Niềm vui của dân Bản Ón về những ngôi nhà mới
100% hộ dân bản Ón, xã Tam Chung (huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa) thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo. Nhiều hộ dân ở trên rẻo núi cao, nguy cơ sạt lở vào mùa mưa lũ, tiềm ẩn thiệt hại về người và tài sản là rất lớn. Sau khi được Nhà nước quan tâm đầu tư khu tái định cư tập trung, 42 hộ dân đồng bào dân tộc Mông thuộc diện di dời đang rất phấn khởi chuyển nhà về nơi ở mới, ổn định cuộc sống tập trung phát triển kinh tế.
Những ngày cuối tháng 5, người dân bản Ón, xã Tam Chung đang tất bật, rộn ràng dọn về khu tái định cư mới. Người người nhà nhà, cùng các bộ chiến sĩ Biên phòng cùng chung tay giúp người dân dựng những ngôi nhà sàn ở khu tái định cư. Mỗi người một công việc, đàn ông thì dựng nhà, đàn bà thì dọn dẹp, nấu ăn. Trẻ em nô nức, vui đùa chạy quanh những căn nhà mới đã được dựng lên trên khu tái định cư.
Trên đường đi cùng chúng tôi có Thiếu tá Lò Văn Hiền – Phó Bí thư Đảng ủy xã Tam Chung (cán bộ Đồn Biên phòng Tam Chung được tăng cường về xã) cho hay: Những hộ dân đồng bào dân tộc Mông ở bản Ón di cư từ các tỉnh phía bắc về những năm 90 của thế kỷ trước. Cuộc sống ở đây gặp vô vàn khó khăn. Trước đây, đường xá đi lại rất gian truân, đồng bào không biết chữ, tiếng kinh không nói được nên cán bộ Biên phòng phải thường xuyên vận động nhân dân học các lớp xóa mù chữ. Ngoài ra, việc vận động nhân dân từ bỏ những hủ tục lạc hậu, tình trạng buôn bán, vận chuyển ma túy qua biên giới, cai nghiện ma túy cũng rất vất vả. Nhưng bằng sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, đến nay những hủ tục đã dần được xóa bỏ, tình trạng buôn bán vận chuyển ma túy dần được kiểm soát, đẩy lùi; những người nghiện ma túy được đi cai nghiện tập trung.
“100% những hộ dân thuộc đồng bào Mông ở bản Ón đều thuộc hộ nghèo và cận nghèo. Diện tích đất canh tác rất ít, chủ yếu là làm nương rẫy. Bên cạnh đó thì có chăn nuôi thêm một số loài gia súc như: trâu, bò, dê…tuy nhiên điều kiện thời tiết khắc nghiệt nên hiệu quả kinh tế không cao. Những năm gần đây, được cán bộ biên phòng hướng dẫn cách trồng trọt, chăn nuôi áp dụng tiến bộ khoa học, cuộc sống bà con dần được nâng lên không còn tình trạng đói ăn, thiếu mặc. Nhưng để tìm ra hướng thoát nghèo bền vững thì thực sự là rất nan giải vì diện tích đất canh tác ít ỏi, đồi núi là đá tai mèo dựng đứng ” – ông Hiền cho biết thêm.
Năm 2022, UBND tỉnh Thanh Hóa đã phê duyệt đầu tư dự án: Khu tái định cư tập trung, phục vụ di dời khẩn cấp các hộ dân ở khu vực có nguy cơ rất cao xảy ra sạt lở đất tại bản Ón, xã Tam Chung với nguồn vốn hơn 15 tỉ đồng, trên diện tích hơn 3 hecta. Mục tiêu giúp người dân đồng bào dân tộc Mông xuống những vị trí thuận lợi để ổn định cuộc sống. Khu tái định cư mới được đầu tư quy mô, đồng bộ từ đường giao thông, hệ thống điện, nước sinh hoạt tập trung…Mỗi hộ dân được cấp 150m2 đất ở, hỗ trợ tiền dựng nhà và phát triển kinh tế.
Theo Bí thư Chi bộ kiêm trưởng bản Giàng A Trống cho hay: Phong tục tập quán của người đồng bào dân tộc Mông thường thích ở trên núi cao hoặc những nơi biệt lập. Vì thế tiềm ẩn nguy cơ sạt lở rất cao, việc giao thương với bên ngoài thường rất khó khăn. Cả bản có 113 hộ dân, trong đó có 110 hộ nghèo, 3 hộ cận nghèo. Được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, chính quyền đã rà soát, lên phương án di dời 42 hộ dân nằm trong vùng có nguy cơ sạt lở cao về nơi ở bằng phẳng, tập trung. Bà con rất phấn khởi được chuyển về nơi ở mới, vừa an toàn về tính mạng và tài sản mùa mưa lũ, vừa thuận lợi trong việc đi lại…
Gia đình anh Giàng A Chìa cũng thuộc diện di dời tâm sự: “Những năm gần đây, mùa mưa lũ thường xuyên xảy ra lũ quét, chúng tôi ở những nơi lúc nào cũng có thể bị lũ cuốn trôi. Nhưng do điều kiện kinh tế khó khăn, đất dựng nhà không có, nếu không có nhà nước cho đất, hỗ trợ tiền làm nhà thì không biết đến khi nào mới có thể ổn định cuộc sống. Giờ về nơi ở mới vừa an toàn, con cháu đi học lại thuận lợi, muốn đi ra xã, ra huyện cũng nhanh chóng chứ không như trước đây”.
Bản Ón có 7,4km đường biên giới giáp với huyện Xốp Bâu, tỉnh Hủa Phăn, nước bạn Lào và giáp với huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La. Vì vậy, việc bảo vệ an ninh biên giới, giữ vững ổn định đường biên, mốc giới có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Việc xây dựng khu tái định cư bản Ón giúp người dân ổn định chỗ ở, tạo điều kiện để hệ thống chính trị quản lý an ninh trật tự tại địa phương. Góp phần làm người dân thêm tin tưởng vào chính sách thiết thực của Nhà nước, từ đó phát huy thế trận lòng dân trong bảo vệ an ninh biên giới của Tổ Quốc