Quảng Ngãi: An cư nơi đầu con sóng

Vơi nỗi lo biển "nuốt" làng

Trở lại vùng biển xã Bình Hải, huyện Bình Sơn những ngày đầu tháng 11/2021, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng bởi sự thay đổi nơi đây. Nhớ cách đây 1 năm thôi, quanh thôn Phước Thiện, An Cường chỉ toàn những bao cát, cọc tre giăng chằng chịt, những ngôi nhà tan hoang, chênh vênh ngay trên mép sóng, phần móng bị nước biển xói lở thành hàm ếch rộng hoác.

Giờ đây, công trình kè vững chãi chạy dài hàng kilomet, án ngữ, che chắn dân làng trước những con sóng dữ. Phía sau bờ kè, phần đất đai, cây cối trước kia xơ xác, nham nhở được san ủi phẳng phiu, nhà cửa cũng được sửa sang, tu bổ.

Hệ thống kè biển vững chắc ở thôn Phước Thiện, xã Bình Hải

Gặp lại bà Phan Thị Hiền, không còn gương mặt hốc hác sau những đêm trắng không dám ngủ lo chạy sóng, bà hồ hởi dẫn chúng tôi ra sau nhà để xem bờ kè mới được xây dựng. Bà Hiền chia sẻ: Ước mơ bao nhiêu năm qua có được bờ kè kiên cố để yên tâm sinh sống giờ đã thành hiện thực. Nếu không có bờ kè này, chắc chắn dân ở đây phải dời đi nơi khác, vì mỗi mùa mưa bão ập vào, như bị sóng nhấn chìm trong biển nước. Giờ có kè kiên cố rồi, dân yên tâm sinh sống.

“Trước khi có kè, trong nhà không dám mua sắm tài sản gì giá trị, phần vì sợ biển nuốt hết, phần vì ngại đi gửi nhà người ta. Nói chứ gửi 1, 2 lần còn được, đằng này gửi triền miên, nhà họ cũng chật chội chứ rộng rãi gì đâu. Giờ thì khác rồi, không gửi ở đâu nữa, yên tâm mà sắm sửa”, bà Hiền phấn khởi.

Cuối tháng 4/2021, kè chống sạt lở bờ biển thôn Phước Thiện, An Cường được khởi công xây dựng đã mang lại niềm vui không nhỏ cho người dân nơi đây.

Cách nhà bà Hiền vài bước chân, bà Đỗ Thị Tuất (90 tuổi) cũng thở phào nhẹ nhõm vì kè chống sạt lở hoàn thành vừa kịp lúc mùa mưa bão ập đến.  “Già rồi chỉ mong được yên ổn những năm tháng cuối đời. Hồi trước cứ nghe sóng mạnh là trong nhà lo mua bạt, bao nilon để bọc đồ đạc, chuẩn bị sẵn những vật dụng quan trọng, sẵn sàng di dời đi nơi khác. Ai lớn tuổi thì ưu tiên đưa đi di tản trước. Giờ thoát cảnh đó rồi. Giờ bão lớn mới phải lo di tản”, bà Tuất nói.

Niềm vui của bà Hiền, bà Tuất cũng là niềm vui của hơn 600 hộ dân ở thôn An Cường và Phước Thiện, xã Bình Hải khi kè sạt lở hoàn thành. Tháng 9, tháng 10/2021, Quảng Ngãi liên tiếp đón các đợt thời tiết xấu, mưa lớn, gió mạnh. Dù vậy, hàng trăm hộ dân sống gần bờ biển thôn Phước Thiện (xã Bình Hải) vẫn ăn ngon, ngủ yên, không còn lo làm bao cát, kiếm cọc tre xây kè tạm. Đây là điều chưa từng có trong suốt nhiều năm qua.

Những căn nhà chênh vênh nơi đầu sóng ở Bình Hải trước đây

Trở lại cuộc sống bình yên

An Cường và Phước Thiện, xã Bình Hải, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi từng là điểm nóng của nạn triều cường xâm thực. Nhiều năm qua, biển cứ xích dần về đất liền. Vườn tược, nhà cửa của ngư dân càng ngày càng co cụm lại. Chênh vênh trên đầu những con sóng, người dân làng chài chưa khi nào dám ngủ yên.

Nhớ lại mùa mưa lũ năm 2020, những cơn bão nối tiếp nhau chỉ trong thời gian ngắn dường như vắt kiệt sức lực người dân làng chài của xã Bình Hải. Mối nguy mất nhà cửa và tính mạng bị đe dọa bởi triều cường cứ chực chờ. Thậm chí, không ít ngôi nhà đã bị sóng lớn giật sập, cuốn trôi ra biển. Cuối tháng 4/2021, kè chống sạt lở bờ biển thôn Phước Thiện, An Cường được khởi công xây dựng đã mang lại niềm vui không nhỏ cho người dân nơi đây.

Ông Ngô Văn Thính - Chủ tịch UBND xã Bình Hải chia sẻ: “Công trình kè chống sạt lở làm xong, người dân phấn khởi lắm. Chính quyền cũng thở phào nhẹ nhõm vì từ nay không còn bị triều cường, sạt lở đe dọa nữa. Từ khi có quyết định làm dự án này, xã đã tích cực phối hợp các đơn vị liên quan để giải phóng mặt bằng nhanh nhất có thể. Mừng là công trình làm rất nhanh, 5 tháng sau khi khởi công đã cơ bản làm xong”.

Những bờ kè cọc tre giăng chằng chịt, những ngôi nhà chênh vênh ngay trên mép sóng chỉ còn là quá khứ

Theo đại diện Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Ngãi (đơn vị chủ đầu tư), dự án kè chống sạt lở bờ biển thôn Phước Thiện, thôn An Cường thuộc xã Bình Hải, huyện Bình Sơn là công trình đầu tư khẩn cấp với tổng kinh phí 100 tỷ đồng.

Tổng chiều dài các tuyến kè là 1.389,6 m, trong đó tuyến kè thôn Phước Thiện dài 903,2 m và tuyến kè thôn An Cường dài 486,4 m. Dự án này khởi công từ 26/4/2021 và được đẩy nhanh tiến độ thi công, chia làm 3 ca/ngày đêm. Làm xong đến đâu, nghiệm thu đến đó.

Kè chống sạt lở nằm án ngữ bờ biển, bảo vệ đất đai, nhà cửa người dân.

“Hiện tại đã hoàn thành hơn 95% khối lượng, chỉ còn một số điểm giao thông vuốt nối với khu dân cư đang tiếp tục hoàn thiện. Dự kiến trong tháng 11 này sẽ hoàn thành 100% khối lượng công trình”, đại diện chủ đầu tư thông tin.

Lan Anh