Đắk Lắk: Ứng dụng công nghệ số để giảm thiểu thiêt hại từ thiên tai
Do ảnh hưởng biến đổi khí hậu, tình hình thời tiết trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk diễn biến ngày càng phức tạp và bất thường, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và đời sống của nhân dân. Vì vậy, ngay từ đầu năm, tỉnh Đắk Lắk đã chỉ đạo các cấp, ngành, các địa phương chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch phòng chống thiên tai, mưa lũ, sạt lở đất, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản.
Trong đó, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong công tác dự báo, cảnh báo, xây dựng kịch bản ứng phó với nhiều loại hình thiên tai được chú trọng hàng đầu.
.jpg)
Mưa lũ gây nên nhiều thiệt hại
Theo báo cáo UBND tỉnh Đắk Lắk, mưa lũ năm nay ở Đắk Lắk đến sớm và gây thiệt hại nặng nề hơn các năm trước. Theo Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh, đợt mưa lũ xảy ra trong những ngày cuối tháng 7 và đầu tháng 8 vừa qua đã gây thiệt hại nặng. Cụ thể, trên địa bàn các huyện Lắk, Krông Ana, Ea Súp, Krông Bông xảy ra ngập lụt cục bộ ở nhiều nơi khiến một nhà dân bị sập; 12 nhà bị tốc mái; hơn 100 nhà bị ngập nước; gần 7.600 ha cây trồng các loại bị ngập; hơn 700 con gia cầm bị cuốn trôi và một số diện tích ao nuôi thủy sản bị ngập nước; hơn 16 km kênh mương bị hư hỏng, một số vị trí trên tuyến kênh của hồ chứa nước Ea Súp thượng bị vỡ và một số công trình thủy lợi khác bị hư hỏng, xói lở nghiêm trọng. Quốc lộ 14 tuyến đường tránh trung tâm thị trấn Ea Đrăng (huyện Ea H’leo) bị sạt lở mái taluy âm dẫn đến sụt lún nền đường với chiều dài khoảng 35m… Ước tính thiệt hại toàn bộ hơn 156 tỷ đồng.
Những năm gần đây, diễn biến thiên tai tại tỉnh Đắk Lắk ngày càng phức tạp, khó lường. Năm 2022, toàn tỉnh xảy ra 16 vụ thiên tai gồm: 9 trận lốc tố, dông sét; 5 đợt mưa lũ lớn; 2 vụ sạt lở đất làm 1 người chết, 4 người bị thương; 194 nhà bị ngập nước, hư hỏng; 8.416 ha cây trồng bị ảnh hưởng; 20 ha ao nuôi cá bị ngập, cuốn trôi và 27.460 m kênh mương các loại bị xói lở, hư hỏng. Ngoài ra, thiên tai còn gây hư hỏng nhiều công trình cơ sở hạ tầng và tài sản, tổng thiệt hại kinh tế gần 243 tỷ đồng. Tính xa hơn, từ năm 2013 đến 2023, thiên tai hạn hán, lũ lụt trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk tàn phá 336.846 ha cây trồng, thiệt hại hơn 8.121 tỷ đồng; lốc tố, dông sét, lũ lụt, sạt lở đất làm 42 người chết, 41 người bị thương, thiệt hại về tài sản hơn 4.500 tỷ đồng…
Theo dự báo của Đài khí tượng thủy văn tỉnh Đắk Lắk, do ảnh hưởng của hiện tượng La Nina, năm nay lượng mưa trên địa bàn tỉnh đạt mức xấp xỉ và cao hơn so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ; hiện tượng mưa cục bộ trong mùa khô có khả năng xuất hiện nhiều hơn. Sẽ xảy ra các hiện tượng thời tiết cực đoan như dông, sét, mưa đá kèm theo lốc xoáy và gió giật mạnh; đặc biệt vào thời kỳ cao điểm của mùa mưa năm 2023, tổng lượng mưa trên địa bàn có khả năng đạt từ 550-850 mm; lượng dòng chảy các sông, suối phổ biến ở mức cao hơn trung bình nhiều năm cùng thời kỳ từ 15-25%, có thể gây ra những đợt lũ, ngập cục bộ ở các vùng trũng thấp thuộc các huyện Krông Bông, Krông Ana, Ea Súp, Krông Pắc, Ea Kar, Lắk…
Chủ động thực hiện các biện pháp phòng chống
Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phó Trưởng Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Nguyễn Hoài Dương, công tác phòng, chống thiên tai phải lấy phòng ngừa là chính; tăng cường vai trò của cộng đồng dân cư, chính quyền cấp cơ sở trong việc tổ chức phòng ngừa, ứng phó thiên tai. Cùng với đó, tăng cường vai trò của cộng đồng dân cư, chính quyền cấp cơ sở trong việc tổ chức phòng ngừa, ứng phó thiên tai; làm tốt công tác dự báo tình hình thiên tai, chỉ huy có kinh nghiệm, điều hành ứng phó kịp thời, ứng dụng khoa học công nghệ phù hợp, giảm thiểu thiệt hại.
Ngoài ra, để triển khai hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trong thời gian tới, các đơn vị quản lý hồ chứa tiếp tục thực hiện biện pháp đảm bảo an toàn, tuân thủ quy trình vận hành liên hồ chứa, quy trình vận hành hồ chứa, các văn bản chỉ đạo của Trung ương, địa phương. Các đơn vị lắp đặt đầy đủ thiết bị quan trắc, giám sát vận hành xả nước các hồ chứa; thường xuyên theo dõi cảnh báo thời tiết để chủ động ứng phó với các diễn biến, tình huống bất thường do thiên tai gây ra, có phương án khắc phục kịp thời.
Thực hiện chia sẻ thông tin, dữ liệu vận hành hồ chứa, quan trắc khí tượng thủy văn cho các cơ quan, đơn vị liên quan để phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành. Cùng với đó, áp dụng công nghệ tự động hóa trong quản lý, vận hành đảm bảo an toàn hồ chứa thủy lợi, thủy điện. Thời gian qua, Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Đắk Lắk còn tạo Group trên Zalo với các thành viên. Từ Group Zalo này, khi có thông báo gì hoặc có tình huống thiên tai xảy ra thì đăng lên để các thành viên nhanh chóng được tiếp cận và Ban Chỉ huy tỉnh sẽ chỉ đạo giải quyết các vấn đề kịp thời.
Theo lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Lắk, tỉnh phấn đấu từ năm 2021 đến năm 2030, 100% người dân ở các xã thường xuyên xảy ra bão, lũ quét, sạt lở đất, lũ, ngập lụt, hạn hán và ít nhất 50% người dân ở các khu vực khác được phổ biến kiến thức về thiên tai và kỹ năng phòng tránh thiên tai, nhất là các loại hình thiên tai thường xuyên xảy ra trên địa bàn;
100% các bậc đào tạo phổ thông trên địa bàn tỉnh đưa nội dung phòng tránh giảm nhẹ rủi ro thiên tai vào một số môn học để giảng dạy; 100% số xã xây dựng và phê duyệt kế hoạch phòng, chống thiên tai phải có sự tham gia của cộng đồng; 100% hộ gia đình được tiếp nhận đầy đủ thông tin về thiên tai và thông tin chỉ đạo phòng, tránh thiên tai.