Bình Định: Vì sao dân phản đối việc khai thác cát sông La Tinh?

Tiếng nói phản đối của người dân

Doanh nghiệp tư nhân vận tải Tân Tiến được UBND tỉnh Bình Định cấp phép khai thác khoáng sản số 46 ngày 11/9/2015 và gia hạn Giấy phép khai thác khoáng sản số 46 tại Giấy phép khai thác khoáng sản số 113, ngày 19/10/2021 đến ngày 01/11/2022 là hết hạn khai thác với diện tích 2 ha trên sông La Tinh, xã Mỹ Tài, huyện Phù Mỹ có công suất khai thác là 10.000m3 cát/năm và trữ lượng tiếp tục khai thác 17.735m3 cát.

Tuy nhiên, theo người dân ở thôn Vạn Ninh 2 phản ánh thì Doanh nghiệp tư nhân vận tải Tân Tiến đã khai thác cát từ năm 2006 đến nay. Từ khi doanh nghiệp này khai thác cát cho đến hiện tại cũng là bấy nhiêu thời gian người dân ở thôn Vạn Ninh 2, xã Mỹ Tài phản đối khai thác cát và không ít lần xảy ra việc tụ tập đông người phản đối doanh nghiệp lấy cát. Sau một thời gian bị phản đối thì Doanh nghiệp tư nhân vận tải Tân Tiến không trực tiếp khai thác cát nữa mà thay vào đấy là Công ty TNHH xây dựng và thương mại tổng hợp Thảo Trinh.

Bà Nguyễn Thị Quê (80 tuổi) ở thôn Vạn Ninh 2, xã Mỹ Tài cho biết: Ngoài việc sạt lở bờ sông, xâm lấn dần vào các bụi tre thì việc khai thác cát tạo thành hố sâu dưới lòng sông rất nguy hiểm cho tính mạng người dân. Cách đây mấy ngày đã xảy ra trường hợp chết đuối thương tâm tại bờ sông La Tinh này. Họ lấy cát sập bờ sông, gây nguy hiểm tính mạng cho người dân. Người dân chúng tôi kiên quyết phản đối không cho hốt cát.

Ông Đinh Đây (86 tuổi) ở thôn Vạn Ninh 2, xã Mỹ Tài cho biết thêm: Tôi sống ở đây là 86 năm rồi chứng kiến sự sạt lở đất đai sản xuất của người dân. Do dân phản đối nên giờ chủ Doanh nghiệp tư nhân vận tải Tân Tiến không trực tiếp khai thác cát mà để cho Công ty TNHH xây dựng và thương mại tổng hợp Thảo Trinh. Hiện bà con dựng chòi để canh giữ không cho doanh nghiệp khai thác cát, dù là Tân Tiến hay Thảo Trinh cũng không được lấy cát. Từ khi họ khai thác cát đến nay đã gây chết 4 người. Độ sâu của con sông bây giờ rất sâu, họ moi múc cát làm mất chân bờ đê, sông bị sạt lở rất nghiêm trọng, tất cả hệ quả việc khai thác cát đều do người dân hưởng trọn nên chúng tôi phải phản đối.

Bà Nguyễn Thị Liên (60 tuổi) ở thôn Vạn Ninh 2, xã Mỹ Tài bức xúc: Chúng tôi cương quyết không cho Công ty TNHH xây dựng và thương mại tổng hợp Thảo Trinh khai thác cát. Trước kia Công ty Tân Tiến khai thác cát làm nước giếng khô cạn không có uống, bờ soi bị xói lở. Bao nhiêu năm nay chúng tôi khốn khổ vì nạn khai thác cát trên sông La Tinh. Chúng tôi đề nghị các cơ quan chính quyền lắng nghe nguyện vọng của người dân để bảo vệ bờ đê, đất đai và tài sản của người dân chúng tôi. Bà con khiếu nại lên huyện thì huyện nói xã, khiếu nại ở xã thì xã chỉ huyện. Bây giờ bà con chỉ thay phiên nhau canh giữ không cho doanh nghiệp lấy cát.

Giải quyết điểm nóng tại mỏ cát

Khi phóng viên tiếp cận hiện trường mỏ cát trên sông La Tinh thì trên bảng thông tin mỏ cát của Công ty TNHH xây dựng và thương mại tổng hợp Thảo Trinh chính là thông tin trên Giấy phép khai thác khoáng sản cấp cho Doanh nghiệp tư nhân vận tải Tân Tiến từ số văn bản gia hạn Giấy phép cho đến công suất, diện tích và thời hạn khai thác đều trùng khớp nhau.

Ông Hồ Văn Long – Phó Bí thư Đảng ủy – Nguyên Chủ tịch UBND xã Mỹ Tài cho hay: Doanh nghiệp tư nhân vận tải Tân Tiến đã chuyển nhượng lại mỏ cát cho Công ty TNHH xây dựng và thương mại tổng hợp Thảo Trinh từ năm 2019. Trên Giấy phép khai thác vẫn để tên Doanh nghiệp Tân Tiến nhưng thực tế thì Công ty Thảo Trinh khai thác. Tuy nhiên do người dân phản đối liên tục nên nhiều năm nay Công ty Thảo Trinh cũng không khai thác cát được.

Trao đổi thêm với phóng viên vụ việc này, ông Phan Xuân Vũ – Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phù Mỹ cho biết: Doanh nghiệp tư nhân vận tải Tân Tiến đã chuyển nhượng lại mỏ cát cho Công ty TNHH xây dựng và thương mại tổng hợp Thảo Trinh. Do thủ tục cấp phép phức tạp nên chỉ sang nhượng lại để Công ty TNHH xây dựng và thương mại tổng hợp Thảo Trinh tiếp tục khai thác cát trên sông La Tinh. Việc người dân phản đối nhiều năm nay, bây giờ dân tiếp tục phản đối nên doanh nghiệp rất khó khăn khi tiến hành khai thác cát tại sông La Tinh.

Để tìm hiểu việc chuyển nhượng mỏ cát giữa Doanh nghiệp tư nhân vận tải Tân Tiến với Công ty TNHH xây dựng và thương mại tổng hợp Thảo Trinh có đúng quy định theo Luật Khoáng sản 2010 hay không?

Phóng viên liên hệ với ông Trần Đình Chương – Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Bình Định thì ông Chương cho biết: Tôi đã kiểm tra việc chuyển nhượng mỏ cát giữa hai doanh nghiệp. Việc chuyển nhượng này đúng theo quy định pháp luật về chuyển nhượng toàn bộ tài sản giữa hai công ty với nhau, trong đó có mỏ cát trên sông La Tinh. Giữa hai doanh nghiệp có sự chuyển nhượng về quyền sở hữu công ty chứ không phải chuyển nhượng về quyền khai thác khoáng sản, Sở Kế hoạch và Đầu tư thực hiện thủ tục này cho doanh nghiệp.

Người dân thôn Vạn Ninh 2, xã Mỹ Tài phản đối việc khai thác cát kéo dài nhiều năm nay, giữa chính quyền địa phương, người dân và doanh nghiệp vẫn chưa tìm được tiếng nói chung trong sự việc này. Nên chăng cơ quan chức năng tỉnh Bình Định cần có cuộc họp lắng nghe ý kiến người dân và doanh nghiệp để sự việc không trở thành điểm nóng gây mất an ninh trật tự địa phương suốt thời gian qua.

Mỹ Bình