TP. Cần Thơ: Lồng ghép ứng phó biến đổi khí hậu vào phát triển KT - XH
(TN&MT) - TP. Cần Thơ xác định ứng phó và thích ứng với biến đổi khí hậu (BĐKH) là một trong những nhiệm vụ quan trọng của thành phố. Do đó, để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ này, TP. Cần Thơ đã và đang triển khai nhiều nhiệm vụ, giải pháp nhằm đảm bảo cho các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội ngày càng bền vững.
Nâng cao năng lực ứng phó BĐKH
Các hiện tượng cực đoan của BĐKH như ngập lụt, sạt lở, hạn hán, dông lốc đã diễn ra thường xuyên và ảnh hưởng tiêu cực đến các ngành, lĩnh vực kinh tế - xã hội, đời sống người dân trên địa bàn thành phố. Để chủ động ứng phó một cách khoa học và toàn diện với BĐKH, đảm bảo cho các mục tiêu phát bền vững, TP. Cần Thơ đã cập nhật kế hoạch hành động ứng phó BĐKH giai đoạn 2020 - 2030 tầm nhìn đến 2050; lồng ghép ứng phó BĐKH vào trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; triển khai kế hoạch tăng cường khả năng chống chịu đến năm 2030 của thành phố đối với các lĩnh vực hạ tầng xanh, chuỗi giá trị về nông nghiệp, sinh kế, giảm nghèo.
TP. Cần Thơ còn huy động các nguồn lực đầu tư các công trình, dự án quan trọng nâng cao năng lực ứng phó với ngập lụt, hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lở tại khu vực đô thị và nông thôn. Cụ thể, với mục tiêu chủ động kiểm soát ngập cho vùng nội ô, TP. Cần Thơ đã tập trung nhiều nguồn lực, kể cả vốn vay ODA để đầu tư hoàn thành và đưa vào sử dụng các công trình hồ Búng Xáng; hồ Xáng Thổi; đẩy nhanh tiến độ xây dựng bờ kè hai bên sông Cần Thơ và một số tuyến kênh, rạch ở các quận Ninh Kiều, Cái Răng, Bình Thủy.
Chia sẻ với phóng viên, ông Đỗ Thanh Thảo - Giám đốc Sở TN&MT TP. Cần Thơ cho biết: “Khi các hạng mục của dự án xây dựng bờ kè hai bên sông Cần Thơ hoàn thành và đưa vào sử dụng sẽ góp phần chỉnh trang đô thị, bảo vệ vùng lõi của trung tâm thành phố trước rủi ro do ngập lụt, lũ và triều cường, tăng cường khả năng kết nối giữa khu vực trung tâm thành phố với các đô thị mới phát triển”.
Cũng theo ông Đỗ Thanh Thảo, ngoài việc đầu tư hoàn chỉnh hệ thống hạ tầng, TP. Cần Thơ cũng đẩy mạnh lồng ghép các giải pháp giảm phát thải khí nhà kính tại khu vực đô thị. Hiện nay, 100% công trình sử dụng vốn Nhà nước được kiểm soát sử dụng vật liệu không nung; hầu hết phương tiện xe buýt vận chuyển hành khách công cộng đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 4; tăng cường khai thác năng lượng tái tạo cho hệ thống đèn chiếu sáng công cộng để tiết kiệm năng lượng; đồng thời đẩy mạnh xanh hóa đô thị, ưu tiên bố trí đất cho mảng xanh đô thị, khu dân cư; trồng cây phân tán và phát triển du lịch sinh thái miệt vườn góp phần bảo tồn các hệ sinh thái tự nhiên và nâng cao khả năng hấp thụ khí nhà kính.
Chuyển đổi mô hình sản xuất xanh, bền vững
Bên cạnh đó, tại khu vực nông thôn, những tác động tiêu cực của BĐKH ngày càng gia tăng và khó lường gây ra nhiều thiệt hại cho người dân địa phương. Những năm gần đây, TP. Cần Thơ đã tập trung đầu tư cho khu vực nông thôn những công trình đê bao khép kín bảo vệ diện tích lúa, cây ăn trái, rau màu; lắp đặt trạm quan trắc tự động phòng ngừa, ứng phó xâm nhập mặn; mở rộng mạng lưới cấp nước sạch cho người dân vùng nông thôn sử dụng.
Song song đó, TP. Cần Thơ cũng đã đẩy mạnh lồng ghép thích ứng BĐKH, bảo vệ môi trường thông qua Đề án Tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững; nhân rộng các mô hình sản xuất VietGAP, GlobalGAP; hiện đại hóa ngành nông nghiệp theo hướng nông nghiệp đô thị gắn với du lịch; tăng cường ứng dụng công nghệ sinh học trong chăn nuôi, thủy sản theo hướng thân thiện môi trường và thích ứng với BĐKH.
Thời gian qua, huyện Phong Điền đã tập trung hỗ trợ, hướng dẫn người dân chuyển đổi mùa vụ, cơ cấu cây trồng trên đất lúa để thích ứng, an toàn trước tác động của hạn hán, ngập úng, xâm nhập mặn. Theo Phòng NN&PTNT huyện Phong Điền, từ năm 2015 đến nay, thông qua sự hướng dẫn, hỗ trợ của các ngành chức năng, nông dân các xã, thị trấn đã mạnh dạn chuyển đổi hàng ngàn ha đất trồng lúa, đất sản xuất kém hiệu quả sang trồng các loại cây ăn trái, rau màu cho giá trị cao; mở rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn, lắp đặt hệ thống tưới phun tự động cho vườn cây nhằm sử dụng nước hiệu quả, tiết kiệm và giảm chi phí đầu tư.
Trước đây, hầu hết người dân xã Nhơn Nghĩa, huyện Phong Điền sinh sống chủ yếu bằng nghề trồng lúa 3 vụ/năm, từ khoảng năm 2015 đến nay, phần lớn diện tích đất trồng lúa trên địa bàn xã đã chuyên sang trồng cây ăn trái, rau màu. Là một trong những người tiên phong trong việc chuyển đổi cây trồng trên đất lúa, ông Nguyễn Văn Cường (ấp Tân Thành, xã Nhơn Nghĩa) cho biết: “Để thích nghi với những bất lợi của thời tiết, nguồn nước, khai thác hiệu quả đất đai, nâng cao thu nhập, tôi đã đầu tư chuyển 8 công đất lúa sang trồng nhãn, bắp, dưa leo, cà... với hình thức chuyển đổi cây trồng này đã giúp đời sống của gia đình tôi cải thiện hơn trước”.
Theo ông Huỳnh Thanh Hiếu - Chủ tịch Hội Nông dân xã Nhơn Nghĩa, lý do nhiều hộ dân trong xã Nhơn Nghĩa đã chuyển sang trồng cây ăn trái, rau màu là vì lợi nhuận kinh tế mang lại cho gia đình cao hơn trồng lúa và cũng để thích ứng tốt với điều kiện khó khăn về thời tiết, nguồn nước. Hiện nay, xã Nhơn Nghĩa có tổng cộng 1.751ha đất sản xuất nông nghiệp, trong đó có 1.736ha đất trồng cây ăn trái, rau màu,... diện tích đất trồng lúa chỉ còn 15ha.
Chia sẻ với phóng viên, ông Nguyễn Văn Thắng - Phó Chủ tịch UBND huyện Phong Điền cho biết: “Những tác động của BĐKH đang diễn ra ngày càng thường xuyên hơn với mức độ tăng dần trên địa bàn huyện. Do đó trong thời gian tới, huyện sẽ thường xuyên kiểm tra, rà soát, gia cố hệ thống đê bao bảo vệ vùng chuyên canh cây ăn trái, rau màu; đồng thời, tiếp tục thực hiện hiệu quả đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng an toàn, bền vững; đẩy mạnh hỗ trợ người dân ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp sạch, nông nghiệp tuần hoàn; mở rộng liên kết sản xuất hàng hóa tập trung, an toàn và bền vững, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân hướng đến mục tiêu giảm nghèo bền vững”.