Việt Nam sẽ phát triển chùm vệ tinh nhỏ quan sát Trái đất

Tháng 2/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định phê duyệt Chiến lược phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ vũ trụ đến năm 2030. 

Theo đó, Mục tiêu tổng quát của hiến lược là: “Ứng dụng rộng rãi thành tựu của khoa học và công nghệ vũ trụ; đầu tư có trọng tâm, trọng điểm một số lĩnh vực có liên quan đến quốc phòng, an ninh, quản lý tài nguyên và môi trường, giám sát và hỗ trợ giảm thiểu thiệt hại do thiên tai, cung cấp đa dạng dịch vụ cho người dân; nâng cao tiềm lực khoa học và công nghệ của đất nước, góp phần bảo đảm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, thúc đẩy phát triển mọi mặt kinh tế-xã hội và bảo đảm các lợi ích quốc gia khác”.

Trong Chiến lược Vũ trụ mới được phê duyệt này, Chính phủ đã giao cho Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nhiệm vụ xây dựng và triển khai “Đề án Tăng cường năng lực quốc gia về quan sát Trái đất dựa trên hệ thống vệ tinh nhỏ có độ phân giải cao, siêu cao bằng công nghệ cảm biến quang học, radar, kết hợp với thiết bị bay không người lái” để từng bước thực hiện các mục tiêu đưa ra của Chiến lược Vũ trụ.  Do đó, cần thiết phải chuẩn bị một tổ chuyên gia cùng thực hiện khảo sát, nghiên cứu liên quan để từng bước xây dựng và triển khai nhiệm vụ này.

Ngay sau đó, ngày 26/2/2021, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã giao cho Trung tâm Vũ trụ Việt Nam phối hợp với các đơn vị của Viện và các bộ, ngành thực hiện nhiệm vụ này.

Ông Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam (VNSC) cho biết, trong hơn 6 tháng qua, VNSC đã phối hợp với nhóm tư vấn của Nhật Bản, các Bộ, ngành, các trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp để khảo sát về nhu cầu dữ liệu ảnh vệ tinh, năng lực khai thác dữ liệu vệ tinh, cũng như khả năng, nhu cầu tham gia vào quá trình phát triển vệ tinh tại Việt Nam.

Các nhà khoa học Vũ trụ của Nhật Bản cho rằng, trước xu hướng chùm vệ tinh đang diễn ra trên toàn cầu, việc phát triển vệ tinh và tận dụng dữ liệu vệ tinh theo chùm cần được thúc đẩy. Việc sử dụng chùm vệ tinh nhỏ mang lại nhiều lợi ích như: thời gian kiểm tra lại vệ tinh ngắn hơn, chi phí phát triển và phóng vệ tinh thấp hơn, dịch vụ cung cấp bởi chùm vệ tinh được diễn ra liên tục.

Bên cạnh đó, việc phát triển chùm vệ tinh nhỏ cũng giúp tối đa hóa việc sử dụng dữ liệu cùng với sự kết hợp với các cảm biến trên mặt đất phục vụ cho các mục đích phát triển kinh tế - xã hội.

Các chuyên gia đề xuất cần kết hợp sử dụng giữa vệ tinh và cơ sở mặt đất sẵn có của Việt Nam; sử dụng hiệu quả dữ liệu vệ tinh và nâng cao năng lực Nhà nước, viện nghiên cứu và tư nhân. Nhanh chóng xác nhận biến đổi khí hậu, thiên tai và các cơ sở hạ tầng đã tổn thương bằng công nghệ vũ trụ và dữ liệu mặt đất phục vụ an toàn quốc gia. Bảo đảm tự do và minh bạch đối với các phương tiện biển và các đối tượng khác trong các hoạt động hàng hải bằng chùm vệ tinh. Lập các nhóm chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ…

Việt Anh