Viện Chiến lược, Chính sách TN&MT: Cầu nối quan trọng giữa khoa học và chính sách

Góp phần quan trọng trong xây dựng chiến lược, chính sách

Với sự đa dạng trong các lĩnh vực quản lý của ngành TN&MT, trước những thay đổi và tác động của quá trình phát triển kinh tế - xã hội, cuộc cách mạng công nghệ 4.0 và xu thế hội nhập quốc tế hiện nay, việc xây dựng và hoàn thiện các chính sách của ngành đòi hỏi sự cập nhật, đóng góp và phản biện từ tất cả các ngành, lĩnh vực và của mọi đối tượng trong xã hội. Đặc biệt, điều này thực sự cần thiết đối với việc nắm bắt các xu hướng chính sách; những tồn tại, thách thức và cơ hội mà công tác nghiên cứu, hoạch định chính sách có thể đối mặt hoặc tận dụng nhằm hoàn thiện hệ thống quản lý của ngành. Trong quá trình đó, Viện Chiến lược, Chính sách TN&MT đóng vai trò quan trọng, làm cầu nối giữa khoa học và chính sách của ngành TN&MT.

Từ khi thành lập năm 2006 đến nay, Viện đã từng bước trưởng thành qua những hoạt động tham mưu xây dựng chiến lược, chính sách, góp phần hoàn thiện thể chế của ngành và bước đầu khẳng định vị thế của một tổ chức tư vấn chính sách hàng đầu Việt Nam, được ghi nhận bởi các đối tác trong và ngoài nước.

Tập thể Viện Chiến lược, Chính sách TN&MT.

Trong hơn 15 năm qua, Viện đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị trong và ngoài Bộ xây dựng, tham mưu cho Bộ TN&MT trình cấp có thẩm quyền ban hành nhiều văn bản về ngành TN&MT. Điển hình như Nghị quyết 24/NQ-TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu (BĐKH), tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường (BVMT); Luật Đa dạng sinh học năm 2008, Luật Bảo vệ môi trường 2020; Chiến lược Quốc gia về bảo vệ môi trường đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; Chiến lược Quốc gia về quản lý tổng hợp chất thải rắn đến năm 2025 định hướng đến năm 2050;…

Trong đó, năm 2020, Viện được Bộ TN&MT tin tưởng giao đầu mối chủ trì soạn thảo nội dung về công cụ kinh tế và nguồn lực cho quản lý môi trường trong dự thảo Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi, đây là nội dung có nhiều điểm mới, chưa có trong Luật Bảo vệ môi trường 2014. Do vậy, để thực hiện nhiệm vụ này, Viện đã tiến hành nghiên cứu các luận cứ khoa học, kinh nghiệm quốc tế cũng như đánh giá thực tiễn trong việc áp dụng các công cụ kinh tế ở Việt Nam trong hoạt động BVMT.

Luật Bảo vệ môi trường đã được Quốc hội thông qua ngày 17/11/2020, chương XI của Luật quy định về công cụ kinh tế, chính sách và nguồn lực BVMT, với những nội dung chính về công cụ kinh tế cho BVMT; Các chính sách ưu đãi, hỗ trợ và phát triển kinh tế môi trường, kinh tế tuần hoàn, phát triển ngành công nghiệp môi trường và dịch vụ môi trường; Nguồn lực về BVMT như tín dụng xanh, trái phiếu xanh, quỹ BVMT và truyền thông nâng cao nhận thức về BVMT.

Đề tài nghiên cứu khoa học gắn với ứng dụng thực tiễn

Bên cạnh đó, Viện còn đạt được nhiều thành tựu trong nghiên cứu khoa học. Kết quả thực hiện của các đề tài đã đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao, có tính thực tiễn và ứng dụng cụ thể, góp phần cung cấp cơ sở lý luận, thực tiễn, ý tưởng chính sách, hoàn thiện chiến lược, chính sách về TN&MT, tăng cường quan hệ hợp tác với bên ngoài, nâng cao năng lực nghiên cứu của đơn vị.

Các đại biểu tham dự Hội thảo Kinh tế tuần hoàn và các giải pháp chính sách cho Việt Nam chụp ảnh lưu niệm.

Thời gian qua, Viện đã thực hiện 192 nhiệm vụ khoa học và công nghệ, trong đó có 7 nhiệm vụ cấp quốc gia, 56 nhiệm vụ cấp bộ, 63 nhiệm vụ cấp cơ sở và 66 nhiệm vụ thường xuyên theo chức năng. Đặc biệt, trong giai đoạn 2010 - 2021, lượng ấn phẩm, công bố khoa học trong nước và quốc tế do cán bộ nghiên cứu thuộc Viện đã gia tăng nhanh chóng, đạt 88 công trình công bố vào năm 2021.

Đơn cử như đề tài Nghiên cứu giải pháp phát triển mô hình kinh tế xanh tại các làng nghề thuộc hạ lưu sông Hồng và sông Thái Bình đã xây dựng giải pháp đổi mới mô hình phát triển làng nghề theo hướng kinh tế xanh và tăng trưởng xanh. Các nội dung giải pháp thực tiễn đã giúp đạt được hiệu quả về duy trì và phát triển các chuỗi cung ứng hàng hóa hiệu quả hơn và xanh hơn, góp phần vào phát huy giá trị truyền thống của làng nghề ở các địa phương, giải quyết hài hòa các mối quan hệ giữa kinh tế, xã hội với môi trường, sinh thái.

Với những thành tích đã đạt được, Viện Chiến lược, Chính sách TN&MT đã vinh dự được Nhà nước, Chính phủ và Bộ TN&MT tặng nhiều danh hiệu và phần thưởng cao quý như Huân chương Lao động hạng Ba năm 2013; Cờ Thi đua của Chính phủ (năm 2010, 2013), Cờ Thi đua xuất sắc cấp Bộ (năm 2010, 2015, 2016), Bằng khen của Bộ trưởng Bộ TN&MT (năm 2009, 2016); Danh hiệu Tập thể lao động xuất sắc (năm 2016, 2020). Nhiều cán bộ của Viện được tặng thưởng Huân chương Lao động, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; nhiều lượt cán bộ của Viện được bình bầu là Chiến sỹ thi đua ngành TN&MT và nhận bằng khen của Bộ trưởng Bộ TN&MT.

Trao đổi với PV Báo TN&MT, PGS.TS. Nguyễn Đình Thọ - Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách TN&MT cho biết: Dưới sự chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ và sự ủng hộ của các đối tác đã giúp Viện đi lên trong hơn 15 năm qua, từng bước tạo dựng vị thế và uy tín. Trong giai đoạn phát triển tiếp theo, Viện sẽ tập trung vào tiếp tục xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ xứng tầm, nâng cao năng lực chuyên môn, từng bước nâng cao chất lượng các sản phẩm lên tầm quốc tế. Bên cạnh đó, đẩy mạnh các hoạt động hợp tác quốc tế, các hoạt động tư vấn, dịch vụ về quản lý TN&MT. Tiếp tục phát huy thế mạnh nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực môi trường, kinh tế TN&MT, đất đai. Ngoài ra, mở rộng và tăng cường nghiên cứu trong các lĩnh vực BĐKH, TN&MT biển, tài nguyên khoáng sản và tài nguyên nước.

Hoàng Ngân