Bình Dương: Quản lý đất đai hướng tới phát triển bền vững
(TN&MT) - Được sự quan tâm chỉ đạo của UBND tỉnh Bình Dương, Sở TN&MT Bình Dương đã và đang tích cực, chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về đo đạc, bản đồ nói riêng và quản lý đất đai nói chung, phục vụ mục tiêu phát triển bền vững của tỉnh Bình Dương.
Đồng bộ giải pháp
Từ năm 2000, tỉnh Bình Dương đã sớm triển khai việc xây dựng và hoàn thiện công tác đo đạc lập bản đồ địa chính. Theo đó, hiện nay, 91/91 xã, phường, thị trấn đã có bản đồ địa chính phủ trùm. Với tốc độ phát triển kinh tế nhanh, mạnh và toàn diện; dân nhập cư về sinh sống và lập nghiệp ngày càng tăng; nhu cầu mua bán, đo đạc tách thửa để cho tặng, thừa kế, chuyển nhượng... gây áp lực lên công tác đo đạc và lập bản đồ phục vụ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
Trước tình hình đó, Sở TN&MT Bình Dương đã triển khai Ứng dụng công nghệ định vị toàn cầu và phương pháp đo động thời gian thực (RTK) để phục vụ công tác đo đạc trên địa bàn tỉnh. Nhờ đó, công tác đăng ký đất đai và cấp sổ đỏ đã đạt được nhiều kết quả khả quan. Cụ thể, tỷ lệ cấp sổ đỏ trên phần diện tích đủ điều kiện cấp sổ đỏ đạt tỷ lệ cao khoảng 98%; hồ sơ địa chính được cập nhật, chỉnh lý kịp thời để phục vụ tốt hơn nhu cầu sử dụng đất của người dân, doanh nghiệp.
Năm 2009, UBND tỉnh Bình Dương ban hành Quyết định số 5578/QĐ-UBND ngày 29/12/2009 để triển khai thực hiện dự án Xây dựng hệ thống thông tin phục vụ công tác quản lý tài nguyên và môi trường tỉnh Bình Dương. Đến cuối năm 2016, cơ sở dữ liệu địa chính trên địa bàn tỉnh cũng đã cơ bản hoàn thành và đưa vào khai thác, sử dụng tại hệ thống Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Bình Dương.
Theo Sở TN&MT Bình Dương, xuất phát từ quan điểm cơ sở dữ liệu địa chính sẽ đóng vai trò quan trọng trong công tác quản lý nhà nước về đất đai và xu hướng khai thác chia sẻ thông tin trong tương lai, do đó, công tác quản lý, vận hành, khai thác và cập nhật chỉnh lý biến động đất đai thường xuyên được Sở TN&MT quan tâm chỉ đạo triển khai thực hiện, đến nay đạt được một số kết quả khả quan.
Trong đó, qua thời gian cập nhật, chỉnh lý biến động cơ sở dữ liệu địa chính, tính đến ngày 15/3/2022, cơ sở dữ liệu thuộc tính địa chính hiện có khoảng 1.256.968 thửa đất. Sở TN&MT Bình Dương còn cập nhật, chỉnh lý, bổ sung hoàn chỉnh và đưa vào vận hành một bộ bản đồ địa chính dùng chung duy nhất trên toàn tỉnh. Hệ thống Văn phòng Đăng ký đất đai cùng cập nhật, chỉnh lý biến động cơ sở dữ liệu địa chính 1.082.997 thửa đất được đưa vào cơ sở dữ liệu không gian. Đồng thời, hệ thống Văn phòng Đăng ký đất đai đã quét, biên tập, chỉnh sửa, hoàn thiện và cập nhật vào kho hồ sơ quét tổng số lượng túi hồ sơ là 2.832.852 thửa đất.
Riêng phần mềm hệ thống thông tin đất đai (ViLIS) với các chức năng được thiết kế theo các yêu cầu đặc thù của Sở TN&MT Bình Dương, đến nay, phần mềm ViLIS này phục vụ đắc lực, hiệu quả cho việc khai thác, sử dụng, cập nhật, chỉnh lý biến động hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu địa chính; và được hệ thống Văn phòng Đăng ký đất đai sử dụng hàng ngày gắn với thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai trên địa bàn tỉnh. Qua đó, rút ngắn thời gian thụ lý hồ sơ, phục vụ tốt hơn cho người dân, doanh nghiệp và tạo thuận lợi trong tra cứu, chia sẻ và quản lý.
Thực hiện Thông tư số 05/2017/TT-BTNMT ngày 25/4/2017 của Bộ TN&MT quy định về quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai và Thông tư số 75/2015/TT-BTNMT ngày 28/12/2015 của Bộ TN&MT quy định kỹ thuật về xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai và kế hoạch chuyển đổi số của UBND tỉnh, Sở TN&MT Bình Dương tiếp tục tham mưu cho UBND tỉnh Bình Dương để xây dựng hoàn thiện cơ sở dữ liệu đất đai và hướng tới kết nối, chia sẻ với các dữ liệu thành phần khác.
Siết chặt quản lý
Ngày 15/5/2023, UBND tỉnh Bình Dương đã ban hành Quyết định số 12/2023/QĐ-UBND quy định điều kiện tách thửa đất, điều kiện hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất trên địa bàn tỉnh Bình Dương (Quyết định số 12/2023/QĐ-UBND) có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/6/2023 để thay thế Quyết định số 25/2017/QĐ-UBND ngày 27/9/2017 và Quyết định số 28/2019/QĐ-UBND ngày 03/12/2019 của UBND tỉnh Bình Dương.
Để tăng cường công tác quản lý đất đai, tạo thuận lợi cho người sử dụng đất khi có nhu cầu tách thửa đất, hợp thửa đất, thuận tiện khi đưa đất vào sử dụng...; đồng thời, siết chặt được tình trạng phân lô, bán nền trái phép, nhất là để triển khai thực hiện tốt các nội dụng mới đã được quy định tại Quyết định số 12/2023/QĐ-UBND của UBND tỉnh, Sở TN&MT Bình Dương vừa có Công văn số 2493/STNMT-VPĐKĐĐ đề nghị các sở, ban, ngành và UBND các địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ và các nội dung đã được quy định tại Quyết định số 12/2023/QĐ-UBND để tổ chức và triển khai thực hiện đảm bảo đúng trình tự thủ tục theo quy định.
Trong đó, Sở Tư pháp Bình Dương chỉ đạo các tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn tỉnh, khi công chứng các văn bản có nội dung liên quan đến việc tách, hợp thửa đất thì phổ biến quy định pháp luật về điều kiện tách thửa đất, điều kiện hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất trên địa bàn tỉnh Bình Dương cho người sử dụng đất được biết. Đồng thời, Sở Tư pháp thông báo cho người sử dụng đất được biết trường hợp thửa đất không đủ điều kiện tách thửa, hợp thửa theo quy định, không được Hội đồng tư vấn cho phép tách thửa thì người sử dụng đất không được tách thửa, hợp thửa đất theo quy định.
Bên cạnh đó, Sở Xây dựng Bình Dương chủ trì, phối hợp các địa phương tăng cường công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh và thanh tra, kiểm tra, xử lý các vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng; thực hiện và đề nghị Phòng Quản lý đô thị tại các địa phương kiểm tra việc đầu tư hoàn thành các hạng mục công trình hạ tầng kỹ thuật thiết yếu tại các dự án phát triển nhà ở theo phân cấp, làm cơ sở thực hiện thủ tục tách thửa đất của các chủ đầu tư dự án phát triển nhà ở.
Đồng thời, Ban Quản lý các Khu công nghiệp (KCN) tỉnh thực hiện xác nhận điều kiện tách thửa đất phi nông nghiệp (không phải là đất ở) tại các KCN để làm cơ sở thực hiện thủ tục tách thửa đất của các chủ đầu tư dự án KCN. Song song đó, Sở Công thương tỉnh Bình Dương thực hiện xác nhận điều kiện tách thửa đất phi nông nghiệp (không phải là đất ở) tại các cụm công nghiệp để làm cơ sở thực hiện thủ tục tách thửa đất của các chủ đầu tư dự án cụm công nghiệp trên địa bàn.
Cùng với đó, UBND các huyện, thị xã, thành phố thì ngoài thực hiện việc kiện toàn Hội đồng tư vấn, Chủ tịch UBND cấp huyện chịu trách nhiệm trả lời, hướng dẫn cho người sử dụng đất, cử tri liên quan đến các trường hợp tách thửa đất theo quy định; thực hiện tuyên truyền, phổ biến Quyết định số 12/2023/QĐ-UBND dưới nhiều hình thức như niêm yết tại UBND cấp huyện, Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của cấp huyện, xã; thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Ngoài ra, UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường thanh tra, kiểm tra việc quản lý sử dụng đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được duyệt. Tại các vị trí đất nông nghiệp quy hoạch sử dụng đất là đất nông nghiệp, UBND các địa phương chịu trách nhiệm chỉ đưa vào quy hoạch sử dụng đất để chuyển sang mục đích khác khi phù hợp với định hướng, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch ngành, lĩnh vực...