Tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ về phân vùng rủi ro thiên tai, cảnh báo sớm trượt, sạt lở đất đá

Tham dự cuộc họp có các thành viên Ban chỉ đạo, Cơ quan thường trực theo Quyết định số 2199/QĐ-BTNMT ngày 10/11/2021 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành phát biểu tại cuộc họp (ảnh chụp qua màn hình)

Tại cuộc họp, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV Đặng Thanh Mai đã trình bày báo cáo về việc triển khai thực hiện Quyết định số 705/QĐ-TTg ngày 7/6/2018 của Thủ tướng Chính phủ và xây dựng Đề án “Cảnh báo sớm trượt, sạt lở đất đá, lũ bùn đá, lũ ống, lũ quét khu vực miền núi trung du Việt Nam”. Nội dung báo cáo gồm: Các nội dung triển khai thực hiện Chương trình 705; rà soát các nhiệm vụ đã được phê duyệt gồm dự án phân vùng lũ, ngập lụt và dự án phân vùng lũ quét, sạt lở đất; đề xuất các nội dung thực hiện thuộc đề án “Cảnh báo sớm lũ quét, sạt lở” và các đề xuất, kiến nghị khác.

Theo đó, để triển khai thực hiện các nhiệm vụ, Tổng cục KTTV đề xuất thành lập 4 Tổ công tác gồm: Tổ công tác xây dựng kiến trúc, kế hoạch tổng thể thực hiện Chương trình 705 và xây dựng Đề án “Cảnh báo sớm trượt, sạt lở đất đá, lũ bùn đá, lũ ống, lũ quét khu vực miền núi trung du Việt Nam”; Tổ công tác xây dựng nội dung và kế hoạch triển khai thực hiện các nhiệm vụ phân vùng rủi ro thiên tai lập bản đồ cảnh báo thiên tai do bão, áp thấp nhiệt đới, lũ, ngập lụt; lũ quét, sạt lở đất và sụt lún đất do mưa và đa thiên tai.

Tổ công tác xây dựng nội dung và kế hoạch triển khai thực hiện các nhiệm vụ phân vùng rủi ro thiên tai lập bản đồ cảnh báo thiên tai do nắng nóng, hạn hán, xâm nhập mặn, mưa lớn, lốc, sét, mưa đá, rét hại, sương muối; Tổ công tác xây dựng nội dung và kế hoạch triển khai thực hiện nhiệm vụ tổng  hợp, đánh giá và phân vùng rủi ro đa thiên tai và xây dựng cơ sở dữ liệu về rủi ro thiên tai. Kết quả là ngày 21/12/2021, Thứ trưởng Lê Công Thành đã ký Quyết định số 2509/QĐ BTNMT về việc thành lập các Tổ công tác xây dựng nội dung và kế hoạch triển khai thực hiện “Chương trình 705”; xây dựng Đề án “Cảnh báo sớm”.

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV Đặng Thanh Mai cũng trình bày cụ thể các nội dung triển khai thực hiện Chương trình 705; phân khai các nội dung thực hiện; quá trình rà soát 3 dự án (2 đã được phê duyệt gồm: lũ quét, sạt lở đất và lũ ngập lụt; 1 đang thẩm định gồm: bão, áp thấp nhiệt đới). Đồng thời, báo cáo rà soát việc sử dụng các thông tin dữ liệu điều tra khảo sát, bản đồ các lớp thông tin trong 3 nhiệm vụ (2 đã được phê duyệt gồm: lũ, ngập lụt; lũ quét, sạt lở đất và 1 đang thẩm định gồm: bão, áp thấp nhiệt đới) và các nhiệm vụ khác.

Từ nội dung trình bày trên, bà Đặng Thanh Mai kiến nghị với Thứ trưởng Lê Công Thành và các thành viên Ban Chỉ đạo một số nội dung để triển khai thuận lợi các nhiệm vụ tiếp theo. Cụ thể, các dự án phân vùng rủi ro đều sử dụng nguồn dữ liệu bản đồ, số liệu điều tra, khảo sát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, dân cư, cơ sở hạ tầng, công trình  phòng, chống thiên tai… Do đó, để đảm bảo cơ sở dữ liệu được lưu trữ bài bản, kế thừa và sử dụng tốt cho các dự án, Tổng cục KTTV kiến nghị Bộ cho triển khai Nhiệm vụ 6 “Tổng hợp, đánh giá và phân vùng rủi ro đa thiên tai và xây dựng cơ sở dữ liệu về rủi ro thiên tai” giai đoạn 1 Xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung phục vụ triển khai các nhiệm vụ của Chương trình trong năm 2022. 

Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các đề tài thuộc các nhiệm vụ khoa học thuộc Chương trình khoa học và công nghệ trọng điểm cấp bộ; chuyển giao sản phẩm của các đề tài khoa học công nghệ liên quan sau khi hoàn thành theo từng nội dung cho  địa phương sử dụng và các đơn vị thực hiện dự án kế thừa.

Hiện nay, Dự án lũ quét, sạt lở mới làm bản đồ phân vùng rủi ro 1/50.000 cho 22/37 tỉnh (thiếu 15 tỉnh so với mục tiêu Chương trình 705); Đề án của Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản mới thực hiện phân vùng cảnh báo nguy cơ trượt lở đất đá tỉ lệ 1:50.000 cho 15/37 tỉnh, còn 7/22 tỉnh chưa thực hiện phân vùng cảnh báo nguy cơ. Do đó, đề xuất đề án Cảnh báo sớm thực hiện cho 15 tỉnh còn lại đáp ứng mục tiêu Chương trình 705.

Bà Đặng Thanh Mai cũng đề xuất Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản sớm hoàn thành tổng kết đánh giá đề̀ án phân vùng cảnh báo nguy cơ sạt lở để thuận lợi cho quá trình lấy ý kiến các Bộ ngành và trình Chính phủ đề án Cảnh báo sớm lũ quét, sạt lở đất.

Cảnh báo sớm trượt, sạt lở đất đá, lũ bùn đá, lũ ống, lũ quét có ý nghĩa rất quan trọng trong phòng, chống thiên tai. Ảnh minh họa

Phát biểu tại cuộc họp, các thành viên Ban Chỉ đạo đều cho rằng, báo cáo tổng hợp của Tổng cục KTTV - cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo, rất chi tiết, cụ thể, khoa học, các nhiệm vụ được phân giao rõ ràng. Đồng thời đề xuất thêm các nhiệm vụ, giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện các chương trình, dự án đề ra.

Ghi nhận và biểu dương công tác chuẩn bị báo cáo của Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo theo đúng các nội dung thống nhất tại cuộc họp trước đó, Thứ trưởng Lê Công Thành đề nghị các Tổ công tác cần xây dựng kế hoạch chi tiết thực hiện đến từng tháng. Đẩy cơ sở dữ liệu vào phần mềm dùng chung sớm để ngay từ đầu có công cụ số, số hóa luôn theo tinh thần 4.0. Thực hiện nội dung này, đề nghị Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo làm đầu mối phối hợp với cơ quan có liên quan xây dựng kế hoạch chi tiết riêng cho vấn đề ứng dụng công nghệ thông tin này.

Thứ trưởng Lê Công Thành cho rằng, để thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ của Chương trình, Dự án đang triển khai cần một báo cáo rà soát kỹ lưỡng hơn nữa về các số liệu, bản đồ, dữ liệu, thông tin viễn thám đã có, đặc biệt lưu ý đến các thông tin mới mà các thành viên Ban Chỉ đạo vừa báo cáo. Đồng thời, tiến hành rà soát lại tất cả các dự án đã được phê duyệt; đề nghị Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam xây dựng kế hoạch hoàn thiện, trình Đề án “Cảnh báo sớm trượt, sạt lở đất đá, lũ bùn đá, lũ ống, lũ quét khu vực miền núi trung du Việt Nam” chi tiết, cụ thể.

Thanh Tùng