Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh chủ trì cuộc họp lần thứ nhất của Ban Thư ký JETP

Tham dự phiên họp có Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành, Phó trưởng Ban thường trực Ban Thư ký thực hiện JETP cùng lãnh đạo, đại diện lãnh đạo các bộ: Công Thương, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Khoa học và Công nghệ, Ngoại giao, Giao thông vận tải, Lao động - Thương binh và Xã hội, Công an, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cùng lãnh đạo một số đơn vị trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Báo cáo về tình hình triển khai thực hiện Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP), ông Tăng Thế Cường, Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu (Bộ TN&MT) thông tin, thực hiện nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao, Bộ TN&MT đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan xây dựng Đề án triển khai JETP và đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1009/QĐ-TTg ngày 31/8/2023.

Mục tiêu của Đề án nhằm triển khai thực hiện thành công Tuyên bố JETP gắn với thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, góp phần thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050; phát triển ngành năng lượng hài hoà giữa các phân ngành với hạ tầng đồng bộ, thông minh trên cơ sở bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và các mục tiêu phát triển, đảm bảo công bằng trong chuyển đổi năng lượng. Tiếp nhận và sử dụng hiệu quả sự hỗ trợ của các đối tác quốc tế trong chuyển giao công nghệ, quản trị, đào tạo nhân lực, cung cấp tài chính cho việc thực hiện Tuyên bố JETP, góp phần thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam, thực hiện Tuyên bố toàn cầu về chuyển đổi điện than sang năng lượng sạch. Đề án đề ra các mục tiêu cụ thể đến năm 2030 và giai đoạn sau năm 2030 với 10 nhóm nhiệm vụ trọng tâm.

Bên cạnh đó, trong thời gian vừa qua, Bộ TN&MT đã phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan cùng với việc ý kiến tham vấn của các thành viên Nhóm các đối tác quốc tế (IPG) xây dựng dự thảo Kế hoạch huy động nguồn lực thực hiện Tuyên bố JETP. Kế hoạch đề ra lộ trình nhằm đạt được các mục tiêu chuyển đổi năng lượng công bằng và huy động nguồn tài chính cần thiết để thực hiện JETP.

Tại cuộc họp, nội dung đề cương Kế hoạch huy động nguồn lực thực hiện JETP được trình bày để lấy ý kiến Ban Thư ký tại cuộc họp, trong đó cấu trúc, nội dung chính tập trung vào việc xây dựng tổng thể nhu cầu đầu tư dành cho chuyển đổi năng lượng công bằng ở Việt Nam như: Các nội dung ưu tiên của lĩnh vực năng lượng; Xu thế phát thải của lĩnh vực năng lượng; Nhu cầu tổng thể tài chính đầu tư cho chuyển đổi năng lượng công bằng tại Việt Nam; Khung đánh giá: ưu tiên chung và ưu tiên cụ thể đối với các dự án; Ưu tiên tổng thể trong thực hiện Tuyên bố JETP…

Tại cuộc họp, đại diện các Bộ: Công Thương, Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Ngoại giao, Khoa học Công nghệ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp đánh giá cao và tán thành với đề cương Kế hoạch huy động nguồn lực thực hiện JETP. Bên cạnh đó, góp ý bổ sung thêm cho dự thảo, các đại biểu đề nghị có thêm những văn bản chỉ đạo của Ban Thư ký để tổ chức các đơn vị thành lập các nhóm công tác thực hiện nhiệm vụ;

Các đại biểu đề nghị cần bổ sung thêm làm rõ thêm nội dung, nội hàm của khung đánh giá chung; trong việc huy động nguồn lực tài chính cần phải đặt trong khuôn khổ pháp lý, tính toán việc khả thi, việc huy động tài chính phải cân đối với việc thực hiện, hạn chế việc ràng buộc của Việt Nam khi tiếp nhận nguồn lực tài chính; việc thực hiện huy động nguồn lực thực hiện JETP luôn cần có sự tham gia của các doanh nghiệp, do vậy cần có các chính sách ưu đãi thuế để doanh nghiệp có thể lựa chọn; ngoài ra khi thực hiện chuyển đổi năng lượng công bằng cần quan tâm đến nhóm đối tượng bị ảnh hưởng để từ đó đảm đảo đời sống…

Kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh, Trưởng ban Ban Thư ký thực hiện JETP đã ghi nhận sự tham gia cơ bản đầy đủ, trách nhiệm, đóng góp, phát biểu, tham mưu cho Ban Thư ký JEPT của các Bộ, ngành. Bộ trưởng nhấn mạnh, JETP là vấn đề mới và phức tạp, song cũng là mối quan hệ đối tác toàn cầu với mục tiêu chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi công nghệ theo hướng chuyển đổi xanh, giảm phát thải, phát triển kinh tế các-bon thấp. Việc triển khai thực hiện JETP có liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của nhiều Bộ, ngành, địa phương và hoạt động của doanh nghiệp. JETP được các đối tác quốc tế rất quan tâm và đánh giá cao những nỗ lực của Việt Nam, mỗi đối tác có những ưu tiên riêng và đều đặt kỳ vọng vào Kế hoạch huy động nguồn lực thực hiện (RMP).

Việc xây dựng Kế hoạch huy động nguồn lực cần sự tham gia tích cực của các Nhóm công tác thực hiện JETP, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh đề nghị các nhóm Thể chế, Chính sách và Đầu tư, Nhóm Tài chính, Nhóm Công nghệ và Năng lượng cần chủ động triển khai những nội dung liên quan, kết nối để các bên làm việc, trao đổi với các Bộ, ngành, doanh nghiệp trong quá trình xây dựng Kế hoạch huy động nguồn lực; hoàn thiện hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.

Bộ trưởng khuyến nghị các nhóm khi thực hiện cần bám sát Quyết định 1009/QD-TTg phê duyệt Đề án triển khai Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng để xây dựng cụ thể các kế hoạch có gắn với thực tiễn; chuyển đổi năng lượng công bằng phải đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, đời sống sinh kế người dân khi chuyển đổi được đảm bảo; khi thực hiện tham vấn các đối tác quốc tế cần phải tuân thủ theo quy định pháp luật của Việt Nam, không tác động đến các chính sách chung; phối hợp với các doanh nghiệp để các doanh nghiệp đồng hành cùng Chính phủ thực hiện các mục tiêu cam kết.

Ngoài ra, Bộ trưởng cũng đề nghị có định hướng tuyên truyền, phổ biến thông tin và thường xuyên tổ chức tham vấn các bên có liên quan để thấy rõ việc xây dựng RMP là nỗ lực chung của các Bộ, ngành Việt Nam có sự tham gia rộng rãi của các tổ chức quốc tế, tổ chức chính trị, xã hội, nhà khoa học...

“

Đề án triển khai Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng đề ra 10 nhóm nhiệm vụ trọng tâm:
(1). Hoàn thiện thể chế, chính sách thúc đẩy chuyển đổi năng lượng;
(2). Thúc đẩy chuyển đổi điện than sang năng lượng sạch;
(3). Phát triển hệ sinh thái công nghiệp và dịch vụ về năng lượng tái tạo;
(4). Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả;
(5). Nâng cấp hệ thống truyền tải và phân phối điện, đẩy nhanh lộ trình xây dựng hệ thống điện thông minh và phát triển hệ thống lưu trữ năng lượng;
(6). Chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí nhà kính của ngành giao thông vận tải;
(7). Đổi mới sáng tạo, phát triển và chuyển giao công nghệ;
(8). Bảo đảm công bằng trong chuyển đổi năng lượng;
(9). Truyền thông, nâng cao nhận thức;
(10). Thúc đẩy hợp tác, huy động nguồn lực cho chuyển đổi năng lượng công bằng.
Đề án đề ra danh mục 48 nhiệm vụ cụ thể và 3 nhóm nhiệm vụ ưu tiên triển khai Tuyên bố JETP từ nay đến năm 2025 gồm: i) Nhóm dự án đầu tư lưới điện truyền tải; ii) Nhóm dự án về pin lưu trữ và thủy điện tích năng; iii) Nhóm dự án phát triển điện gió ngoài khơi.

Khương Trung