Son, Bá, Mười bao giờ mới thoát nghèo?

Son, Bá, Mười là ba bản vùng cao của xã Lũng Cao, nằm trên đỉnh núi Đá Lát. Hàng trăm năm nay đồng bào dân tộc Thái vẫn sống trong ánh đèn le lói, trong những ngôi nhà sàn nằm cheo veo trên sườn núi. Nơi đây vẫn hoang sơ, đồng bào còn lưu giữ được nhiều nét văn hóa đặc sắc.

Vùng núi Cao Sơn nằm ở độ cao trên 2000 mét so với mực nước biển nên nhiệt độ quanh năm mát mẻ. 3 bản hiện vẫn chưa có điện, các hộ gia đình phải dùng đèn dầu hoặc nến cho các cháu nhỏ học bài. Ở trong bản mọi thứ đều đắt đỏ vì cước vận chuyển hàng hóa từ trung tâm chợ Phố Đòn về nhà khá cao. Có nhiều người từ lúc sinh ra đến tuổi lấy vợ, gả chồng nhưng chưa một lần được đặt chân đến trung tâm thị trấn Cành Nàng.

Đồng bào Thái vẫn lưu giữ được những nét văn hóa đặc sắc của dân tộc mình. Người phụ nữ Thái vẫn dệt thổ cẩm và thêu thùa. Vào đầu xuân, các bản làng nơi đây thường tổ chức múa sạp hoặc những làn điệu khập Thái (hay còn gọi là hát tỏ tình, chia sẻ tình cảm với người mình yêu). Mỗi khi có khách quý đến nhà, phụ nữ Thái thường mặc váy truyền thống để cùng uống rượu cần. Hầu như mùa nào trong năm, đồng bào nơi đây cũng đều có một bình rượu cần và các món ăn lạ từ rừng núi như cơm nếp, gà đồi. Tận dụng khí hậu thiên nhiên ưu đãi, người dân đã phát triển kinh tế từ cây ngô, cây mướp đắng. Hiện mướp đắng đã được trồng phổ biến, hầu như ngày nào các hộ gia đình cũng đi thụ phấn cho hoa. Được biết Công ty cổ phần Phát triển và Đầu tư Nhiệt đã đầu tư giống, phân bón và hướng dẫn kĩ thuật cho người dân sau đó sẽ thu mua hạt với giá cao. Mô hình trồng mướp đắng được bà con đồng tình ủng hộ cao vì cho lợi nhuận kinh tế cao hơn trồng lúa trồng ngô. Những năm trước, bản cũng đã trồng su su nhưng giá thấp, không đạt hiệu quả kinh tế. Anh Trương Văn Đức, Trưởng thôn Son, Bá, Mười, chia sẻ: “Son, Bá, Muời có trên 700 nhân khẩu, chiếm 31% là hộ nghèo. Hiện Công ty cổ phần Phát triển và Đầu tư Nhiệt đới đang đầu tư trồng mướp đắng lấy hạt xuất khẩu, đây cũng là giải pháp giảm nghèo. Song song với việc thoát nghèo, từ năm 2003 một tổ chức phi chính phủ tại Anh đang tập huấn cách làm du lịch cho các xã Lũng Cao và Lũng Niêm. Điều này sẽ tạo điều kiện phát triển du lịch. Bà con bản làng chúng tôi đang mong chờ con đường nhựa từ trung tâm xã Lũng Cao thông với Tân Lạc (Hòa Bình) để tạo điều kiện làm cú hích để phát triển kinh tế.

Người dân ở vùng núi Cao Sơn đang mong ngóng từng ngày sẽ có điện, có đường để cuộc sống sinh hoạt đỡ vất vả và tạo điều kiện để phát triển kinh tế!

Thanh Tâm