Theo dõi sát diễn biến áp thấp nhiệt đới, cảnh báo được các tâm mưa lớn

Tham dự cuộc họp có Tổng Cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thủy văn (KTTV) Trần Hồng Thái; đại diện lãnh đạo một số đơn vị trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường và Tổng cục KTTV; cuộc họp được kết nối trực tuyến đến một số Đài KTTV khu vực, Đài KTTV tỉnh, thành phố.

ATNĐ khả năng mạnh lên thành bão, gây mưa lớn cho khu vực Trung Trung Bộ

Theo Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia, sáng 13/10, vùng áp thấp trên khu vực Giữa Biển Đông đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới (ATNĐ). Hiện nay, ATNĐ mạnh cấp 6 ở trên khu vực Giữa Biển Đông, cách đảo Song Tử Tây khoảng 180km về phía Bắc. Dự báo trong 24 giờ tới, ATNĐ có khả năng mạnh lên thành bão với xác suất khoảng 60%, mạnh cấp 8 giật cấp 10.

Các trung tâm dự báo bão quốc tế đều có chung dự báo ATNĐ sẽ có khả năng mạnh lên thành bão và di chuyển hướng về bờ biển miền Trung nước ta.

Dự báo trong 24 giờ tới, ATNĐ có khả năng mạnh lên thành bão, di chuyển chậm, có thể đạt cường độ cấp 8, giật cấp 10 khi đi vào khu vực Quảng Nam – Bình Định trong khoảng sáng ngày 15/10. Ảnh hưởng trực tiếp đến khu vực Trung Trung Bộ, Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Vùng mây đối lưu gây mưa to nằm ở phía tây của vùng tâm ATNĐ nên dù tâm ATNĐ còn cách xa đất liền những mưa đã xuất hiện từ chiều ngày 13/10.

Do ảnh hưởng của ATNĐ, khu vực Bắc Biển Đông (bao gồm cả vùng biển quần đảo Hoàng Sa) gió Đông Bắc mạnh cấp 6-7, giật cấp 8-9, biển động mạnh, sóng biển cao từ 3-5m.

Khu vực giữa Biển Đông (bao gồm cả vùng biển phía Bắc quần đảo Trường Sa) có mưa rào và dông mạnh; gió mạnh dần lên cấp 6-7, sau tăng lên cấp 8, giật cấp 10, sóng cao 3-5m.

Các huyện đảo Lý Sơn, Cù Lao Chàm có khả năng chịu ảnh hưởng lớn của gió mạnh do bão hoàn lưu ATNĐ/bão, cường độ gió mạnh nhất có thể lên tới cấp 8, giật cấp 10, sóng cao 3-5m.

Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia cũng cho biết, từ chiều 14/10 vùng ven biển Quảng Trị-Ninh Thuận có gió cấp 7-8, sóng biển cao 2-4m. Ven biển các tỉnh từ Thừa Thiên Huế đến Phú Yên cần đề phòng nước dâng do gió mạnh cao 0,2-0,4m, kết hợp với triều cường và sóng lớn gây ngập úng vùng trũng, thấp vào nửa đêm và sáng sớm ngày 15-16/10. Toàn bộ tàu, thuyền, đê, kè biển, khu nuôi trồng thủy sản và các hoạt động khác trong vùng nguy hiểm đều có nguy cơ chịu tác động của gió giật mạnh, sóng lớn và triều cường.

Trên đất liền, từ chiều tối ngày 14/10, khu vực ven biển đất liền các tỉnh từ Thừa Thiên Huế đến Phú Yên có khả năng chịu ảnh hưởng của gió mạnh cấp 6-7, giật cấp 8-9.

Từ chiều tối và đêm 13/10, ATNĐ sẽ gây mưa to đến rất to cho khu vực từ Quảng Bình đến Khánh Hòa, khu vực Tây Nguyên, cao điểm đợt mưa tập trung trong 02 ngày 14 và 15/10:

Nhấn mạnh các kịch bản cho ATNĐ và mưa lớn, Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia cho rằng, khả năng cao nhất (với xác suất xảy ra khoảng 70-80%) sẽ xảy ra trường hợp ATNĐ đi vào khu vực Trung Trung Bộ, tồn tại khoảng 1 ngày, gió Đông hoạt động mạnh, không khí lạnh cường độ trung bình.

Khu vực từ Quảng Bình đến Khánh Hòa, khu vực Tây Nguyên xuất hiện đợt mưa to đến rất to và dông với lượng mưa phổ biến 200-500mm, có nơi trên 600mm. Trong tâm mưa là: Thừa Thiên Huế- Bình Định.

Khả năng thấp hơn nhưng gây mưa nhiều hơn (xác suất xảy ra khoảng 10-15%) là khi ATNĐ di chuyển chậm hướng về miền Trung tĩnh lại, ít di chuyển, không khí lạnh và gió Đông hoạt động mạnh hơn. Mưa sẽ lớn hơn, khu vực Trung Trung Bộ, Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, tổng lượng mưa lượng mưa có thể lên tới 400-700mm.

Khả năng thấp hơn và gây mưa ít hơn (xác suất xảy ra khoảng 10-15%) là ATNĐ di chuyển gần vào đất liền sau dịch chuyển ra ngoài biển và suy yếu, gió Đông và không khí lạnh đều hoạt động yếu. Khi đó, Trung Trung Bộ, Nam Trung Bộ và Tây Nguyên có mưa vừa, mưa to tổng lượng mưa lượng mưa 100-200mm, có nơi trên 300mm.

Cảnh báo được các tâm mưa lớn

Phát biểu tại cuộc họp, các chuyên gia dự báo nhận định, ATNĐ/bão có thể gây mưa to đến rất to khu vực Trung Trung Bộ, Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Do đó, nguy cơ về lũ, lũ quét và sạt lở đất có thể xảy ra tại nhiều khu vực là rất lớn. Hiện nay, nền lũ trên hầu hết các sông ở khu vực Trung và Nam Trung Bộ đang ở mức cao, các hồ chứa đang điều tiết vận hành để đón lũ trong đợt mưa từ 14-16/10. Tuy nhiên, dung tích cắt lũ các hồ thủy điện không còn nhiều.

Dự báo, các tỉnh miền Trung và Tây nguyên có lượng mưa dự báo đến 200-500mm, có thể gây ra một đợt lũ, ngập lụt diện rộng tại khu vực trũng thấp, đồng bằng, ven biển các tỉnh từ Quảng Trị đến Phú Yên, đặc biệt nguy cơ ngập lụt sâu tập trung chính các tỉnh Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi. Tại Thừa Thiên Huế có 4 huyện với 58 xã; Quảng Nam có 7 huyện với 75 xã, Quảng Ngãi có 7 huyện với 74 xã có nguy cơ ngập lụt với độ sâu phổ biến từ 0,3-0,6m.

Theo Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia, trong đợt mưa lớn từ 9-11/10/2022, nhiều huyện miền núi ở Trung Bộ đã có mưa rất lớn, có nơi đạt 400-600mm. Trong đợt mưa này, mưa cường độ lớn, tập trung trong thời gian ngắn là mối nguy đặc biệt về lũ quét, sạt lở đất, tập trung tại khu vực trung du và miền núi của các tỉnh từ Quảng Trị đến Phú Yên, Kon Tum, Gia Lai. Cần đặc biệt lưu ý các huyện có nguy cơ rất cao như Phong Điền, Nam Đông, Hương Trà (Thừa Thiên Huế); Bắc Trà My, Nam Trà My, Phước Sơn, Tây Giang (Quảng Nam); Sơn Tây, Minh Long, Ba Tơ, Sơn Hà, Trà Bồng (Quảng Ngãi); Đăklei, Kon Rẫy, Tu Mơ Rông (Kon Tum).

Sau khi nghe ý kiến phân tích của các chuyên gia dự báo, phát biểu kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên vfa Môi trường Lê Công Thành nhấn mạnh, cơ quan dự báo KTTV cần tiếp tục theo dõi các điểm mưa lớn và thông tin được các điểm mưa đó đến các cấp lãnh đạo để chỉ đạo phòng tránh, giảm thiểu thiệt hại.

“Đối tượng theo dõi và cảnh báo của chúng ta lúc này là các tâm mưa lớn. Khi xác định được các tâm mưa lớn này thì chúng ta sẽ cảnh báo như thế nào, cảnh báo đến ai?”, Thứ trưởng Lê Công Thành nói và cho rằng, việc dự báo mưa lớn là rất khó nhưng cảnh báo các tâm mưa lớn có thể làm được và cần có sự đầu tư để thực hiện tốt. Hiện nay, các số liệu, phương tiện, mô hình có thể giúp chúng ta làm được điều này.

Thứ trưởng Lê Công Thành cũng yêu cầu các Đài KTTV khu vực, Đài KTTV tỉnh, thành phố phối hợp với Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia cùng nghiên cứu, thảo luận, khi dự báo được các tâm mưa lớn phải chuyển thông tin nhanh nhất, tham mưu kịp thời với Ban Chỉ huy PCTT&TKCN các địa phương để chỉ đạo công tác ứng phó, hạn chế thiệt hại xảy ra.

Thanh Tùng