Đón Xuân Nhâm Dần: Nhớ “Mùa xuân từ những giếng dầu” của nhạc sĩ tài hoa

Để rồi mỗi độ Tết đến xuân về, những người thợ giàn khoan lại ngân nga câu hát “Mùa xuân từ những giàn khoan, giữa biển khơi ngàn trùng sóng vỗ” với tất cả niềm tin hi vọng, sự lạc quan yêu đời và xúc động vô bờ.

Nơi chấp cánh cho những ca từ

Ở đầu thập niên 80 của thế kỷ XX, đồng hành cùng với những ca khúc nổi tiếng như “Bài ca không quên”, “Đất nước”, “Khát vọng”, “Đường tàu mùa xuân”, thì “Mùa xuân từ những giếng dầu” là đỉnh cao trong dòng chảy ca khúc cách mạng của nhạc sĩ tài hoa Phạm Minh Tuấn. Ngoài được được ví như “tiếng pháo” báo hiệu mùa xuân từ những giàn khoan ngoài khơi xa tít tắp, nó còn là khúc ca “ngấm sâu vào máu thịt” của những người lính thợ trong suốt hành trình đi “tìm lửa” ngoài Thềm lục địa phía Nam.

Năm 1981 của thế kỷ XX, Việt Nam và Liên Xô chính thức ký Hiệp định khai thác dầu khí trên thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc. Đây cũng chính là “dấu mốc” quan trọng để nhạc sĩ tài hoa Phạm Minh Tuấn trăn trở và nghĩ suy. Việt Nam đã có giàn khoan, đã khai thác được dầu lửa, tại sao không có một bài hát ngợi ca về những người lính thợ? Phải làm gì để cổ vũ động viên những người lính dầu khí đang ngày đêm thầm lặng cống hiến tuổi thanh xuân cho công cuộc tìm kiếm và khai thác dầu lửa giữa đại dương bao la? Nhưng sáng tác bằng cách nào khi bản thân nhạc sĩ chưa biết gì về khai thác dầu khí, cũng như chưa một lần “mục sở thị” về công nhân dầu khí làm những gì? qui trình vận hành ra sao?

Thợ giàn khoan hăng say lao động. Ảnh: Vietsopetro

Đúng lúc “bí từ, hạn hẹp hình ảnh” ấy, nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn được người bạn đồng môn - Nhạc sĩ Dương Hưng Bang nói: “Việt Nam chúng ta đã tìm được dầu khí ở thềm lục địa Vũng Tàu rồi”. Nghe xong ông vỗ tay đét một cái vào đùi reo lên: “có rồi”. Ông “mở cờ trong bụng”: “Bài hát nhất định sẽ thành công”.

 Năm 1981, Hội âm nhạc thành phố Hồ Chí Minh tổ chức một nhóm nhạc sĩ đi Vũng Tàu thực tế, trong đó có Phạm Minh Tuấn. Ông được người phụ trách công trình san lấp mặt bằng đưa đi tham quan công trình dầu khí tại cảng Vietsovpetro. Nhìn những người thợ nhễ nhại mồ hôi “trằn” mình trong nắng lửa mưa rào trên những công trình, trong đầu ông mường tượng ra những giàn khoan rực sáng lửa hồng khi mùa xuân đang tràn về hối hả. Trong đầu ông loé lên “Phải bắt nguồn từ mùa xuân đầu tiên kể từ khi giàn khoan đóng giữa thềm lục địa”. Vậy là những ca từ “Mùa xuân đến từ những giếng dầu. Mùa xuân đến từ những nụ hoa thắm màu. Mùa xuân đến rạo rực lòng ta. Mùa xuân đến làm đẹp bài ca…” được ông “nháp trong não bộ”.

Trong một khoảnh khắc ngồi bên bàn trà, nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn chợt nghĩ, nếu chỉ để những ca từ “Mùa xuân đến từ những giếng dầu. Mùa xuân đến từ những nụ hoa thắm màu” thì chưa “đặc tả” như một sự báo hiệu mùa xuân đang tràn về trên biển. Đầu bài hát phải thể hiện “chất liệu âm nhạc đặc cách như cột sóng bùng lên từ lòng biển” trước khi những ca từ hùng tráng vút lên. Nói cách khác nó như một “tiếng còi tàu” báo hiệu mùa xuân đã về trên những giàn khoan. Nghĩ là làm. Nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn đặt giả thiết: “giăng tấu dạo đầu”: “Hu hú hu, hà ha há ha. Mùa xuân đến từ những giếng dầu. Mùa xuân đến từ những nụ hoa thắm màu. Mùa xuân đến rạo rực lòng ta. Mùa xuân đến làm đẹp bài ca…”. Ông trào nước mắt trong niềm xúc động với cách “gieo  nhạc” và những ca từ ấy đặc biệt ấy.

Sau khi bài hát ra đời và được Đài tiếng nói Việt Nam thu thanh, nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn mới có dịp “lặng tâm ngẫm lại”. Ông chia sẻ với khán giả và bầu bạn đồng môn: Thành phố Vũng Tàu năm 1981 hoang sơ. Cảng dầu khí Việt - Xô ngày ấy cũng rất hoang sơ. Nhưng chính nó đã chấp cách cho những ca từ đầu tiên mang “đậm chất dầu khí”. Để rồi sau gần ba năm thai nghén, ca khúc “Mùa xuân từ những giếng dầu” được ra đời. Đời nhạc sĩ ra đời ca khúc đã là hạnh phúc, nhưng nó sống mãi trong tim khán thính giả cả nước càng hạnh phúc hơn. “Mùa xuân từ những giếng dầu” đã chiếm trọn niềm tin của khán thính giả cả nước vào những thập niên 80 của thế kỷ 20. Nó là món quà tinh thần vô giá giành tặng riêng biệt cho cán bộ, công nhân, chuyên gia Việt- Nga Vietsovpetro qua nhiều thế hệ.

Ca khúc tự hào của người thợ mỏ

Xuân 2022, ngót 40 năm kể từ ngày ca khúc “Mùa xuân từ những giếng dầu ra đời” - một quãng khá dài so với dòng chảy thời gian. Nhưng, những ca từ “mùa xuân từ những giàn khoan, giữa biển khơi ngàn trùng sóng vỗ, mùa xuân hạnh phúc tình yêu, với tấm lòng Việt Nam Liên Xô” mãi mãi ăn sâu trong tâm khảm tiềm thức những người thợ mỏ dầu khí.

Gần 40 năm gắn bó với Vietsovpetro, trong đó có khoảng thời gian dài làm việc trên công trình giàn khoan, cựu chiến binh Nguyễn Xuân Trình chia sẻ: “Ở thế hệ chúng tôi bài hát  “Mùa xuân từ những giếng dầu” thuộc như lòng bàn tay. Tôi có nhiều năm đón Tết ngoài giàn khoan. Chiều 30 Tết nỗi nhớ đất liền cồn cào. Bỗng nghe những ca từ “Mùa xuân đến từ những nụ hoa thắm mầu, mùa xuân từ những giàn khoan”, bỗng dưng lòng sao xuyến. Niềm kiêu hãnh ở đâu ùa về. Thật lòng mà nói, mỗi khi nghe ca khúc này, tôi cảm giác tự hào lắm. Nó như là máu thịt gắn liền với người thợ tìm vàng đen cho Tổ quốc. Xin trân trọng và biết ơn nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn đã cho thế hệ người dầu khí một món ăn tinh thần đặc biệt, sống mãi với thời gian”.

Rực sáng mùa xuân. Ảnh: Vietsopetro

Từ một chiến sĩ báo vụ của nhà giàn DK1 trở về giữa “lằn ranh sinh tử” trong cơn bão quốc tế Fathes tháng 12 năm 1998, Nguyễn Xuân Thủy gia nhập vào “đội quân dầu khí” và bắt đầu hành trình “đi tìm lửa dưới đáy đại dương”. Không nhớ hết cung bậc cảm xúc mỗi lần nghe ca khúc “Mùa xuân từ những giếng dầu”, nhưng lần nào Thủy cũng rưng rưng xúc động khi những ca từ vút cao hùng tráng: “Mùa xuân từ những giàn khoan, giữa biển khơi ở đâu mỏ quí, mùa xuân từ những bàn tay, với tấm lòng Việt Nam Liên Xô”.

“Tôi tự hào vì được làm việc trong Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro. Càng nghe ca khúc “Mùa xuân từ những giếng dầu”, tôi càng thấu hiểu, để có những dòng dầu đem lên từ lòng biển và thắp sáng đại dương, biết bao thế hệ cán bộ, công nhân viên, chuyên gia đã thầm lặng hi sinh. Họ miệt mài lao động quên mình. Chính bài ca “Mùa xuân từ những giếng dầu” đã là động lực giúp chúng tôi vơi đi nhọc nhằn gian khổ. Thế hệ chúng tôi biết ơn nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn đã đưa người dầu khí nói chung và Liên doanh Vietsovpetro nói riêng hòa nhập với dầu khí thế giới thông qua tác phẩm âm nhạc. “Mùa xuân từ những giếng dầu” không chỉ là lời báo hiệu tin vui Việt Nam đã khai thác được dầu mỏ từ đầu thập niên 80 của thế kỷ XX, mà còn khẳng định người Việt luôn làm chủ và biết khai thác tiềm năng từ lòng biển. Hành trình 40 năm tìm lửa của Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro đồng hành với sự ra đời của ca khúc “Mùa xuân từ những giếng dầu”. Ca khúc này không chỉ dừng lại là một bài hát “cách biệt”, làm món quà vô giá giành tặng riêng cho cán bộ công nhân, chuyên gia Vietsopetro; mà còn truyền tải thông điệp của tình hữu nghị Việt Nam - Liên xô (Liên bang Nga) lên tầm chiến lược hợp tác toàn diện và phát triển bền vững”, anh Thuỷ chia sẻ.

Năm 2021, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống, Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro kỷ niệm 40 năm Ngày ký Hiệp định khai thác Dầu khí trên Thềm lục địa phía Nam. Trong niềm vui hân hoan ấy, từ trong huyết quản của những người thợ xúc động dâng tràn khi nhắc lại những câu chuyện kể của “ngày đầu gian khó”. Và họ không quên ôn lại những kỷ niệm lần đầu tiên đón Xuân giữa giàn khoan, lắng nghe những ca từ “Mùa xuân từ những giếng dầu” từ chiếc radio nhỏ xíu...

Xuân Nhâm Dần đã về ngoài những giàn khoan trên. Những người lính thợ đang hăng say lao động. Họ đang quên tuổi thanh xuân cho những giàn khoan ngày đêm rực lừa. Họ đang chạy đua với thời gian để khơi từ lòng đại dương những vỉa dầu thô. Trong niềm vui đón chào xuân mới, trong tim họ vang vọng lời ca “mùa xuân từ những giàn khoan, giữa biển khơi ngàn trùng sóng vỗ, mùa xuân hạnh phúc tình yêu, ta hãy cười mùa xuân thêm vui”…

Mai Thắng