Giảm thiểu chất thải nhựa trong ngành nông nghiệp

Thông tin được đưa ra tại Hội thảo “Quản lý chất thải nhựa ngành nông nghiệp, thực trạng và giải pháp”, do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp cùng UNDP Việt Nam, Chương trình đối tác hành động Quốc gia về Nhựa (NPAP) và Mạng lưới Kinh tế tuần hoàn Việt Nam tổ chức ngày 31/5, tại Hà Nội.

Báo cáo Hiện trạng môi trường quốc gia năm 2021 cho thấy, trong tổng số hơn 1 triệu tấn chất thải nhựa phát sinh từ nông nghiệp, rác thải nhựa phát sinh từ trồng trọt là khoảng 661,5 nghìn tấn/năm (gồm 550 nghìn tấn ni lông, 77,49 nghìn tấn vỏ bao bì phân bón và 33,98 nghìn tấn vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật); từ chăn nuôi là 77 nghìn tấn chất thải nhựa vỏ bao bì thức ăn; từ thủy sản là 273 nghìn tấn bao bì thức ăn, vỏ thuốc thú y và các loại chất rắn khác.

Theo TS. Nguyễn Giang Thu, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường, thời gian qua, ngành nông nghiệp đã bước đầu triển khai kế hoạch giảm thiểu, thu gom, phân loại và tái sử dụng chất thải nhựa. Cụ thể, các đơn vị thuộc Bộ NN&PTNT đã tiến hành điều tra, đánh giá tác động của chất thải nhựa trong hoạt động sản xuất nông nghiệp đến môi trường, cụ thể các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản và đề xuất giải pháp kiểm soát ô nhiễm môi trường do chất thải nhựa; xây dựng Bộ dữ liệu chất thải nhựa trong SXNN; đề xuất các giải pháp quản lý, thu gom, phân loại và tái sử dụng chất thải nhựa; xây dựng các mô hình thí điểm quản lý thu gom phân loại chất thải nhựa trong SXNN; tuyên truyền, nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi về chất thải nhựa tới các cơ quan quản lý, các tổ chức, cá nhân và người dân về giảm thiểu, thu gom, sử dụng chất thải nhựa ...

Tại hội thảo, đại diện các đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp, Chi cục Thủy sản, Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật một số địa phương đã giới thiệu một số các giải pháp giảm thiểu chất thải nhựa, như: Mô hình thu gom rác thải nhựa trên tàu cá, kết nối với Cơ sở thu hồi vật liệu tại Quy Nhơn (Bình Định); mô hình chuyển đổi phao xốp trong nuôi trồng thủy sản sang vật liệu nổi theo quy chuẩn QCĐP 08:2020/QN đang triển khai tại Quảng Ninh (giúp thay thế dần vật liệu nhựa dùng một lần, khó thu gom và tái sử dụng bằng vật liệu đã tái chế, thân thiện với môi trường); mô hình thu gom rác thải nhựa trên tàu cá xa bờ tại Quảng Bình; mô hình thu gom rác thải nhựa trong sản xuất nông nghiệp tại Thái Bình...

Nhấn mạnh các nhóm giải pháp chính nhằm tăng cường quản lý chất thải nhựa trong nông nghiệp, Trưởng Đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam, bà Ramla Khalidi khuyến nghị, ngành nông nghiệp cần đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện Kế hoạch hành động quản lý rác thải nhựa đại dương ngành thủy sản giai đoạn 2020-2030 và kế hoạch giảm thiểu, thu gom, phân loại, tái sử dụng chất thải nhựa ngành nông nghiệp.

Ưu tiên hiện nay là xây dựng dữ liệu cơ sở về ô nhiễm nhựa và chất thải nhựa trong nông nghiệp, cũng như hệ thống giám sát khả thi từ cấp quốc gia đến cấp tỉnh để đánh giá quá trình giảm thiểu chất thải nhựa của ngành. Bên cạnh đó, cần thúc đẩy những mô hình thu gom và tái chế hiệu quả, sử dụng vật liệu đóng gói thay thế cho nhựa dùng một lần trên đồng ruộng. Mặt khác, tăng cường tập huấn người dân và các bên liên quan trong nông nghiệp về tác động đến môi trường của nhựa, cũng như các giải pháp thay thế sẵn có.

Theo Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến, hội thảo là cơ hội để các cơ quan quản lý trung ương và địa phương, các tổ chức, cá nhân thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm. Qua đó, thúc đẩy các giải pháp hành động giảm thiểu chất thải nhựa ngành nông nghiệp một cách có hệ thống, đồng thời, huy động nguồn lực của tất cả các bên nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong hoạt động sản xuất, hướng tới phát triển nền nông nghiệp có trách nhiệm, hiện đại, hiệu quả và bền vững; nền kinh tế nông nghiệp tuần hoàn, thân thiện với môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Khánh Ly