Xây dựng định hướng từ bài học kinh nghiệm
(TN&MT) - Kinh nghiệm thực tiễn giai đoạn 2021 - 2025 sẽ là định hướng ban đầu quan trọng cho quá trình thiết kế, xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026 - 2030.
Đây là khẳng định của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh tại Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn 1 (2021 - 2025) giữa các tỉnh khu vực miền Trung, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ và một số tỉnh phía Bắc.
Hội nghị diễn ra chiều 19/4, tại thành phố Quảng Ngãi, do Ủy ban Dân tộc và Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ngãi phối hợp tổ chức. Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương các Chương trình mục tiêu quốc gia, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh và Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ngãi Võ Phiên chủ trì hội thảo.
Tại hội thảo, các đại biểu chia sẻ nhiều kinh nghiệm hay, cách làm mới trong việc chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 như: Phát huy vai trò người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số; Giải pháp thực hiện chính sách và tuyên truyền giảm thiểu tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết vùng đồng bào dân tộc thiểu số;
Một số kinh nghiệm tổ chức triển khai thực hiện dự án hỗ trợ giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt; Kinh nghiệm thực hiện dự án đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất, đời sống vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi theo cơ chế đặc thù; Một số vấn đề cần quan tâm để triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2025… cũng được các đại biểu tập trung phân tích, chia sẻ…
Bên cạnh chia sẻ kinh nghiệm, các đại biểu cũng nêu lên những khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030.
Cụ thể, một số nội dung của Chương trình lần đầu tiên thực hiện, do đó dẫn tới sự lúng túng, chậm trễ trong việc tổng hợp, xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện; Một số cơ quan chậm ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện; Một số văn bản hướng dẫn chưa rõ ràng, thiếu đồng bộ giữa các văn bản của các bộ, ngành;
Vấn đề Trung ương chậm thông báo nguồn vốn sự nghiệp của Chương trình giai đoạn 2021 - 2025 cho tỉnh cũng sẽ dẫn đến một số khó khăn trong việc xây dựng Kế hoạch sử dụng vốn sự nghiệp thực hiện chương trình cả giai đoạn, nhất là việc lựa chọn, xác định các dự án thực hiện có thời gian thực hiện trong nhiều năm;
Việc chưa quy định cơ chế đặc thù trong thực hiện vốn đầu tư phát triển hỗ trợ trực tiếp cho các đối tượng thụ hưởng; chưa hướng dẫn cụ thể về hình thức, định mức, thời gian cho vay đối với nội dung hỗ trợ cho các hộ dân tộc thiểu số cũng sẽ dẫn đến một số lúng túng, thiếu đồng bộ trong quá trình triển khai, thực hiện.
Tại hội thảo, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh đã giải đáp các ý kiến góp ý thẳng thắn, kịp thời của các đại biểu. Bộ trưởng khẳng định, chương trình có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi của cả nước.
Bộ trưởng nhìn nhận, Chương trình mục tiêu quốc gia được triển khai trên một địa bàn rộng, tập trung vào nhóm đối tượng đặc thù là đồng bào dân tộc thiểu số đang sinh sống trên địa bàn có điều kiện tự nhiên khó khăn nhất, địa hình phức tạp và bị chia cắt, dân cư thưa thớt, không tập trung, sinh kế còn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao, nhu cầu nguồn lực đầu tư lớn trong bối cảnh ngân sách nhà nước còn hạn chế như hiện nay.
Chính phủ, Ban Chỉ đạo Trung ương cũng thẳng thắng nhìn nhận việc triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi cần phải có sự nỗ lực rất lớn của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là các cấp chính quyền địa phương.
Bộ trưởng nhấn mạnh: “Qua hội thảo này, Ủy ban Dân tộc và các bộ, ngành mong muốn các địa phương cùng tư duy, sáng tạo những cách làm mới, những phương pháp hiệu quả để có được những định hướng ban đầu quan trọng cho quá trình thiết kế, xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi cho giai đoạn 2026 - 2030”.
Bộ trưởng cam kết, Ủy ban Dân tộc và các bộ, ngành sẽ đồng hành cùng các địa phương, nỗ lực triển khai thành công Chương trình mục tiêu quốc gia vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi nhằm đáp ứng kỳ vọng của cộng đồng các dân tộc đang sinh sống ở miền núi, địa bàn khó khăn.