Sai phạm trong khai thác đất phục vụ cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây
Theo kết quả kiểm tra của ngành chức năng tỉnh Đồng Nai, các đơn vị liên quan có nhiều sai phạm trong quá trình khai thác đất đắp phục vụ Dự án cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây đoạn qua Đồng Nai. Chủ yếu là khai thác vượt diện tích được cấp phép, không tuân thủ phương án đã phê duyệt, chậm hoàn thổ.
Cuối năm 2022, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Nai phối hợp cùng ngành chức năng kiểm tra tại dự án cải tạo đất nông nghiệp kết hợp thu hồi vật liệu san lấp chỉ để phục vụ cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây trên địa bàn xã Xuân Hưng, huyện Xuân Lộc (Đồng Nai) do liên danh nhà thầu Tổng Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu và xây dựng Việt Nam - Công ty trách nhiệm hữu hạn Xây dựng Trung Chính (liên danh Vinaconex - Trung Chính) thực hiện. Kết quả cho thấy, tại dự án xảy ra tình trạng khai thác vượt diện tích được cấp phép.
Ngoài ra, theo phương án được cấp phép thì chủ đầu tư phải gom lớp đất mặt sang một bên để sau khi khai thác đất thì san gạt lớp đất mặt này hoàn thổ. Tuy nhiên, chủ đầu tư không làm đúng như phương án được phê duyệt. Bởi quá trình kiểm tra, ngành chức năng không thấy vị trí thu gom lớp đất mặt, chủ đầu tư cũng không cung cấp, chứng minh được vấn đề lấy nguồn đất ở đâu để hoàn thổ.
Tại dự án cải tạo đất ở xã Xuân Hưng, chủ đầu tư đã thực hiện khai thác lớp đất sét. Trong khi đó, đến nay chưa có văn bản nào của tỉnh Đồng Nai chấp thuận khai thác loại đất này.
Đến nay, Vinaconex - Trung Chính đã thực hiện xong việc thu hồi vật liệu san lấp tại xã Xuân Hưng nhưng chưa hoàn thổ, cải tạo đất.
Trước những sai phạm trên, UBND tỉnh Đồng Nai giao Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh, huyện Xuân Lộc phối hợp với Công an tỉnh Đồng Nai vào cuộc xử lý hành vi vi phạm pháp luật về khai thác khoảng sản trên diện tích khoảng 0,4 ha (là phần diện tích mà khai thác vượt so với phương án đã được cấp phép) tại dự án cải tạo đất ở xã Xuân Hưng. Đồng thời, giao huyện Xuân Lộc theo thẩm quyền, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính với hành vi khai thác khoáng sản trái phép trên phần diện tích nói trên (0,4 ha).
Ngoài sai phạm tại dự án cải tạo đất ở xã Xuân Hưng, liên danh nhà thầu Vinaconex - Trung Chính cũng có vi phạm tại dự án cải tạo đất nông nghiệp chỉ để phục vụ thi công cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây tại khu vực đồi Bình Minh, xã Suối Cát, huyện Xuân Lộc.
Đầu tháng 7 vừa qua, Đoàn kiểm tra của tỉnh Đồng Nai tiến hành kiểm tra hiện trạng cải tạo đất phục vụ cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây tại khu vực đồi Bình Minh. Đoàn kiểm tra kết luận, đơn vị thi công đã không phân tầng khai thác; khai thác tạo mái dốc không đúng; không thu gom đất mặt hoàn thổ. Từ đó, dẫn đến nguy cơ gây mất an toàn, ảnh hưởng trực tiếp đến tài sản và tính mạng người dân, cũng như mất an toàn cho người và phương tiện thi công ở khu vực.
Hiện ngành chức năng Đồng Nai đang xem xét, đưa ra hình thức xử lý vi phạm tại dự án cải tạo đất nông nghiệp ở đồi Bình Minh.
Cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây dài 99 km, từ Bình Thuận đến Đồng Nai; trong đó đoạn qua địa bàn Đồng Nai dài hơn 51 km, cần khoảng 2,9 triệu m3 đất đắp nền đường (chưa tính khối lượng đất tận dụng, điều phối trên tuyến). Do các mỏ khai thác đất chậm được cấp phép, dự án thiếu nguồn đất đắp nên năm 2022, tỉnh Đồng Nai chấp thuận cho các đơn vị liên quan thực hiện 4 dự án cải tạo đất nông nghiệp kết hợp thu hồi vật liệu san lấp ở huyện Cẩm Mỹ và Xuân Lộc để phục vụ cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây.