Phát hiện hố thiên thạch khổng lồ 58 triệu năm tuổi dưới sông băng Greenland
Thế giới - Ngày đăng : 13:17, 10/03/2022
Nghiên cứu trên được đăng trên tạp chí Science Advances. Ngày 9/3, các nhà khoa học cho biết, họ đã sử dụng hai phương pháp xác định niên đại dựa trên sự phân rã phóng xạ - sự biến đổi nguyên tử của một nguyên tố này thành nguyên tử của nguyên tố khác. Vì không thể tiếp cận miệng núi lửa được bao bọc bởi băng, họ đã thử nghiệm cát từ đá quá nóng do va chạm và các khoáng chất được gọi là zircon chứa trong đá cuội. Cả hai phương pháp đều cho kết quả về độ tuổi như nhau.
Cụ thể, họ đã sử dụng hai phương pháp xác định niên đại khác nhau trên cát và đá còn sót lại sau vụ va chạm để xác định thời điểm hình thành miệng núi lửa - rộng khoảng 31 km. Họ phát hiện, thiên thạch - đường kính khoảng 1,5-2 km - đã tấn công Greenland khoảng 8 triệu năm sau khi một vụ va chạm với tiểu hành tinh lớn hơn tại Bán đảo Yucatan của Mexico quét sạch khủng long.
Miệng núi lửa nằm bên dưới Sông băng Hiawatha của Greenland, được bao phủ bởi một tảng băng sâu 1 km. Nó vẫn không bị phát hiện cho đến khi dữ liệu radar xuyên qua băng trong không khí giúp các nhà khoa học biết về sự tồn tại của nó.
Đây là một trong 25 hố va chạm lớn nhất được biết đến trên Trái đất. Trải qua thời gian dài vô tận, đá không gian đã va đập vô số lần vào Trái đất, mặc dù, những thay đổi dần dần trên bề mặt hành tinh đã xóa bỏ hoặc che khuất nhiều miệng núi lửa.
Greenland vào thời điểm đó - trong Kỷ Paleocene - không phải là nơi băng giá như ngày nay, thay vào đó được bao phủ bởi những khu rừng mưa ôn đới với nhiều loại cây và là nơi sinh sống của một số loài động vật có vú đã trở thành động vật thống trị trên Trái đất sau khủng long tuyệt chủng.
Thiên thạch giải phóng năng lượng gấp hàng triệu lần bom nguyên tử, để lại một miệng núi lửa đủ lớn để nuốt chửng thành phố Washington (Mỹ).
Nhà địa chất học Gavin Kenny của Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Thụy Điển, tác giả chính của nghiên cứu cho biết, tác động có thể sẽ tàn phá khu vực địa phương. Vụ nổ không khí từ vụ va chạm sẽ đánh sập hầu hết các cây cối trong phạm vi hàng chục đến hàng trăm km, và vụ nổ nhiệt từ vụ va chạm sẽ làm cháy các cây cách nơi va chạm hàng trăm km, gây cháy rừng lớn.
Theo ông Kenny, tác động cũng sẽ gây ra rung chuyển địa chấn trong khu vực trong khi tro bụi từ đám cháy rừng, bụi và đá nóng chảy phun ra dữ dội vào bầu khí quyển sẽ đổ xuống, tạo ra lớp mảnh vụn dày đặc.
Giáo sư địa chất và đồng tác giả nghiên cứu, Michael Storey của Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Đan Mạch cho biết: “Liệu tác động có ảnh hưởng lâu dài đến khí hậu toàn cầu hay không hiện chưa rõ ràng, nhưng điều đó khó có thể xảy ra”.
Một số nhà khoa học đã đưa ra giả thuyết rằng tác động xảy ra sau khi Tảng băng Greenland hình thành cách đây 2,6 triệu năm và thậm chí, có thể gần đây nhất là khoảng 13.000 năm trước để bắt đầu một thời kỳ lạnh giá được ghi nhận.