Quảng Ninh: Nghịch lý “đất vàng” bỏ hoang người dân lĩnh đủ
(TN&MT) - Nhiều năm qua, một khu đất rộng hơn 1.000m2, trị giá triệu đô, nằm giữa trung tâm TP. Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh nhưng đang bị bỏ hoang, để cỏ mọc, gây lãng phí đất đai.
Khu đất triệu đô để cỏ mọc
Mới đây, Báo TN&MT nhận được đơn kêu cứu của ông Nguyễn Mạnh Hải, trú tại phường Hồng Hải, TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh phản ánh về việc, năm 2017, gia đình ông đã đầu tư trên 60 tỷ đồng để mua lại 52 căn hộ thuộc Chung cư B1 (5 tầng), và 7 ki ốt liền kề với Chung cư B1 tại phường Cẩm Thủy, TP. Cẩm Phả. Tuy nhiên, đến nay đã gần 6 năm trôi qua, sau nhiều lần gửi đơn đề nghị Thành phố Cẩm Phả hướng dẫn gia đình hoàn thiện thủ tục giao đất, cấp giấy chứng nhận QSD đất nằm trong phần diện tích nhà Chung cư B1 có diện tích trên 1.000m2, nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.
Quan sát của PV, khu đất nằm ngay giữa trung tâm Thành phố Cẩm Phả, hiện nay để cỏ dại mọc um tùm, rác thải sinh hoạt đổ chất thành đống, gây lãng phí đất đai, ô nhiễm môi trường và cảnh quan đô thị.
Tại Báo cáo số 14, ngày 11/4/2023 của Phòng Tài nguyên và Môi trường TP. Cẩm Phả thể hiện: Nhà Chung cư B1 (5 tầng) vốn thuộc Công ty CP Chế tạo máy - Vinacomin xây dựng từ năm 1978, hoàn thành năm 1990, gồm 60 căn hộ. Ngày 23/2/2011, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 508 về việc thu hồi đất của Công ty CP Chế tạo máy - Vinacomin giao cho UBND TX. Cẩm Phả (nay là TP. Cẩm Phả) để quản lý và bán nhà theo Nghị định 61- CP ngày 5/7/1994 của Chính phủ.
Trên cơ sở đó, ngày 23/12/2011, Công ty CP Chế tạo máy đã bàn giao nhà ở, đất ở cho UBND TP. Cẩm Phả để thực hiện bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước. Trong đó, Công ty đã bàn giao 52 căn hộ, còn 8 ki- ốt (gồm 6 căn do Công ty cho các hộ dân thuê và 2 căn Công ty sử dụng làm văn phòng giới thiệu sản phẩm chưa bàn giao). Tại biên bản bàn giao, Thành phố Cẩm Phả yêu cầu Công ty phải giải quyết dứt điểm việc cho thuê của 6 căn ki-ốt, thu hồi bàn giao cho UBND TP. Cẩm Phả xong trước ngày 30/6/2012.
Trong 2 năm 2014 và 2015, UBND TP. Cẩm Phả đã thực hiện bán toàn bộ 52 căn hộ nói trên cho người dân và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và sở hữu tài sản gắn liền với đất cho các hộ dân. Toàn bộ phần đất này thuộc thửa đất số 35, tờ bản đồ số 21 có diện tích 1.029,6 m2 sử dụng chung, mục đích sử dụng đất ở đô thị.
Năm 2017, gia đình ông Nguyễn Mạnh Hải đã nhận chuyển nhượng lại toàn bộ quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất của 52 hộ dân. Trong 2 năm 2017 và 2018, Công ty CP Chế tạo máy đã phối hợp với các hộ dân bàn giao lại 7 ki ốt cho gia đình ông Nguyễn Mạnh Hải quản lý.
Đến năm 2018, do tình trạng tòa nhà chung cư 5 tầng xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ mất an toàn, ngày 26/12/2018, UBND phường Cẩm Thủy có Văn bản số 304 đề nghị phá dỡ tòa chung cư này. Ngày 28/12/2018, Phòng Quản lý Đô thị TP. Cẩm Phả có Văn bản số 200 về việc thông báo kết quả thẩm định thiết kế phương án phá dỡ khu nhà ở Chung cư B1, cao 5 tầng đã bị hư hỏng, xuống cấp, tại phường Cẩm Thủy, TP. Cẩm Phả.
Trên cơ sở đó, ông Nguyễn Mạnh Hải đã tổ chức tháo dỡ toàn bộ căn chung cư 5 tầng nêu trên. Sau khi tòa chung cư được phá dỡ, Công ty CP Chế tạo máy- Vinacomin tiếp tục có Văn bản số 799 ngày 4/4/2019 báo cáo, đề nghị UBND TP. Cẩm Phả tiếp nhận bàn giao 7 ki- ốt. Tuy nhiên, đến nay Công ty Chế tạo máy vẫn chưa nhận được phản hồi của UBND TP. Cẩm Phả.
Chính quyền đã làm hết trách nhiệm?
Theo ông Nguyễn Mạnh Hải, ngay sau khi thực hiện xong thủ tục mua bán, bồi thường, tôi đã nhiều lần có văn bản đề nghị TP. Cẩm Phả hướng dẫn gia đình hoàn thiện thủ tục giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nằm trong phần diện tích nhà chung cư 5 tầng có diện tích 1.029m2, cũng như có đơn đề xuất xin làm chủ đầu tư thực hiện dự án Nhóm nhà ở thương mại tại khu đất này. Nhưng đến nay, nhiều năm trôi qua, gia đình vẫn chưa được cấp quyền sử dụng đất.
Trước kiến nghị, đề xuất của ông Nguyễn Mạnh Hải, UBND TP. Cẩm Phả đã nhiều lần ra văn bản chỉ đạo các phòng liên quan như: Tài nguyên và Môi trường, Tài Chính kế hoạch, Quản lý Đô thị. Nhưng đến nay, vẫn chỉ dừng ở văn bản trả lời của các phòng chuyên môn, với những yêu cầu “gây khó” cho gia đình ông Hải khi yêu cầu cung cấp các hồ sơ, tài liệu liên quan đến khu đất, bản đồ giao đất, bản đồ khảo sát hiện trạng khu đất trước khi tháo dỡ, Quyết định số 4823 ngày 21/12/2007 của UBND tỉnh Quảng Ninh…Trong khi Công ty CP Chế tạo máy là đơn vị chủ quản tòa chung cư và khu đất trên lại chỉ được yêu cầu “phối hợp cung cấp các tài liệu liên quan đến khu đất (nếu có)”.
Cụ thể tại Biên bản cuộc họp ngày 15/12/2022, giữa các phòng chuyên môn của TP. Cẩm Phả, Công ty CP Chế tạo máy - Viacomin và ông Nguyễn Mạnh Hải về việc hoàn thiện thủ tục giao đất và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với khu đất chung cư 5 tầng tại phường Cẩm Thủy. Đại diện lãnh đạo Phòng Tài chính Kế hoạch cho rằng: Tại biên bản bàn giao hiện trạng nhà ở, đất ở thuộc sở hữu nhà nước từ Công ty CP Chế tạo máy - Vinacomin cho UBND TP. Cẩm Phả ngày 23/12/2011(trong đó có 52 căn hộ thuộc Chung cư 5 tầng lô B1), chưa bàn giao 7 ki ốt cho thuê. Do vậy, cần xác định chủ sở hữu đối với 7 ki-ốt nêu trên và thực hiện xử lý đối với 7 ki-ốt theo đúng quy định và quản lý tài sản.
Ông Hải cho biết, để làm rõ về 7 ki-ốt có là tài sản của Nhà nước không, tôi đã làm việc với lãnh đạo Công ty CP Chế tạo máy thì được biết, từ năm 2008, Công ty đã cổ phần hoá, do vậy, mọi tài sản thuộc sở hữu của Công ty CP Chế tạo máy-Vinacomin không còn tài sản của Nhà nước. Mặt khác, toà nhà chung cư 5 tầng đã hết khấu hao và hiện không còn lưu giữ hồ sơ sổ sách liên quan.
Đặc biệt, tại Biên bản bàn giao hiện trạng nhà ở, đất ở thuộc sở hữu Nhà nước ngày 23/12/2011 giữa Công ty CP Chế tạo máy - Vinacomin với UBND TX. Cẩm Phả thể hiện rất rõ tại phần kết luận: “ ….UBND Thị xã Cẩm Phả yêu cầu Công ty giải quyết dứt điểm việc cho thuê của 6 căn hộ trên, thu hồi bàn giao cho UBND thị xã, thời gian xong trước ngày 30/6/2012. Sau khi Công ty thu hồi xong 6 căn hộ bàn giao cho Thị xã, UBND thị xã sẽ giải quyết cho Công ty thuê căn hộ số 11, tầng 1 nhà 5 tầng, lô B1. Nếu sau thời điểm 30/6/2012, Công ty không thu hồi xong 6 căn hộ của các hộ dân thì UBND thị xã sẽ thu hồi tất cả 7 căn hộ trên”.
Tuy nhiên, hơn 10 năm trôi qua, TP. Cẩm Phả vẫn chưa thực hiện việc thu hồi 7 căn hộ cho thuê nói trên theo như trong Biên bản bàn giao năm 2011. Đồng thời, Công ty CP Chế tạo máy - Vinacomin đã nhiều lần có văn bản đề nghị UBND TP. Cẩm Phả tiếp nhận 7 ki- ốt nói trên, nhưng đến nay vẫn chưa có hồi âm.
Cũng theo ông Nguyễn Mạnh Hải, 7 căn hộ (ki-ốt) nêu trên được Công ty CP Chế tạo máy- Vinacomin cho cá nhân thuê (không thuộc diện được quyền mua lại tài sản theo Nghị định 61 của Chính phủ) đã được chúng tôi trả tiền bồi thường, hỗ trợ GPMB theo đề nghị của Công ty CP chế tạo máy và đã được tiếp nhận bàn giao thực tế các căn hộ này.
Việc xác định chủ sở hữu, tài sản đối với 7 ki- ốt đã rõ như vậy, nhưng đến nay các phòng chuyên môn của TP. Cẩm Phả vẫn đưa ra những yêu cầu rất khó hiểu, gây khó dễ cho gia đình tôi - ông Hải chia sẻ.
Được biết, tại Báo cáo số 14 ngày 11/4/2023 của Phòng TN&MT TP. Cẩm Phả, sau khi đưa ra một loạt các vướng mắc như: 7 ki- ốt chưa được Công ty CP Chế tạo máy bàn giao cho UBND TP. Cẩm Phả quản lý, chưa được thanh lý cho các hộ dân, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản mà đã bàn giao cho Công ty TNHH Thu Hà (do ông Nguyễn Mạnh Hải làm Giám đốc thời điểm đó - PV) là không đúng quy định (theo Biên bản bàn giao ngày 23/12/2011, Công ty Chế tạo máy phải bàn giao về UBND TP. Cẩm Phả trước ngày 30/6/2012).
Đến ngày 27/7/2023, UBND TP. Cẩm Phả tiếp tục có Công văn số 3082 về việc giải quyết đề nghị của ông Nguyễn Mạnh Hải trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với khu đất nhà chung cư 5 tầng, lô B1 tại phường Cẩm Thủy, trong đó yêu cầu phòng Quản lý Đô thị, Tài chính Kế hoạch khẩn trương báo cáo UBND TP. Cẩm Phả trước ngày 15/8/2023. Tuy nhiên, đến nay TP.Cẩm Phả vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng về vụ việc.
Trao đổi với PV, ông Vũ Công Dũng, Phó Trưởng phòng TN&MT TP. Cẩm Phả cho biết, vướng mắc hiện nay là Công ty CP Chế tạo máy - Vinacomin chưa bàn giao 7 căn ki-ốt cho UBND TP. Cẩm Phả, trong khi 7 căn ki-ốt đã được tháo dỡ từ cuối năm 2018, nên việc xử lý rất khó khăn. Hiện Thành phố đã có báo cáo lên UBND tỉnh để có hướng tháo gỡ.
Báo Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục thông tin.