Tiền Giang: Quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên nước giúp giảm nghèo bền vững

Chủ động ứng phó xâm nhập mặn

Là tỉnh nằm dọc theo sông Tiền và tiếp giáp biển, hàng năm, cứ vào mùa khô, Tiền Giang phải chịu cảnh nước mặn xâm nhập sâu vào nội đồng, thiếu nguồn nước nước ngọt để phục vụ nhu cầu sản xuất và đời sống dân sinh. Trước tình hình trên, Tiền Giang đã và đang tập trung các giải pháp phi công trình và công trình với mục tiêu bảo vệ gần 180.000 ha diện tích sản xuất nông nghiệp và đảm bảo cấp nước sinh hoạt cho khoảng 1,3 triệu dân trên địa bàn.

Rút kinh nghiệm từ các năm trước, hiện nay khi mà lượng mưa giảm dần, sắp đến mùa khô, chính quyền và nhà vườn ven sông Tiền thuộc các huyện Châu Thành, Cai Lậy, Cái Bè đã chủ động nạo vét kênh mương, đào giếng, gia cố hệ thống bờ bao, cống đập quyết tâm bảo vệ hàng chục nghìn héc-ta vườn cây đặc sản của vùng như sầu riêng, hồng xiêm, mít...

Ông Dương Văn Đây là chủ sở hữu 2 ha vườn cây sầu riêng tại xã Ngũ Hiệp, huyện Cai Lậy chia sẻ: "Dù là năm nay nước lũ về nhiều hơn mấy năm trước, lượng mưa cũng tương đối nhiều, thế nhưng bà con ai ai cũng phải phòng thủ sẵn, không thể chủ quan”. Theo ông Đây, bà con nơi đây đã cho nạo vét sâu kênh mương tích trữ nước ngọt và gia cố lại các tuyến bờ bao, nếu nước mặn có xâm nhập đến thì chỉ cần đóng cống bọng là ngăn được. Năm qua ông Đây còn khoan thêm 01 giếng đất, hiện đã nâng lên 4 giếng để đề phòng phục vụ cho sinh hoạt và sản xuất trong mùa khô.

Còn tại các huyện, thị phía Đông như: Gò Công Đông, Gò Công Tây, thị xã Gò Công, Tân Phú Đông, Chợ Gạo vốn thiên nhiên khắt nghiệt, thường xuyên bị ảnh hưởng hạn mặn và thiên tai, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn. Với đặc điểm tiếp giáp biển, huyện Gò Công Đông nỗ lực tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi để tránh bị ảnh hưởng bởi hạn, mặn; đồng thời đầu tư nạo vét các tuyến kênh bị bồi lắng, tổ chức trục vớt lục bình nhằm tăng cường tích trữ nguồn nước ngọt phục vụ cho hoạt động sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của người dân.

Còn riêng huyện cù lao Tân Phú Đông với bốn bề là sông nước nhiễm mặn, huyện thường xuyên đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao ý thức sử dụng tiết kiệm và bảo vệ nguồn nước sản xuất, ngăn chặn hành vi xả rác và những nguồn nhiễm bẩn vào nguồn nước để tránh ô nhiễm. Các huyện phía Đông Tiền Giang còn phối hợp cùng các ngành chức năng tổ chức quan trắc, cập nhật thông tin diễn biến xâm nhập mặn trên sông Tiền để nhân dân biết, hướng dẫn thực hiện các giải pháp lấy nước, chủ động trong phục vụ sản xuất.

Quản lý, sử dụng hiệu quả TNN

Theo ngành chức năng Tiền Giang, để góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển, giúp giảm nghèo bền vững, tỉnh không những tạo điều kiện cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo tham gia vay và sử dụng hiệu quả các nguồn vốn để phát triển kinh tế, mà còn thực hiện nhiều giải pháp nhằm kịp thời ứng phó với tình hình hạn hán, giải quyết nhu cầu về nước phục vụ sinh hoạt, sản xuất cho người dân địa phương.

Trong đó, Tiền Giang đã đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền, vận động nhân dân đổng thuận hưởng ứng chủ trương cắt vụ, chuyển đổi mùa vụ và cây trồng. Đồng thời, chuyển giao rộng rãi khoa học công nghệ tăng năng suất, sản lượng và chất lượng nông sản hàng hóa thông qua xây dựng các mô hình sản xuất tiên tiến; nhân rộng những mô hình chuyển đổi cây trồng hiệu quả, phù hợp đặc thù miền đất nhiễm mặn.

Đặc biệt, đứng trước trước diễn biến của BĐKH, nước biển dâng và tình trạng xâm nhập mặn kéo dài làm ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất của người dân, Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang Nguyễn Văn Vĩnh cho biết, để quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả, bền vững TNN trong giai đoạn trước mắt cũng như lâu dài, địa phương đã và đang thực hiện nhiều biện pháp nhằm góp phần bảo vệ môi trường và đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

Thời gian qua, tỉnh tổ chức thực hiện các hoạt động điều tra cơ bản TNN làm cơ sở công tác cấp phép TNN, đánh giá sự suy giảm mực nước ở các tầng chứa nước cũng như xác định đặc trưng chất lượng nước ở các tầng chứa nước theo thời gian, phục vụ công tác quản lý, khai thác và bảo vệ nguồn TNN trên địa bàn. Song song đó, tổ chức cấp phép, đăng ký khai thác TNN đảm bảo đúng quy định của pháp luật và quy hoạch khai thác, sử dụng và bảo vệ TNN đưới đất của tỉnh.

Về nước sinh hoạt, chỉ tính riêng trong năm 2022, Tiền Giang đã mở 43 vòi nước công cộng cấp nước miễn phí cho người dân các xã vùng sâu, ngoài đê, các hộ sống phân tán chưa được sử dụng nước từ các trạm cấp nước tập trung; đồng thời thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình mạng lưới đường ống cấp nước phía Đông và trạm tăng áp Gò Công Đông, dự kiến sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng cuối năm nay. Hiện, tỷ lệ hộ dân nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh trên địa bàn đạt 100%; trong đó hộ sử dụng nước sạch từ hệ thống cấp nước tập trung là 96,3%.

Theo ông Nguyễn Văn Vĩnh, thời gian tới, tỉnh Tiền Giang triển khai có hiệu quả kế hoạch cấp nước sinh hoạt; hoàn chỉnh và đưa vào vận hành dự án mạng lưới đường ống cấp nước phía Đông và trạm bơm tăng áp Gò Công; nâng cao công suất cấp nước của nhà máy nước Đồng Tâm; triển khai trạm bơm và hệ thống đường ống dẫn nước thô cung cấp cho các nhà máy nước hiện hữu để khắc phục tình trạng nước sinh hoạt bị nhiễm mặn. Đặc biệt, các khu vực đô thị, khu dân cư khi xây dựng phải có hệ thống thoát nước thải riêng và có khu xử lý nước thải tập trung, nước thải đạt tiêu chuẩn trước khi thải ra môi trường theo quy định.

    Để tăng cường công tác quản lý nhà nước về TNN trên địa bàn, tỉnh Tiền Giang sẽ tiếp tục thực hiện tinh thần Chỉ thị số 10/CT-UBND ngày 26/04/2018 của UBND tỉnh. Trong đó, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nhà nước trong lĩnh vực TNN, nâng cao trách nhiệm của các ngành, các cấp, các tổ chức và cá nhân có liên quan trong việc quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả, hợp lý nguồn TNN, góp phần phục vụ mục tiêu giảm nghèo bền vững, thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển.

Bạch Thanh