pháp tiết kiệm năng lượng, nguyên liệu, tài nguyên, Tập đoàn đã trao đổi, làm việc với các tổ chức khoa học công nghệ trong nước và quốc tế trong lĩnh vực chế biến quặng apatit loại II có hàm lượng thấp nhằm sử dụng hiệu quả tài nguyên; hàng năm triển khai xây dựng chỉ tiêu, tiêu hao, quản lý giám sát hiệu chỉnh cho năm kế tiếp để phù hợp với điều kiện sản xuất thực tế, nhằm sử dụng hiệu quả năng lượng, nhiên liệu, nguyên liệu, tài nguyên, tổ chức kiểm tra, giám sát việc thực hiện định mức tiêu hao tại các đơn vị thành viên trực thuộc Tập đoàn.
Riêng về thực hiện giải pháp sử dụng hiệu quả năng lượng trong công nghiệp, Tập đoàn đã chỉ đạo các đơn vị thành viên báo cáo kết quả sử dụng năng lượng hàng năm và xây dựng kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cho năm tiếp theo theo quy định.
Trong công tác đầu tư xây dựng hoặc thay đổi công nghệ để giảm thiểu chất thải, các doanh nghiệp sản xuất quy mô lớn sẽ tự tập trung nguồn lực, cân đối kinh phí đầu tư. Còn đối với doanh nghiệp quy mô nhỏ lẻ, hạn hẹp về kinh phí, sẽ nghiên cứu tình hình, thu thập thông tin, cập nhật về tổ chức sản xuất về công nghệ sạch hơn, kỹ thuật giảm thiểu ô nhiễm, xử lý môi trường, sau đó tổng hợp, đề xuất lên Tập đoàn để được tư vấn và hỗ trợ. Thông qua người đại diện phần vốn của mình ở các doanh nghiệp, Tập đoàn đã ủng hộ các dự án, kế hoạch trong việc đầu tư thay đổi công nghệ và xây dựng hoàn thiện hệ thống xử lý môi trường theo công nghệ hiện đại, tiên tiến, từng bước xanh hóa hoạt động sản xuất và kinh doanh.
Theo báo cáo kết quả thực hiện công tác bảo vệ môi trường năm 2022, hiện có 18/20 đơn vị trong VINACHEM đã xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 14001. Tại mỗi đơn vị thành viên của VINACHEM đều có phòng chuyên môn phụ trách công tác an toàn môi trường, có bộ phận chuyên trách và kiêm nhiệm các cấp để quản lý, chỉ đạo, theo dõi giám sát thực thi công tác bảo vệ môi trường đồng bộ xuyên suốt từ Công ty xuống tới các tổ, ca của các đơn vị, xí nghiệp.
Linh hoạt trong các giải pháp chuyển đổi xanh, các đơn vị trong Tập đoàn đang góp sức xây dựng và phát triển VINACHEM trở thành Tập đoàn công nghiệp có trình độ công nghệ tiên tiến, quản lý hiện đại và chuyên môn hóa, góp phần hiện thực hóa mục tiêu Chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2040 với quan điểm phát triển nhanh, bền vững ngành công nghiệp hóa chất, ứng dụng công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường, hướng tới tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn…