Ứng phó với sóng nhiệt ở châu Âu và Trung Á: Lấy trẻ em làm trung tâm trong mọi kế hoạch

Bản tóm tắt chính sách của UNICEF dựa trên những phân tích dữ liệu mới nhất có sẵn từ 50 quốc gia ở châu Âu và Trung Á.

Bà Regina De Dominicis, Giám đốc Khu vực châu Âu và Trung Á của UNICEF cho biết các quốc gia ở những khu vực này trên thế giới đang cảm nhận sức nóng của cuộc khủng hoảng khí hậu, khiến sức khỏe và hạnh phúc của trẻ em phải chịu tác động nhiều nhất.

Bà Dominicis cảnh báo điều này sẽ tăng lên, trở thành mối đe doạ đối với tất cả trẻ em vào năm 2050. Do vậy, các chính phủ phải khẩn trương đầu tư vào các biện pháp giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu để ngăn chặn những tác động tiêu cực đối với sức khỏe hiện tại và tương lai của một lượng lớn trẻ em trong khu vực.

Sóng nhiệt - mối nguy hiểm lớn với trẻ em

Trong những năm gần đây, các đợt nắng nóng ở châu Âu và Trung Á diễn ra thường xuyên hơn mà không có dấu hiệu giảm bớt và tần suất sẽ còn tăng hơn nữa trong những năm tới.

Theo ước tính thận trọng nhất về sự tăng nhiệt độ toàn cầu ở mức 1,7 độ C, UNICEF cảnh báo rằng một tương lai đáng lo ngại đang chờ đợi trẻ em ở châu Âu và Trung Á. Đến năm 2050, mọi trẻ em ở những khu vực này được dự đoán sẽ phải đối mặt với tần suất sóng nhiệt cao.

Đáng lo ngại, khoảng 81% số trẻ em này sẽ phải hứng chịu những đợt nắng nóng gay gắt kéo dài, trong khi 28% sẽ phải đối mặt với những đợt nắng nóng thậm chí còn khắc nghiệt hơn.

Theo báo cáo, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ rất dễ bị tổn thương trước tác động của sóng nhiệt bởi khả năng điều chỉnh nhiệt độ cơ thể của trẻ kém hơn người lớn, khiến nhiệt độ của chúng tăng cao hơn và nhanh hơn đáng kể so với người lớn. Trẻ em càng tiếp xúc với nhiều đợt nắng nóng thì nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe càng cao, bao gồm cả say nắng, các bệnh hô hấp mãn tính, hen suyễn và bệnh tim mạch.

Ngoài ra, các đợt nắng nóng còn ảnh hưởng đến khả năng tập trung và học tập của trẻ em, gây hại cho việc học hành của trẻ.

Mặc dù trẻ em là đối tượng rất dễ bị tổn thương trước tác động của sóng nhiệt, nhưng UNICEF cho rằng hầu hết người lớn đều cảm nhận sức nóng một cách khác nhau, khiến cha mẹ và người chăm sóc trẻ khó xác định các tình huống nguy hiểm hoặc triệu chứng của các bệnh liên quan đến nhiệt ở trẻ em.

6 khuyến nghị từ UNICEF

Để bảo vệ trẻ em, UNICEF đưa ra 6 khuyến nghị cho các Chính phủ trên khắp châu Âu và Trung Á, bao gồm việc kết hợp giảm thiểu và thích ứng với sóng nhiệt vào các cam kết liên quan đến khí hậu như Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC), Kế hoạch thích ứng quốc gia (NAP) và các chính sách Giảm thiểu rủi ro thiên tai và quản lý rủi ro thiên tai, lấy trẻ em làm trung tâm trong mọi kế hoạch.

Chính phủ các nước cũng nên đầu tư vào chăm sóc sức khỏe ban đầu để hỗ trợ phòng ngừa, hành động sớm, chẩn đoán và điều trị các bệnh liên quan đến nhiệt ở trẻ em, bao gồm đào tạo nhân viên y tế cộng đồng và giáo viên.

Cùng với đó, các chính phủ có thể tiếp tục đầu tư vào các hệ thống cảnh báo sớm về khí hậu quốc gia, thực hiện các đánh giá môi trường tại địa phương và hỗ trợ những sáng kiến xây dựng khả năng phục hồi và chuẩn bị với các tình huống khẩn cấp.

Đồng thời, cần điều chỉnh các dịch vụ nước, vệ sinh, y tế, giáo dục, dinh dưỡng, bảo trợ xã hội và bảo vệ trẻ em để ứng phó với các tác động của sóng nhiệt. Ngoài ra, các chính phủ cần đảm bảo đủ tài chính để hỗ trợ việc can thiệp nhằm bảo vệ trẻ em và gia đình khỏi các đợt nắng nóng.

Giải pháp cuối cùng trong khuyến nghị của UNICEF là trang bị kiến thức giáo dục về biến đổi khí hậu và đào tạo “kỹ năng xanh” cho trẻ em và thanh niên.

Theo các nhà khoa học, nhiệt độ gia tăng là kết quả rõ ràng của biến đổi khí hậu. Trong bối cảnh đó, UNICEF kêu gọi các chính phủ trên khắp châu Âu và Trung Á giảm lượng khí thải CO2 để hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức 1,5 độ C và tăng gấp đôi kinh phí cho các kế hoạch thích ứng với biến đổi khí hậu vào năm 2025.

Mai Đan