Độc đáo những món ăn từ hoa ban

Chị Cà Thị Liên, Chủ nhà hàng Dũng Liên, bản Ten 2, huyện Điện Biên cho biết: Để có những bông hoa ban tươi, ngon trong các món ăn hàng ngày, chị Liên phải thức dậy từ khi mặt trời còn chưa ló rạng, lên rừng hái những bông hoa còn đọng hạt sương. Mỗi bông hoa đều được lựa chọn kỹ càng, đem về rửa sạch, chế biến từ 3 – 5 món ăn chính và vài món ăn phụ trong mâm cơm của người dân tộc Thái.

Hoa ban thường kết hợp với măng đắng, rau cải hoặc các loại xương, thịt được pha trộn thêm gia vị đặc trưng như mắc khén, tỏi, ớt, sả và các loại rau thơm. Việc pha trộn gia vị trong từng món cũng khác nhau nhằm tạo nên hương vị đặc trưng riêng. Có nhiều món ngon làm từ hoa ban, như: Nộm hoa ban, hoa ban xào thịt trâu, hoa ban nấu xôi, canh hoa ban, hoa ban nướng với thịt lợn, hoa ban nướng với cá... Nhưng ngon nhất vẫn là món nộm hoa ban; món ăn này đòi hỏi cách làm khá công phu. Hoa ban có thể làm nộm với măng đắng, rau “Bò khai”, rau muống hoặc các loại rau cải, nhưng với bất kỳ loại rau nào cũng không làm mất đi mùi thơm đặc trưng của hoa ban” – chị Liên cho biết thêm.

Hoa Ban có thể chế biến thành nhiều món ăn khác nhau

Đến một số bản văn hóa người dân tộc Thái trên địa bàn TP. Điện Biên Phủ, chúng tôi được biết, hiện nay những món ăn từ hoa ban hiện nay rất hấp dẫn thực khách mọi miền khi đến với Điện Biên. Đặc biệt, vào mỗi độ tháng ba hàng năm, khi du khách tới Điện Biên tham quan và dự Lễ hội Hoa ban, bao giờ họ cũng tìm tới những bản văn hóa, như: Phiêng Lơi, Noong Chứn, Him Lam 2, bản Mển, bản Ten... để được thưởng thức những món ăn dân tộc Thái làm từ hoa ban.

Chị Lò Thị Thơm, nhân viên Nhà hàng Noong Chứn, Phường Nam Thanh, thành phố Điện Biên Phủ chia sẻ: Hoa ban có vị chát nhưng có tính ngọt nên cho vào món ăn cùng với gia vị của Tây Bắc rất dễ kết hợp. Đặc biệt các món ăn chế biế từ hoa ban còn giúp giải nhiệt, thanh mát cơ thể. Hầu như chưa cần giới thiệu, thực khách đến đều hỏi món làm từ hoa ban. Khi ăn xong, họ đều chia sẻ cảm nhận ngon miệng và hài lòng. Hàng năm, cứ vào dịp hoa ban nở, nhà hàng lại thu hút được rất đông khách.

Món nộm làm từ hoa Ban

Cũng theo chị Thơm, ngoài các món ăn đặc trưng từ hoa ban như hoa ban xào, hoa ban hấp, lá ban non đồ, nộm hoa ban thì hoa ban còn có thể vò nát trộn thịt băm, nhồi cá, gà nướng, xào, hoa ban hầm móng giò, đặc biệt là kết hợp với chẩm chéo để tạo thành nước chấm được đồng bào Thái rất ưa chuộng và truyền từ đời này qua đời khác. Các món được chế biến từ hoa ban đã trở thành đặc sản, khi được dọn lên mâm cơm cùng với chén rượu nồng mời du khách thưởng thức, chắc chắn ai cũng phải khen hương vị thanh ngọt và thơm mát.

Anh Nguyễn Quốc Huy đến từ TP. Hồ Chí Minh cho biết, anh được biết hoa ban là loài hoa đặc trưng của núi rừng Tây Bắc, nhưng khi đến Điện Biên mới nghe nói hoa ban có thể chế biến thành các món ăn. Anh đã tìm đến Nhà hàng Noong Chứn để thưởng thức. Lần đầu được ăn các món từ hoa ban, anh cảm thấy hương vị rất đặc biệt, ngon miệng, hợp khẩu vị. Anh sẽ giới thiệu cho người thân và bạn bè biết đến những món ăn từ hoa ban nơi núi rừng Tây Bắc.

Hoa Ban sản vật của núi rừng Tây Bắc

Hoa ban không chỉ đẹp mà còn chế biến thành món ăn rất ngon, hương vị đặc sắc. Những món ngon được người phụ nữ Thái sáng tạo, bởi hoa ban làm cho những loại thực phẩm đi kèm ngon hơn, thơm hơn và quyện chặt với nhau quyến rũ thực khách đến với Điện Biên nói riêng và Tây Bắc nói chung.

Hoàng Châu