Bố Trạch (Quảng Bình): Kiểm điểm trách nhiệm nhiều cá nhân sau kết luận thanh tra đất đai
UBND huyện Bố Trạch (tỉnh Quảng Bình) vừa ban hành Kết luận thanh tra công tác quản lý nhà nước trên lĩnh vực đất đai tại xã Lý Trạch. Kết luận đã chỉ rõ nhiều sai phạm kéo dài trong công tác quản lý đất đai tại địa phương này, đồng thời kiến nghị xử lý trách nhiệm tập thể UBND xã Lý Trạch với nhiều cá nhân liên quan.
Sai phạm nối tiếp sai phạm
Kết luận nêu rõ, xã Lý Trạch là địa phương có những thuận lợi về mặt tự nhiên như: Khu vực được tỉnh quy hoạch cửa ngõ phía Bắc thành phố Đồng Hới, địa bàn rộng, nhu cầu về đất ở, đất sản xuất, kinh doanh kết hợp với các dự án lớn trên địa bàn trong thời gian qua phát triển khá mạnh. Những năm gần đây, tình hình kinh tế - xã hội của xã có bước phát triển, cơ cấu kinh tế phát triển khá, cơ sở hạ tầng phát triển mạnh, đời sống nhân dân ngày càng được cải thiện.
Tuy nhiên, thời gian qua, công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn còn có những khuyết điểm, hạn chế. Nguyên nhân chính là do buông lỏng trong công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai qua các thời kỳ dẫn đến các hộ gia đình, cá nhân xây dựng nhà ở trái quy định trên đất nông nghiệp kéo dài qua nhiều năm nhưng UBND xã Lý Trạch không có biện pháp giải quyết kịp thời, dứt điểm.
Qua thanh tra, UBND huyện nhận thấy, theo mốc thời gian thanh tra, công tác quản lý nhà nước về đất đai từ năm 2020 đến nay đã trên địa bàn xã Lý Trạch xảy ra 13 trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, trong thời gian thanh tra, UBND xã Lý Trạch đã rà soát và báo cáo thêm 11 trường hợp vi phạm từ giai đoạn 2013 đến 2020.
Trong số 24 trường hợp vi phạm trên, có 16 trường hợp chiếm đất nông nghiệp, 8 trường hợp tự ý chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp. Có 14 trường hợp vi phạm xây dựng nhà cấp IV, 1 tầng; 8 trường hợp xây dựng nhà cấp III, 2 tầng; 2 trường hợp xây móng nhà, đổ trụ. Có 11 trường hợp chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, 13 trường hợp đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đối với 24 trường hợp có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai nêu trên, có 17/24 trường hợp vi phạm đang diễn ra nhưng UBND xã không phát hiện, xử lý theo quy định; có 1/24 trường hợp vi phạm, UBND xã Lý Trạch đã tiến hành lập Biên bản vi phạm hành chính nhưng không ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính; có 6/24 trường hợp vi phạm, UBND xã đã lập biên bản vi phạm hành chính, ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính (trong đó 5 trường hợp đã chấp hành hình thức xử phạt tiền nhưng chưa chấp hành biện pháp khắc phục hậu quả tháo dỡ công trình vi phạm, có 1 trường hợp đã nộp tiền xử phạt và khắc phục hậu quả).
“Trong quá trình xử lý vi phạm, UBND xã đã không theo dõi, không yêu cầu người dân chấp hành triệt để Quyết định xử phạt, vì vậy hậu quả của hành vi vi phạm vẫn còn xảy ra; thậm chí có trường hợp hộ gia đình bà Lê Thị Đảnh đã có hành vi vi phạm năm 2016, đã bị xử lý, chưa khắc phục hậu quả vi phạm hành chính nhưng đến năm 2021 lại tiếp tục xây dựng nhà trái quy định trên vị trí khác tại thửa đất này, nay chưa được UBND xã Lý Trạch xử lý”, Kết luận thanh tra nêu.
Kết luận thanh tra cũng nêu rõ, mặc dù UBND huyện và Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện đã có nhiều văn bản hướng dẫn, chỉ đạo trong công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn huyện nói chung và xã Lý Trạch nói riêng; tuy nhiên, trong thời gian dài (2013-2023), UBND xã Lý Trạch đã không thực hiện nghiêm túc, buông lỏng trách nhiệm trong công tác quản lý nhà nước về đất đai dẫn đến 24 trường hợp chiếm đất và tự ý chuyển mục đích sử dụng đất để xây nhà ở có giá trị lớn trái quy định trên đất nông nghiệp, vi phạm quy định tại khoản 3 Điều 23 và khoản 2 Điều 208 Luật Đất đai năm 2013.
Mặt khác, UBND xã Lý Trạch dù đã phát hiện vi phạm nhưng chưa xử lý triệt để và kịp thời theo quy định đối với các trường hợp vi phạm, không kiên quyết trong việc yêu cầu thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả theo thời hạn quyết định xử lý vi phạm hành chính đặt ra; trình tự, thủ tục xử lý vi phạm hành chính chưa đảm bảo, là thực hiện không đúng quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2020, điểm b khoản 1 Điều 207 và Điều 208 Luật Đất đai năm 2013 và các quy định có liên quan; để lại hậu quả rất nghiêm trọng trong lĩnh vực quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn.
Kiểm điểm trách nhiệm nhiều cá nhân
Kết luận thanh tra xác định, để xảy ra các sai phạm trên thuộc trách nhiệm của tập thể UBND xã Lý Trạch nhiệm kỳ 2015 - 2020 và nhiệm kỳ 2020 - 2025. Trên cơ sở đó, kết luận thanh tra đề nghị Ban Thường vụ Huyện ủy Bố Trạch chỉ đạo kiểm tra, làm rõ trách nhiệm của tập thể Đảng ủy, Bí thư Đảng ủy xã Lý Trạch nhiệm kỳ 2015 - 2020 và nhiệm kỳ 2020 - 2025 trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo quản lý nhà nước về đất đai đối với UBND xã Lý Trạch.
Trong đó, chỉ đạo xem xét xử lý trách nhiệm đối với cá nhân các ông: Lê Văn Duẫn, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Lý Trạch nhiệm kỳ 2015 - 2020; ông Lê Văn Uyên - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã từ tháng 7/2020 đến nay và xem xét trách nhiệm đối với cá nhân các ông Lê Tuấn Tôn, Đảng ủy viên, Phó Chủ tịch UBND xã nhiệm kỳ 2016 - 2020 (Quyền Chủ tịch UBND xã từ tháng 1/2019 đến tháng 3/2019), ông Nguyễn Quang Tiến, Đảng ủy viên, Phó Chủ tịch UBND xã nhiệm kỳ 2021 - 2026.
UBND xã Lý Trạch cũng phải kiểm điểm trách nhiệm tập thể giai đoạn từ năm 2016 - 2021 và từ năm 2021 - 2026; kiểm điểm và kiến nghị các hình thức xử lý kỷ luật nghiêm minh đối với công chức thuộc UBND huyện quản lý, cụ thể: Ông Nguyễn Văn Dịu - Công chức Địa chính - xây dựng - nông nghiệp và môi trường xã giai đoạn từ tháng 8/2018 đến tháng 2/2023 với trách nhiệm được giao tham mưu trong công tác quản lý nhà nước về đất đai đã buông lỏng trách nhiệm để xảy ra 16 trường hợp vi phạm, gây hậu quả rất nghiêm trọng. Ông Phan Văn Minh, Công chức Địa chính - xây dựng - nông nghiệp và môi trường xã giai đoạn từ tháng 2/2014 đến tháng 8/2018 và từ tháng 2/2023 đến nay với trách nhiệm được giao tham mưu trong công tác quản lý nhà nước về đất đai đã buông lỏng trách nhiệm để xảy ra 3 trường hợp vi phạm, gây hậu quả nghiêm trọng.
Kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với ông Lê Tài Thuỵnh, bà Võ Thị Lam, Công chức Tư pháp - Hộ tịch xã chịu trách nhiệm liên đới trong tham mưu xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai và việc chứng thực Văn bản phân chia thừa kế, Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất.
Kết luận thanh tra cũng đề nghị UBND huyện tổ chức kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với các lãnh đạo UBND huyện có liên quan đến việc ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (GCNQSD) đất cho 3 hộ gia đình. Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện tổ chức kiểm điểm trách nhiệm liên đới đối với lãnh đạo và chuyên viên được phân công phụ trách địa bàn xã Lý Trạch về các sai phạm của UBND xã Lý Trạch trong công tác quản lý đất đai.
Đồng thời, đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Bình xem xét chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm liên đới của lãnh đạo và viên chức Chi nhánh Văn phòng Đăng ký Đất đai huyện Bố Trạch phụ trách xã Lý Trạch trong việc cấp GCNQSD đất không đúng hiện trạng sử dụng đất.
Kiến nghị xử lý về đất đai, kết luận thanh tra giao trách nhiệm Phòng Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND huyện thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đã cấp không đúng hiện trạng sử dụng đất với hộ ông Lê Văn Duyền tại thửa đất số 431, tờ bản đồ số 22 và hộ bà Lê Thị Đảnh tại thửa đất số 562, tờ bản đồ số 16.
Giao trách nhiệm UBND xã Lý Trạch: đối với trường hợp chiếm đất sau ngày 1/7/2014, đã lập biên bản vi phạm hành chính nhưng chưa ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính (hộ gia đình ông Lê Xuân Thương), nay thời hạn xử phạt vi phạm hành chính đã hết, yêu cầu UBND xã Lý Trạch thực hiện thủ tục để áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả và xử lý theo quy định của pháp luật.
Đối với 5 trường hợp chiếm đất, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất sau ngày 1/7/2014, đã lập biên bản vi phạm hành chính, đã ban hành hành quyết định xử phạt (các hộ gia đình bà Lê Thị Đảnh, bà Lê Thị Đào, bà Nguyễn Thị Tầm, ông Nguyễn Ngọc Vơi, ông Lê Minh Tuấn) vi phạm hành chính nhưng chưa khắc phục hậu quả thì yêu cầu UBND xã Lý Trạch đôn đốc người vi phạm thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả và xử lý theo quy định của pháp luật.
Đối với 14 trường hợp chiếm đất, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất sau ngày 1/7/2014 nhưng UBND xã Lý Trạch chưa lập hồ sơ xử lý (các hộ gia đình ông Lê Tài Sơn, ông Nguyễn Ngọc Cương, ông Lê Văn Long, ông Nguyễn Văn Toản, ông Lê Tài Duần, bà Lê Thị Đảnh, ông Nguyễn Văn Anh, ông Lê Anh Sơn, ông Nguyễn Văn Sinh, ông Nguyễn Văn Long, bà Nguyễn Thị Phước, ông Nguyễn Xuân Hải, ông Lê Văn Thông, ông Lê Văn Khánh), yêu cầu UBND xã Lý Trạch theo thẩm quyền lập hồ sơ để xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, đảm bảo việc xử lý kiên quyết, triệt để, kịp thời và đúng quy định pháp luật hiện hành.
Đối với các trường hợp xử lý vi phạm hành chính chưa đảm bảo quy định, yêu cầu UBND xã Lý Trạch chỉ đạo thực hiện khắc phục để xử lý theo đúng quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.
Tháng 5/2023, Chủ tịch UBND huyện Bố Trạch đã ký Quyết định số 1657/QĐ-CT về việc thanh tra đột xuất công tác quản lý nhà nước trên lĩnh vực đất đai tại xã Lý Trạch. Đoàn thanh tra có nhiệm vụ kiểm tra dấu hiệu buông lỏng quản lý nhà nước về đất đai của UBND xã Lý Trạch do để nhiều hộ gia đình, cá nhân xây dựng công trình nhà ở kiên cố trên đất nông nghiệp, gây bức xúc trong quần chúng nhân dân. Bà Cao Thị Duế, Chánh Thanh tra huyện Bố Trạch làm Trưởng đoàn thanh tra. Thời kỳ thanh tra từ ngày 1/1/2020 cho đến nay.