WB tăng khả năng cho vay để giải quyết biến đổi khí hậu và các cuộc khủng hoảng khác

Nội dung lộ trình phát triển gửi tới các chính phủ cổ đông của WBG đánh dấu việc khởi đầu tiến trình đàm phán nhằm điều chỉnh sứ mệnh và các nguồn lực tài chính của ngân hàng WB, thay vì áp dụng mô hình cho vay theo từng dự án và gắn với một quốc gia nhất định - vốn được dùng kể từ khi WB được thành lập vào cuối Chiến tranh thế giới thứ 2.

Tài liệu công bố, ban lãnh đạo WB đặt mục tiêu đưa ra các đề xuất cụ thể để thay đổi sứ mệnh, mô hình hoạt động và năng lực tài chính để WB và Ủy ban Phát triển Quỹ Tiền tệ Quốc tế thông qua vào tháng 10.

Phát ngôn viên của WB cho biết, tài liệu này nhằm cung cấp thông tin chi tiết về phạm vi, cách tiếp cận và lịch trình cho quá trình phát triển, với thông tin sẽ thường xuyên được cập nhật cho cổ đông trong năm nay.

Duy trì mức xếp hạng tín nhiệm cao

Theo tài liệu, bên cho vay là các quốc gia phát triển sẽ tìm kiếm các lựa chọn như tăng vốn mới tiềm năng, thay đổi cơ cấu vốn để cho vay nhiều hơn và các công cụ tài chính mới như bảo lãnh cho các khoản vay của khu vực tư nhân và các cách thức khác nhằm huy động thêm vốn tư nhân.

WB khẳng định sẽ cân nhắc mọi giải pháp giúp tăng vốn của Nhóm Ngân hàng Thế giới (WBG) mà vẫn duy trì mức xếp hạng tín nhiệm AAA của các thực thể trong WBG. Các đề xuất đang được xem xét bao gồm mức giới hạn cho vay cao hơn, yêu cầu thấp hơn về tỷ lệ vốn trên nợ, việc sử dụng nguồn tiền có thể huy động được để cho vay.

Các chuyên gia phát triển cho rằng sự chuyển đổi này sẽ giúp tăng đáng kể số tiền cho vay so với cấu trúc vốn hiện nay, vốn chỉ phụ thuộc vào nguồn tiền đóng góp.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đã kêu gọi WB và các tổ chức khác cải tổ mô hình kinh doanh để tăng cường khả năng cho vay và khai thác vốn tư nhân nhằm tài trợ cho các khoản đầu tư mang lại lợi ích lớn hơn cho thế giới, như giúp các nước có thu nhập trung bình dần xóa bỏ điện than.

Tài liệu của WB nêu rõ: “Những thách thức mà thế giới đang phải đối mặt kêu gọi cộng đồng quốc tế tăng cường hỗ trợ. Cần nỗ lực phối hợp của cả cổ đông và ban điều hành để nâng cao năng lực tài chính của WBG, từ đó thúc đẩy vai trò trung tâm trong phát triển và tài chính khí hậu của WBG”.

Không đủ kinh phí

Tài liệu còn cảnh báo, việc nhu cầu cho vay ngày một lớn đối với các dự án chống biến đổi khí hậu, chăm sóc sức khỏe, an ninh lương thực và các nhu cầu khác có thể yêu cầu WB tăng nguồn vốn để nâng cao năng lực của đơn vị cho vay dành cho nhóm nước thu nhập trung bình, Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Quốc tế (IBRD).

Khoản tăng vốn 13 tỷ USD của IBRD vào năm 2018 nhằm chuẩn bị cho một cuộc khủng hoảng quy mô vừa trong một thập kỷ, chứ không phải nhiều cuộc khủng hoảng chồng chéo bao gồm đại dịch Covid-19, căng thẳng ở Ukraine và tác động của việc gia tăng biến đổi khí hậu.

WB cho biết thêm, “bộ đệm tài chính” để đối phó với các cuộc khủng hoảng của IBRD có thể sẽ cạn kiệt vào giữa năm 2023.

Một lựa chọn khác là các quốc gia cổ đông của WB tăng cường đóng góp định kỳ cho quỹ cho vay dành cho các nước nghèo nhất thế giới là Hiệp hội Phát triển Quốc tế (IDA), vốn đã giảm trong những năm gần đây, mặc dù nhu cầu ngày càng tăng.

Lộ trình cũng đưa ra lựa chọn thành lập một quỹ ủy thác cho vay ưu đãi mới dành cho các quốc gia có thu nhập trung bình. Quỹ này sẽ tập trung vào hàng hóa phục vụ lĩnh vực công toàn cầu và có cấu trúc tương tự như IDA, với việc dòng vốn bổ sung sẽ tách biệt với cơ cấu vốn của ngân hàng.

Theo WB, quỹ này có thể thu hút các nguồn lực song phương của nhà tài trợ tách biệt với các dòng ngân sách của cổ đông hỗ trợ WBG và có khả năng bao gồm các nhà tài trợ ngoài các cổ đông, chẳng hạn như các quỹ tư nhân.

WB cũng nhấn mạnh việc đảm bảo tăng cường hỗ trợ tài chính cho các dự án khí hậu và duy trì kết quả phát triển tốt sẽ cần thêm nhân viên và nguồn ngân sách thể chế tài chính này, vốn đã giảm 3% theo giá trị thực trong 15 năm qua.

Mai Đan