Biến đổi khí hậu đe dọa sức khỏe và an ninh lương thực

Thế giới - Ngày đăng : 10:36, 22/10/2021

(TN&MT) - Theo một nghiên cứu của Lancet Countdown (báo cáo đếm ngược Lancet) được công bố ngày 21/10, việc tái vận hành các hoạt động chạy bằng nhiên liệu hóa thạch của các quốc gia sau đại dịch COVID-19 sẽ gây hệ luỵ kéo dài đối với sức khỏe con người và có nguy cơ làm trầm trọng hơn tình trạng mất an ninh lương thực và nước, sóng nhiệt và các bệnh truyền nhiễm vốn đe dọa hàng tỷ người trên thế giới.

Trong những thập kỷ qua, sông băng rút đi đáng kể do biến đổi khí hậu trên toàn cầu. Ảnh: Tân Hoa Xã

Cháy rừng đe dọa 134 quốc gia

Lancet Countdown là một công trình hợp tác nghiên cứu quốc tế hàng năm lớn nhất về tác động của biến đổi khí hậu đối với sức khỏe con người. Theo nghiên cứu, trong năm 2020, hạn hán khắc nghiệt đã gây ảnh hưởng đến 19% diện tích đất trên Trái đất. Đáng chú ý, trong 5 năm mà nhiều khu vực bị ảnh hưởng bởi hạn hán khắc nghiệt nhất đều xảy ra từ năm 2015.
Lancet Countdown cho thấy hiện nay, cháy rừng đang đe dọa dân số của 134 quốc gia, nhiều hơn bất kỳ thời điểm nào trước đây. Ngoài ra, nắng nóng khắc nghiệt cũng đã làm mất thu nhập của hàng triệu nông dân và công nhân xây dựng trên thế giới.
Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu đang là một trong những nguyên nhân khiến cho các bệnh truyền nhiễm như sốt xuất huyết, virus Zika, dịch tả và sốt rét lây lan trên phạm vi rộng lớn hơn nhiều so với chỉ vài thập kỷ trước, trong đó, có châu Âu.
Giám đốc điều hành của Lancet Countdown, Anthony Costello nhấn mạnh: “Biến đổi khí hậu đang diễn ra và sức khoẻ của con người đang chịu ảnh hưởng nặng nề của nó… Trong bối cảnh cuộc khủng hoảng COVID-19 tiếp diễn, tất cả các nước trên thế giới cùng lúc phải đối mặt với cuộc khủng hoảng khí hậu”.
Báo cáo chỉ rõ, trong khoảng 6 tháng đầu năm 2020, 51,6 triệu người đã bị ảnh hưởng bởi 84 thảm họa do lũ lụt, hạn hán và mưa bão ở các nước đang phải đương đầu với đại dịch COVID-19.
Hồi tháng 6/2021, Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu đã đưa ra bản thảo đánh giá về tác động của biến đổi khí hậu, trong đó, cảnh báo nhiệt độ tăng cao sẽ khiến thêm hàng chục triệu người khác mắc bệnh tật, hạn hán và dịch bệnh xảy ra từ năm 2050.

Tác động của biến đổi khí hậu không loại trừ một ai

Bà Maria Romanello, tác giả chính của nghiên cứu cho biết, nhiều nơi trên thế giới phải hứng chịu những đợt nắng nóng gay gắt, lũ lụt gây chết người và cháy rừng trong năm 2021. “Đây chính là lời cảnh báo nếu chúng ta tiếp tục trì hoãn ứng phó với biến đổi khí hậu, tình hình sẽ càng trở nên nghiêm trọng hơn… Đã đến lúc nhận ra rằng, không ai được an toàn trước tác động của biến đổi khí hậu”, bà Romanello nhấn mạnh.
Theo nghiên cứu của Lancet Countdown, sự gián đoạn chu trình nước do nóng lên toàn cầu đã rút ngắn thời gian thực vật trưởng thành, dẫn đến sản lượng thấp, gây ra những lo ngại ngày càng lớn đối với sản xuất lương thực. Đồng thời, nghiên cứu cảnh báo rằng biến đổi khí hậu là mối đe dọa lớn đối với an ninh lương thực - vấn đề vốn đã ảnh hưởng đến hơn 2 tỷ người trên toàn cầu.
Nghiên cứu cho thấy, năng suất tiềm năng đối với ngô - một loại lương thực phổ biến trên toàn cầu - đã giảm 6% so với mức năng suất đạt được trong giai đoạn 1981 - 2010. Các thực phẩm biển - nguồn thu nhập của 3,3 tỷ người trên thế giới - cũng đang bị đe dọa ngày càng nghiêm trọng, với nhiệt độ nước biển trung bình tăng ở gần 70% lãnh hải so với chỉ 15 năm trước.
Báo cáo cảnh báo rằng gần 3/4 các quốc gia được khảo sát cho rằng họ không đủ khả năng chi trả cho một chiến lược tổng hợp về sức khỏe và khí hậu quốc gia. Lancet kêu gọi các nhà lãnh đạo toàn cầu tại hội nghị thượng đỉnh khí hậu COP26 sắp tới chuyển hướng một số ngân sách trong hàng nghìn tỷ USD đang chi cho việc phục hồi hậu COVID-19 để giảm bất bình đẳng và bảo vệ sức khỏe.

Mai Đan