Hương Khê- Hà Tĩnh: Bất ổn ở một Dự án cấp nước sạch
Hứng nước mưa, sắm dụng cụ đi xin nước về dùng là cách mà hàng trăm hộ dân ở xã biên giới Hương Vĩnh, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) đã làm nhiều năm nay để có nước đảm bảo vệ sinh sử dụng. Vậy nhưng, khi Dự án nhà máy cung cấp nước sạch được đầu tư xây dựng chính ngay trên địa bàn thì những người dân này lại không được đưa vào đối tượng phục vụ ?.
Bất an vì nước ngầm bị ô nhiễm
Thực trạng mực nước ngầm bị tụt giảm do biến đổi khí hậu những năm gần đây, kèm theo nhiễm phèn, nhiễm xăng dầu khiến người dân ở Hương Vĩnh- Một trong những xã biên giới của huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) có điều kiện kinh tế đang còn rất nhiều khó khăn cảm thấy bất an, lo lắng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Không chỉ nước ăn uống, ngay cả việc tắm, giặt, người dân cũng không dám dùng.
Nhiều năm nay người dân phải sắm dụng cụ để đi xin nước sạch từ các hộ khác về sử dụng. Khốn khổ nhất là về mùa khô, phải chắt chiu từng giọt nước mới đủ sinh hoạt, nguồn nước sạch đang thực sự khan hiếm.
Ông Bùi Đình Hải- Phó Chủ tịch UBND xã Hương Vĩnh, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh), cho biết: “Người dân trên địa bàn xã thiếu nước sạch sử dụng đang ngày càng trầm trọng, đối với các hộ dân ở thôn Thuận Trị, Trại Tuần, Vĩnh Ngọc gần như khô cạn. Đặc biệt, hơn 110 hộ dân với 350 nhân khẩu ở thôn Vĩnh Ngọc luôn sống trong nỗi bất an do nước ngầm bị nhiễm xăng dầu”.
Theo phản ánh, tình trạng khan hiếm nước sạch đã vắt sức người dân nơi đây nhiều năm nay. Có trường hợp đầu tư đào năm cái giếng cũng không sử dụng được vì nước nhiễm xăng dầu. Mặt khác, có nhiều giếng người dân đào sâu 15-20m, những tháng nắng nóng gay gắt kéo dài cũng trơ đáy.
Anh Bùi Đình Đồng, thôn trưởng Thuần Trị, xã Hương Vĩnh, cho biết thêm: “Thôn có 116 hộ với 475 nhân khẩu thì phần đa không có nước ngầm sử dụng, phải tích lũy nước mưa để sinh hoạt. Cao điểm từ tháng 5 đến tháng 8 thì nguồn nước gần như khô cạn, người dân phải dùng can ra sông Tiêm để lấy nước về dùng”.
“Nhiều hộ dân khi mới đào giếng nước dùng bình thường, được một thời gian thì bị nhiễm, chuyển màu không dùng được như hộ Đặng Văn Tỵ, Đặng Văn Lý, Phan Kim. Trường hợp của anh Nguyễn Văn Nhân còn khó khăn hơn, thuê người đào nhưng rồi cũng không dùng được phải thuê lấp và làm nhiều lần như thế cũng đành phải đầu hàng”, ông Nguyễn Tiến Chương- Trưởng thôn Vĩnh Ngọc cho hay.
Qua tìm hiểu được biết, sở dĩ xảy ra tình trạng nước ngầm trên địa bàn xã Hương Vĩnh bị ô nhiễm là do có đường ống xăng dầu đi qua địa bàn phục vụ trong chiến tranh, giai đoạn 1968-1971, Mỹ ném bom ác liệt khiến đường ống bị vỡ. Chính quyền nơi đây cho biết, đã có nhiều đơn vị chức năng về lấy mẫu phân tích, đánh giá mức độ ảnh hưởng nhưng đến nay vẫn “bặt vô âm tín”.
Mong ngóng một quyết định điều chỉnh
Thiện thực hóa chiến lược quốc gia về cấp nước sạch và vệ sinh nông thôn trên địa bàn, góp phần nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống cho nhân dân, gắn với hoàn thành tiêu chí xây dựng nông thôn mới, văn minh đô thị. Ngày 9/5/2016, UBND tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt đầu tư tại quyết định số 1092/QĐ-UBND, giao UBND huyện Hương Khê làm chủ đầu tư Nhà máy nước sạch có công suất 9.000 m3 ngày/đêm, tổng mức đầu tư 229 tỷ đồng được đặt tại khu vực đầu nguồn nước Sông Tiêm thuộc địa bàn xã Phú Gia thuận lợi cho việc khai thác nguồn nước sạch đảm bảo điều kiện hoạt động.
Ngày 23/2/2020, dự ánh chính thức được khởi công, đơn vị thi công dự án là liên danh Công ty TNHH Khánh Môn Hà Tĩnh và Công ty CP xây lắp Hà Huy (Nghệ An), tiến độ thực hiện trong thời gian 30 tháng. Được biết, dự án sau khi hoàn thành, đưa vào sử dụng sẽ cung cấp nước sạch phục vụ cho 15.000 hộ dân, góp phần phát triển KT –XH, xóa đói giảm nghèo trên địa bàn huyện Hương Khê.
Điều đáng nói, người dân xã Hương Vĩnh, huyện Hương Khê lại không thuộc đối tượng phục vụ của dự án, mặc dù vị trí nằm gần nhà máy nhất. Ông Trần Văn Thanh- Bí thư Đảng ủy xã Hương Vĩnh, huyện Hương Khê, cho biết: “ Người dân địa phương chủ yếu sử dụng nước sinh hoạt từ giếng đào, bị ô nhiễm. Họ phấn khởi khi dự án nhà máy nước được triển khai nhưng theo quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư thì nhu cầu chính đáng của người dân địa phương chúng tôi đang phải đứng “ngoài rìa”, không nằm trong đối tượng phục vụ của dự án”.
Trước thực trạng đó, người dân xã Hương Vĩnh, đặc biệt ở một số thôn có nguồn nước bị ô nhiễm nặng đã đồng loạt ký đơn phản ánh lên huyện đề nghị xem xét điều chỉnh quyết định của dự án, đưa người dân một số vùng của xã Hương Vĩnh có nguồn nước sinh hoạt bị ô nhiễm vào đối tượng phục vụ. Được biết, tại các cuộc tiếp xúc cử tri của HĐND tỉnh, huyện, đại diện cử tri xã Hương Vĩnh cũng đã nhiều lần lên tiếng nhưng đến nay vẫn chưa được xem xét, giải quết.
Ông Nguyễn Xuân Quyền- Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Hương Khê, cho biết: “Việc phản ánh của người dân xã Hương Vĩnh, huyện cũng đã nắm được và đang xem xét điều chỉnh, bổ sung đối tượng phục vụ. Đây thực sự là nhu cầu chính đáng chắc chắn sẽ được quan tâm giải quyết”.
Theo thiết kế, công trình Dự án nước sạch sông Tiêm gồm một trạm bơm cấp 1, một trạm bơm cấp 2 và một trạm xử lý. Hệ thống tuyến đường ống cấp nước dài trên 210 km, gồm có: 33 km tuyến đường ống mạng cấp 1; 70 km tuyến đường ống cấp nước mạng cấp 2 và 107 km tuyến đường ống cấp nước mạng cấp 3.
Mặc dù thời gian tiến độ thực hiện thi công dự án đã hết từ tháng 6/2022, được UBND tỉnh Hà Tĩnh gia hạn tiến độ lần một đến hết tháng 12/2022 nhưng đến nay dự án Nhà máy nước sạch Sông Tiêm vẫn chưa đi vào hoạt động ?!.