Liên kết tạo nền tảng vững chắc cho công tác vệ sinh môi trường đô thị đổi mới và phát triển

Dự chỉ đạo Hội nghị có ông Nguyễn Trường Giang - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, Phó Tổng Thư ký Quốc hội; GS,TSKH Nguyễn Văn Liên, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Xây dựng - Chủ tịch Hiệp hội Môi trường Đô thị (MTĐT) và Khu công nghiệp (KCN) Việt Nam; ông Nguyễn Hữu Tiến, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV MTĐT Hà Nội (Urenco) - Phó Chủ tịch Hiệp hội MTĐT và KCN Việt Nam; cùng Ban Lãnh đạo Hội MTĐT và KCN khu vực miền Bắc; các chuyên gia, các nhà khoa học; đại diện lãnh đạo các cơ quan, ban, ngành, địa phương; đại diện lãnh đạo các hiệp hội, Hội MTĐT khu vực miền Nam, miền Trung Tây Nguyên; các nhà tài trợ…

Hội nghị có nhiệm vụ tổng kết công tác Hội giai đoạn 2018 - 2023; đề ra phương hướng, nhiệm vụ giai đoạn 2023 - 2028; Kiện toàn Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, các chức danh lãnh đạo Hội giai đoạn 2023 - 2028... Đồng thời, là dịp để các đơn vị trong Hội, khu vực thảo luận những vấn đề liên quan đến hoạt động tổ chức hội, chia sẻ kinh nghiệm, tăng cường hợp tác, đề ra những giải pháp mang tính khả thi, giới thiệu các dự án, công nghệ mới có thể nghiên cứu áp dụng phục vụ cho ngành MTĐT phát triển một cách bền vững, phù hợp với tốc độ phát triển kinh tế - xã hội của cả nước nói chung và của từng địa phương nói riêng.

Chung tay vì những đô thị sáng xanh sạch đẹp

Trình bày Báo cáo tổng kết tại Hội nghị, ông Hồ Viết Lân - Phó Chủ tịch Hội MTĐT và KCN miền Bắc cho biết, những năm qua, các chi hội thuộc Hội MTĐT và KCN khu vực miền Bắc đã chủ động, tham mưu cho các cấp uỷ, chính quyền địa phương, đề ra các biện pháp hữu hiệu nhằm góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo vệ môi trường (BVMT) ngày càng phát triển bền vững, đồng thời tăng cường các mối quan hệ với các cơ quan, ban ngành, các tổ chức xã hội, các đoàn thể quần chúng và các phương tiện thông tin đại chúng để hỗ trợ, phối hợp thực hiện tốt các chương trình đã đề ra, nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng xã hội đối với công tác BVMT ở mỗi địa phương. Sự phát triển và kết quả hoạt động của các chi hội thuộc khu vực trong thời gian qua đã góp phần vào thành tích của Hiệp hội MTĐT và KCN Việt Nam nói chung và của Hội MTĐT và KCN miền Bắc nói riêng. Công tác VSMT đã đóng góp không nhỏ trong việc duy trì đô thị sáng xanh sạch đẹp. Đặc biệt, tăng cường công tác VSMT, chỉnh trang đô thị phục vụ các ngày lễ, Tết và những dịp diễn ra các sự kiện chính trị của đất nước, địa phương.

Chất lượng các dịch vụ ngày càng được nâng cao; khối lượng các dịch vụ MTĐT ngày càng tăng, nhiều đơn vị hội viên hàng năm vượt kế hoạch sản xuất kinh doanh đề ra.

Phương thức giải pháp chuyên môn được các đơn vị áp dụng với nhiều mô hình cải tiến mang lại hiệu quả cao, được nhân dân đồng tình ủng hộ và được các cấp chính quyền địa phương ghi nhận.

Công tác BVMT luôn được cấp ủy, chính quyền địa phương và cộng đồng dân cư quan tâm, nhiều địa phương đã dành nhiều nguồn lực cho phát triển hạ tầng đô thị, trong đó có công tác BVMT, thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải. Thực trạng hoạt động thu gom chất thải sinh hoạt thời gian quan phát triển đa dạng, được xã hội quan tâm.

Bên cạnh đó, hệ thống văn bản pháp luật ngày càng hoàn thiện, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho công tác BVMT phát triển; ý thức BVMT của người dân ngày càng hoàn thiện, nâng lên, từ đó đã thúc đẩy hoạt động của Hội cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh của các đơn vị ngành MTĐT, KCN từng bước ổn định và phát triển.

“

Hội MTĐT và KCN khu vực miền Bắc gồm 61 đơn vị hội viên hoạt động tại các tỉnh thành khu vực phía Bắc từ Nghệ An trở ra. Thời gian qua, Hội MTĐT khu vực miền Bắc đã giữ vững sự kết nối giữa các địa phương, giữa các đơn vị hội viên, tạo qua hệ, liên kết hợp tác, trao đổi chia sẻ kinh nghiệm ngành nghề để cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ.

Lan tỏa mô hình hay, cách làm hiệu quả

Với tinh thần cởi mở, đoàn kết, một số đơn vị, doanh nghiệp có thành tích tiêu biểu, hoạt động hiệu quả, ý tưởng hay, mô hình tốt trong lĩnh vực vệ sinh môi trường đã chia sẻ kinh nghiệm tại Hội nghị để các đơn vị thành viên cùng tham khảo, học tập, ứng dụng trong điều kiện phù hợp.

Điển hình trong ứng dụng chuyển đổi số trong lĩnh vực VSMT là Công ty CP MTĐT Lào Cai. Công ty đã triển khai số hóa quản lý chất lượng dịch vụ, quản lý khách hàng theo quy trình liên mạch, thu phí không dùng tiền mặt. Đặc biệt, ứng dụng hệ thống thông tin địa lý (GIS) trong quản lý hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải. Công ty cũng đồng thời triển khai phần mềm trong lĩnh vực giám sát phân loại rác thải tại nguồn của chủ nguồn thải, người lao động trên các tuyến, chụp ảnh, báo cáo ngay trên ứng dụng những trường hợp không phân loại hoặc xả thải sai quy định.

Hoạt động phân loại rác tại nguồn (PLRTN) đã được nhiều đơn vị, doanh nghiệp triển khai hiệu quả, điển hình như Công ty TNHH MTV MTĐT Hải Phòng. Công ty đã phối hợp với các chuyên gia thành phố Kitakyushu Nhật Bản triển khai thực hiện chương trình PLRTN, xử lý thu hồi mùn hữu cơ tại Nhà máy thay vì đưa rác tổng hợp vào xử lý. Từ năm 2020 đến nay, Công ty đã tổ chức thành công 40 hội nghị tuyên truyền, phối hợp triển khai 22 mô hình PLRTN tại các quận, huyện: Ngô Quyền, Hải An, Hồng Bàng, Thủy Nguyên, các trường tiểu học: Bạch Đằng, Chu Văn An, Dư Hàng Kênh… Hiện nay, lượng rác hữu cơ mà người dân và công ty phân loại hàng ngày từ 70 - 100 tấn. Rác hữu cơ sau khi phân loại được vận chuyển theo quy trình riêng về Khu liên hợp xử lý chất thải Tràng Cát và tiếp tục được phân loại trên dây chuyền để xử lý thành chất mùn hữu cơ.

Đặc biệt, quan hệ hợp tác của các đơn vị hội viên được thúc đẩy mạnh mẽ, trong đó phải kể đến vai trò của Công ty TNHH MTV MTĐT Hà Nội (Urenco).

Thời gian qua, Urenco đã hợp tác với các đơn vị Veolia - sumitomo triển khai dự án tái chế nhụa PET công suất 100 tấn/ngày; Hợp tác với Liên minh tái chế bao bì PRO Việt Nam triển khai thực hiện dự án “Quản lý, phân loại rác thải tại nguồn hướng tới nền kinh tế tuần hoàn trên địa bàn TP. Hà Nội”; Hợp tác với Công ty Nestlé Việt Nam thực hiện thu gom tại các làng nghề khu vực Bắc Bộ, tiền xử lý vận chuyển đến nhà máy Bút Sơn xử lý; Hợp tác với Công ty Unilever Việt Nam thực hiện “PLRTN gắn với thu gom và tái chế rác thải nhựa trên địa bàn TP. Hà Nội; hỗ trợ quà tặng trong phối hợp triển khai các chương trình đổi rác lấy quà tặng (Greenday) và các sáng thứ 7 hàng tuần.

Hội MTĐT và KCN phải là đơn vị đi đầu, dẫn dắt các vùng cùng phát triển

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, mặt trái của quá trình đô thị hóa, phát triển cơ sở hạ tầng, gia tăng dân số đã gây ra nhiều áp lực cho công tác MTĐT. Trong khi một số bất cập, vướng mắc từ cơ chế, chính sách (định mức kỹ thuật, đơn giá, phương thức tính khối lượng rác, cơ chế đặc thù, những hạn chế từ gói thầu,…) chưa được tháo gỡ; nguồn lực cho đổi mới công nghệ thu gom, xử lý chất thải; công tác xã hội hóa về môi trường vẫn trên quy mô hạn hẹp; các yếu tố đại dịch, thiên tai… đang tạo ra những thách thức lớn, yêu cầu cao cho công tác MTĐT nói chung, các đơn vị trong ngành nói riêng.

Xuất phát từ thực tiễn hoạt động thu gom xử lý chất thải, tại Hội nghị, các đơn vị thành viên đã đề xuất cơ quan chức năng nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế, chính sách và một số bất cập còn tồn tại để tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi trong vận hành quản lý và hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý rác…

Trao đổi về những nỗ lực cố gắng và chia sẻ những khó khăn với các đơn vị, doanh nghiệp, phát biểu tại Hội nghị, ông Hoàng Văn Thức - Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường (Bộ TN&MT) cho biết những năm qua, Bộ TN&MT, Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường đã thay đổi phương thức quản lý rác theo tinh thần Nghị quyết 09 của Chính phủ. Trên quan điểm: Rác là tài nguyên, rác là thành phần nguyên liệu quan trọng trong ngành hàng sản xuất,… Bộ TN&MT tham gia xây dựng Luật Bảo vệ Môi trường 2020, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho công tác BVMT, khuyến khích PLRTN, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, xây dựng một cơ chế xử lý, quản lý rác tiên tiến, ngày càng đạt hiệu suất cao…

Cùng với đó, Bộ đã và đang xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách đồng bộ nhằm tháo gỡ bất cập trong xử lý, phân loại, quản lý chất thải như xây dựng định mức kỹ thuật về thu gom, vận chuyển, xử lý bằng hình thức chôn lấp, dự kiến ban hành cuối 2023; tiếp tục xây dựng định mức đối với các hình thức xử lý rác tiên tiến như đốt thu hồi năng lượng, phát triển ngành phân bón hữu cơ từ rác… Về xây dựng bộ tiêu chí hướng dẫn PLRTN, Bộ đã và đang lấy ý kiến rộng rãi từ các ban, ngành, địa phương, dự kiến trình, ký ban hành trong tháng 9. Công tác quản lý sẽ luôn nhất quán quyết tâm: Sẵn sàng đồng hành cùng Hiệp hội, Hội và các đơn vị thành viên, lắng nghe, đề xuất, đổi mới để tạo điều kiện thuận lợi nhất trong vận hành xử lý, quản lý rác.

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, GS,TSKH Nguyễn Văn Liên - Chủ tịch Hiệp hội MTĐT và KCN Việt Nam ghi nhận những thành quả đóng góp vào công tác BVMT của Hội MTĐT và KCN khu vực miền Bắc, đặc biệt là vai trò của Công ty TNHH MTV MTĐT Urenco - đơn vị tâm huyết, có bề dày kinh nghiệm đã có những bước đi bước tiên với những tín hiệu lạc quan trong công tác phân loại, tái chế, quản lý rác thải tiên tiến.

Theo GS,TSKH Nguyễn Văn Liên, mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng Hội MTĐT và KCN khu vực miền Bắc và các đơn vị thành viên đã hoạt động hiệu quả, mang lại những giá trị tích cực trong công BVMT. GS,TSKH Nguyễn Văn Liên kỳ vọng trong tương lai, Hội MTĐT và KCN khu vực miền Bắc sẽ là đơn vị đi đầu, dẫn dắt các vùng cùng phát triển. “Vì thế, việc vận hành Hội MTĐT và KCN miền Bắc, việc tổ chức các hội nghị, hội thảo chia sẻ kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ không chỉ manh mún, bó hẹp trong khu vực miền Bắc mà còn phải kết nối rộng rãi trên toàn quốc, khu vực và thế giới để tạo sức mạnh chung, làm cơ sở nền tảng vững chắc cho công tác vệ sinh môi trường đô thị đổi mới và phát triển” - GS Nguyễn Văn Liên nhấn mạnh.

“

Hội nghị đã bầu Ban Chấp hành Hội MTĐT và KCN khu vực miền Bắc nhiệm kỳ mới, bầu ông Nguyễn Hữu Tiến - Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV MTĐT Hà Nội Urenco là Chủ tịch Hội. Hội nghị cũng trao nhiều phần thưởng cho các đơn vị thành viên, các cá nhân có thành tích tiêu biểu trong công tác vệ sinh môi trường; trao chứng nhận cho các đơn vị tiêu biểu trong công tác tài trợ, đồng hành cùng Hội nhiệm kỳ qua.

Việt Hải