Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể: Dự án đường Hồ Chí Minh sẽ thực hiện đúng tiến độ

Bố trí đủ nguồn lực

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, đường Hồ Chí Minh là con đường đặc biệt, con đường huyền thoại nên Quốc hội, Chính phủ đặc biệt quan tâm. Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 38/2004/NQ-QH11, Nghị quyết số 66/2013/QH13; Chính phủ, các bộ ngành, địa phương, trong đó có Bộ Giao thông vận tải đã rất quyết liệt triển khai thực hiện.

Về nguyên nhân chậm tiến độ, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, giai đoạn từ năm 2000-2010, tiến độ triển khai dự án rất tốt. Tiếp đó, giai đoạn 2011-2015 được bố trí nguồn lực rất lớn, nhưng thời điểm đó xảy ra khủng hoảng kinh tế, Chính phủ ban hành nghị quyết để dừng, giãn nhiều dự án nhằm kiểm soát lạm phát. Vì thế, giai đoạn 2011-2015 hầu như các dự án lớn, trong đó có dự án đường Hồ Chí Minh phải dừng, giãn để kiềm chế lạm phát và trong 5 năm này hầu như không thực hiện được.

“Giai đoạn 2016-2020, chủ trương khởi động lại những dự án dang dở, dừng giãn và tập trung dự án cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn 1 và nhiều dự án trọng điểm. Nhưng nguồn lực dành cho dự án đường Hồ Chí Minh và các dự án dang dở giai đoạn này cũng rất ít nên không đủ nguồn lực thực hiện”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng, còn một trong những nguyên nhân chậm tiến độ nữa là đường Hồ Chí Minh là con đường đi qua địa hình phức tạp, khu vực địa chất khó khăn... Do đó, trong quá trình triển khai gặp rất nhiều khó khăn, nhất là công tác giải phóng mặt bằng. Về nguyên nhân chủ quan, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải cũng thẳng thắn nhìn nhận trách nhiệm của Bộ và một số bộ ngành liên quan trong công tác tham mưu cho Chính phủ tham mưu Quốc hội để rà soát, bố trí nguồn vốn.

Về giải pháp trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể khẳng định, các dự án đường cao tốc hiện nay thực hiện theo Luật Đầu tư công, chúng ta đã bố trí đủ nguồn lực, chứ không như giai đoạn trước đây là bố trí nguồn lực theo khả năng, theo giai đoạn. Do đó, những dự án đủ vốn mới triển khai và với sự quyết liệt của Chính phủ và địa phương, Bộ Giao thông vận tải tin tưởng giai đoạn sắp tới dự án đường Hồ Chí Minh nói riêng và các dự án khác sẽ thực hiện đúng tiến độ.

Bộ trưởng cho biết, hiện nay, đã bố trí vốn cho hai đoạn Chợ Chu - ngã ba Trung Sơn, Rạch Sỏi – Bến Nhất – Gò Quao – Vĩnh Thuận đi qua các địa phương (hiện nay, đã bố trí 4,450 tỷ đồng). Bộ Giao thông vận tải kiến nghị các địa phương phải quyết liệt hơn nữa trong việc triển khai dự án, trong đó giúp Bộ Giao thông vận tải trong công tác giải phóng mặt bằng. Bộ trưởng cho rằng, thời gian ngắn mà mặt bằng không xong thì không làm được, nhất là đoạn Rạch Sỏi – Bến Nhất – Gò Quao – Vĩnh Thuận đi qua vùng đất yếu, nếu không đủ thời gian gia tải sẽ rất khó khăn. Còn riêng đoạn Cổ Tiết – Chợ Bến, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ lập hồ sơ ngay trong năm 2022, tranh thủ các nguồn lực, trong đó, có những nguồn có thể có trong năm 2022 và giai đoạn sắp tới để đầu tư…

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cũng tiếp thu ý kiến đại biểu về nghiên cứu để đầu tư đường Hồ Chí Minh theo đúng quy hoạch. Trước đây làm 2 làn xe và đường Hồ Chí Minh không thể kéo dài mãi. Do đó, Bộ Giao thông vận tải báo cáo Chính phủ, Quốc hội xây dựng kế hoạch giai đoạn 2026-2030 tập trung nguồn lực cho đường Hồ Chí Minh, nhất là những đoạn có quy hoạch cao tốc để nâng cấp.

Đối với đoạn đường còn lại, cố gắng bố trí kinh phí để nâng cấp, mở rộng nhằm đáp ứng yêu cầu. Bộ trưởng cũng tiếp thu ý kiến đại biểu sẽ quan tâm đặc biệt đến đường ngang kết nối đường cao tốc, kết nối đường Hồ Chí Minh với các trục lộ khác để phát huy đồng bộ hệ thống giao thông. Đồng thời, quan tâm đến công tác đảm bảo môi trường, đảm bảo an toàn giao thông, đặc biệt là những đoạn đường đi qua các khu đô thị….

Thống nhất chủ trương tiếp tục đầu tư các đoạn tuyến còn lại của đường Hồ Chí Minh

Phát biểu kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh, trong phiên thảo luận chiều nay có 17 đại biểu phát biểu và Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải đã phát biểu tiếp thu, giải trình. Với không khí thảo luận sôi nổi, thẳng thắn và trách nhiệm, cơ bản các đại biểu thống nhất với tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội. Quốc hội đánh giá cao sự chủ động của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường trong việc đề xuất với Ủy ban Thường vụ Quốc hội, dưới sự chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chủ động khảo sát, báo cáo xin Quốc hội đưa vào chương trình kỳ họp, yêu cầu Chính phủ báo cáo đề xuất là cần thiết và kịp thời.

Quốc hội ghi nhận sự nỗ lực của Chính phủ và các bộ, ngành, cơ quan liên quan đã có nhiều cố gắng trong việc triển khai dự án đường Hồ Chí Minh. Đây là tuyến đường có ý nghĩa quan trọng về lịch sử, chính trị, kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh của quốc gia. Việc cơ bản hoàn thành dự án đã góp phần phát triển đất nước, đặc biệt là đối với các khu vực miền núi phía Bắc, miền Trung, Tây Nguyên và đồng bằng Nam Bộ. Đồng thời việc hoàn thành mục tiêu thông toàn tuyến với quy mô hai làn xe thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào các vùng chiến khu kháng chiến. Tuy nhiên đến nay đã quá thời hạn 2 năm nhưng vẫn còn một số đoạn tuyến chưa được hoàn thành để nối thông toàn tuyến.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng, trong quá trình triển khai thực hiện dự án còn có những hạn chế, bất cập và khó khăn, vướng mắc. Đề nghị Chính phủ tổ chức rút kinh nghiệm trong việc triển khai thực hiện dự án không đáp ứng yêu cầu theo nghị quyết của Quốc hội. Làm rõ các nguyên nhân chủ quan và khách quan, trách nhiệm của Trung ương, Bộ, ngành của địa phương. Quốc hội thống nhất đưa vào nghị quyết chung của kỳ họp về chủ trương tiếp tục đầu tư các đoạn tuyến còn lại của đường Hồ Chí Minh giai đoạn đến 2025.

Một là, tiếp tục đầu tư hoàn thành các đoạn đang triển khai và cân đối bố trí nguồn lực để đầu tư hoàn thành 2 dự án thành phần, đoạn Chợ Chu - Ngã ba Trung Sơn, đoạn Rạch Sỏi - Bến Nhất - Gò Quao - Vĩnh Thuận để đến năm 2025 cơ bản nối thông đường Hồ Chí Minh trên cơ sở tận dụng Quốc lộ 32, Quốc lộ 21.

Hai là, tập trung nguồn lực hoàn thành khoảng 287 km thuộc dự án đường cao tốc Bắc Nam phía Đông đi trùng với đường Hồ Chí Minh đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 52/2017/QH14, Nghị quyết 44/2022/QH15. Đối với đoạn Cổ Tiết - Chợ Bến, thực hiện chuẩn bị đầu tư ngay trong năm 2022 và năm 2023 theo quy mô cao tốc, làm cơ sở để huy động nguồn vốn, sớm đầu tư khi cân đối đủ nguồn lực. Yêu cầu chú ý công tác bảo dưỡng, chống xuống cấp ở một số đoạn, tháo gỡ các vướng mắc đang tồn tại của các dự án, các tuyến đã đầu tư ở khu vực Tây Nguyên, nhất là di dời các trạm thu phí, giải quyết về đền bù quyết toán, chống lấn chiếm hành lang.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo các cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ ý kiến phát biểu của đại biểu để hoàn thiện nội dung dự thảo nghị quyết liên quan đến dự án đường Hồ Chí Minh đưa vào nghị quyết Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV trình Quốc hội biểu quyết thông qua vào ngày bế mạc.

Thanh Tùng-Khương Trung