Ứng phó với các tình huống thiên tai: Lưu ý hiện tượng gió mạnh, dông, lốc, tố trên các vùng biển
(TN&MT) - Chiều 17/10, tại Hà Nội, Tổng cục Khí tượng thủy văn (KTTV) tổ chức cuộc họp thảo luận về dự báo áp thấp nhiệt đới, mưa lớn, lũ. Các Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV: Lê Hồng Phong, Hoàng Đức Cường, La Đức Dũng và Đặng Thanh Mai chủ trì cuộc họp.
Có 2 kịch bản về quỹ đạo đối với cơn bão mạnh lên từ áp thấp nhiệt đới
Báo cáo về diễn biến áp thấp nhiệt đới (cập nhật vào 14h ngày 17/10), ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo thời tiết (Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia) cho biết: 13 giờ ngày 17/10, vị trí tâm áp thấp nhiệt đới ở vào khoảng 15,7 độ Vĩ Bắc; 110,6 độ Kinh Đông, cách quần đảo Hoàng Sa khoảng 160km về phía Tây Nam. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm áp thấp nhiệt đới mạnh cấp 6-7 (39-61km/giờ), giật cấp 9; di chuyển theo hướng Tây Bắc với tốc độ khoảng 5km/h.
Dự báo đến 13h ngày 18/10, áp thấp nhiệt đới di chuyển theo hướng Tây Bắc, tốc độ khoảng 10 km/h và có khả năng mạnh lên thành bão. Dự báo từ 48 đến 72 giờ tiếp theo, bão tiếp tục di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc, mỗi giờ đi được khoảng 5-10km.
Ông Hưởng cho biết, về quỹ đạo, bão di chuyển chủ yếu hướng theo hướng Bắc Tây Bắc, khoảng 10km/h. Khoảng gần sáng ngày 19/10 bão đi vào Vịnh Bắc Bộ. Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia đưa ra 2 kịch bản về quỹ đạo đối với cơn bão này. Cụ thể, kịch bản 1 là bão di chuyển như hiện tại, song song với bờ biển miền Trung, cách bờ biển khoảng 1-1,5 kinh độ, mưa có xu hướng di chuyển từ Nam ra Bắc, gió mạnh chủ yếu trên biển miền Trung, vịnh Bắc Bộ. Kịch bản 2 là bão di chuyển sát vào đất liền hơn, có khả năng đổ bộ vào khu vực Bắc Trung Bộ, vùng Nam đồng bằng Bắc Bộ, gây mưa lớn ở khu vực miền Trung, gió mạnh trên biển miền Trung, vịnh Bắc Bộ và vùng ven biển các tỉnh từ Quảng Bình trở ra tới khu vực ven biển Đồng bằng Bắc Bộ.
“Kịch bản thứ 2 có khả năng xảy ra không cao như kịch bản thứ nhất nhưng nó phù hợp với hình thế thời tiết hiện nay hơn kịch bản thứ nhất”, ông Hưởng cho biết thêm.
Theo ông, hiện có trên 11.000 tàu cá trong vùng ven biển từ Quảng Ninh đến Quảng Ngãi. Áp thấp nhiệt đới có thể ảnh hưởng tới đánh bắt và nuôi trồng thủy hải sản, có thể ảnh hưởng cơ sở hạ tầng, tàu cá cho các ngư dân và gián đoạn du lịch.
Nhận định về áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông, ông Trương Bá Kiên - Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Khí tượng - Khí hậu, Viện Khoa học KTTV&BĐKH cho biết: Trong 24h tới (tính từ 13h ngày 17/10), áp thấp nhiệt đới di chuyển theo hướng bắc-tây bắc, dọc bờ biển các tỉnh Trung Bộ, khả năng mạnh lên thành bão vào ngày 18/10 với cường độ cấp 8, giật cấp 10 do các điều kiện nhiệt lực, động lực như SST, độ đứt gió, OHC, hội tụ phân kì… ở mức trung bình-tốt, cùng với do sự tăng cường không khí lạnh với gió mạnh ở phía Bắc nên bão có thể đạt cuối cấp 8 đầu cấp 9, giật cấp 10-11 (Nam Vịnh Bắc bộ), tiếp tục di chuyển lên Vịnh Bắc bộ với cường độ giảm còn khoảng cấp 8.
Về nguy cơ mưa lũ miền Trung, ông Trương Bá Kiên cho biết từ 13h/17/10-19h/18/10, khu vực Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế có tổng lượng mưa 100-200mm, có nơi trên 300mm (Quảng Trị, Thừa Thiên Huế). Từ 1h/19/10 – 7h/20/10, khu vực Đồng bằng Bắc Bộ và Đông Bắc có tổng lượng mưa 100-150mm, có nơi trên 250mm (Bắc Trung Bộ - Hải Dương, Hưng Yên, Nam Định).
Ông Trương Bá Kiên cũng đưa ra nhận định về nguy cơ gió mạnh. Theo đó, từ nay đến 19/10, vùng biển Quảng Trị - Bình Định có gió mạnh cấp 6-7; từ nay đến 20/10, vùng biển từ Quảng Trị đến Vịnh Bắc Bộ có gió mạnh cấp 8-9.
Theo Viện Khoa học KTTV&BĐKH, do ảnh hưởng áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông, trong 24 đến 72 giờ tới (tính từ 13h ngày 17/10), khu vực biển các tỉnh từ Quảng Ninh đến Bình Định bao gồm cả Vịnh Bắc Bộ và quần đảo Hoàng Sa có thể xuất hiện sóng lớn trên 2m, lớn nhất có thể xấp xỉ 4m.
Những ngày tới, mưa lớn miền Trung vẫn còn tiếp diễn, vùng mưa lớn sẽ dịch chuyển từ phía Nam ra phía Bắc theo xu thế hướng đi của cơn áp thấp nhiệt đới. Trên đất liền cần tiếp tục duy trì cảnh báo mức nguy hiểm cao đối với lũ quét, sạt lở đất, ngập lụt đô thị. Trên biển, vùng nguy hiểm đối với hoạt động tàu thuyền, nuôi trồng thủy sản gồm: Vịnh Bắc Bộ; vùng biển từ Quảng Trị tới Quảng Ngãi trong hôm nay và những ngày tới.
Ông Mai Văn Khiêm - Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia
Chú ý rà soát toàn bộ hoạt động ven biển
Phát biểu tại cuộc họp, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV Hoàng Đức Cường đồng tình với nhận định của Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia rằng áp thấp nhiệt đới có khả năng mạnh lên thành bão và nhận định xa hơn về tác động sau khi bão vào Vịnh Bắc Bộ, kết hợp với không khí lạnh có khả năng mạnh nhất vào thời điểm từ ngày 19-20/10, khiến bão có thể mạnh cấp 8-9.
Theo Phó Tổng cục trưởng Hoàng Đức Cường, khi áp thấp nhiệt đới có khả năng ảnh hưởng đất liền, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia sẽ phát tin áp thấp nhiệt đới khẩn cấp hoặc khi mạnh lên thành bão thì tần suất phát tin tăng lên thành 8 lần/ngày. Như vậy, việc chuyển trạng thái dự báo là rất nhanh nên hệ thống dự báo, cảnh báo quốc gia cần lưu ý và sẵn sàng.
Khi vùng áp thấp mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới và có khả năng mạnh tiếp thành bão, di chuyển dọc theo bờ biển Trung Bộ thì vùng mây gây mưa mạnh sẽ thay đổi, xoáy vào vùng tâm bão không giống như diễn biến mưa những ngày qua ở Trung Bộ…
Để đảm bảo công tác dự báo, cảnh báo phục vụ ứng phó với các tình huống thiên tai trong những ngày tới, ông Hoàng Đức Cường chỉ đạo Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia chủ trì công tác dự báo áp thấp nhiệt đới, bão, mưa lớn, nguy cơ lũ, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất đá, dông, tố, lốc, sét… đặc biệt lưu ý các hiện tượng gió mạnh, dông, lốc, tố trên các vùng biển ảnh hưởng đến tàu, thuyền, thông báo đầy đủ, kịp thời cho các Đài KTTV khu vực và các Đài KTTV tỉnh để cảnh báo thiên tai, cấp độ rủi ro thiên tai và tác động của thiên tai cho địa phương phục vụ công tác phòng, chống khắc phục hậu quả thiên tai, giảm thiểu thiệt hại cho các địa phương; chủ động đề xuất thảo luận trực tuyến; tăng cường theo dõi, dự báo, cảnh báo ảnh hưởng, tác động của thiên tai nguy hiểm.
Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV Lê Hồng Phong cho biết: Trong thời gian qua, hệ thống dự báo, cảnh báo, cũng như hệ thống quản lý mạng lưới KTTV đã tích cực vào cuộc, cung cấp các bản tin phục vụ cho công tác chỉ đạo điều hành, góp phần giảm nhẹ đáng kể thiệt hại do thiên tai gây ra.
Khi áp thấp nhiệt đới mạnh lên thành bão, mức độ ảnh hưởng do bão gây ra sẽ lớn, vùng nguy hiểm của bão sẽ mở rộng từ phía Nam ra phía Bắc, do vậy tất cả các đơn vị cần theo dõi sát diễn biến của cơn bão này. Các Đài KTTV khu vực trong vùng ảnh hưởng của bão phải thường xuyên trao đổi cụ thể để có phương án ứng phó kịp thời.
Theo Phó Tổng cục trưởng Lê Hồng Phong, mặc dù theo dự báo, cơn bão này không quá mạnh, nhưng bão có khả năng di chuyển vào vùng biển của Vịnh Bắc Bộ, có thể gây ảnh hưởng đến nhiều tàu cá đang hoạt động trong vùng, do vậy cần cung cấp kịp thời những thông tin dự báo, cảnh báo để Ban Chỉ huy PCTT các tỉnh trong vùng chịu ảnh hưởng kịp thời ứng phó.
Đồng thời, cần rà soát lại toàn bộ hoạt động ven biển, các khu nuôi trồng thủy hải sản, các hoạt động du lịch, các tuyến luồng đi từ đất liền ra đảo, kể cả đảo phía Bắc để có thông tin kịp thời trong các bản tin dự báo.
Ông Lê Hồng Phong đề nghị Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia cân nhắc, đề xuất phương án quan trắc tăng cường và thời gian quan trắc tăng cường để nắm bắt rõ nhất ảnh hưởng và diễn biến của cơn bão, từ đó đưa ra các phương án dự báo phù hợp, phục vụ tốt nhất công tác dự báo, cảnh báo.
Trong ngày 17/10, Tổng cục KTTV đã ban hành văn bản yêu cầu các đơn vị trực thuộc Tổng cục tăng cường theo dõi, dự báo, cảnh báo áp thấp nhiệt đới, mưa, lũ. Phó Tổng cục trưởng Lê Hồng Phong chỉ đạo các đơn vị triển khai ngay nhiệm vụ được giao. Đặc biệt, đối với các Đài KTTV khu vực, các Giám đốc Đài có văn bản chỉ đạo đến các Đài tỉnh cũng như các trạm KTTV, cụ thể hóa những chỉ đạo của từng đơn vị. Vụ Quản Lý dự báo có trách nhiệm đôn đốc các Đài triển khai thực hiện nhiệm vụ này.