Truyền thông chống dịch COVID-19: “Xét nghiệm là then chốt, vắc-xin là căn cơ để thích ứng an toàn có kiểm soát”

Để triển khai các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19, Bộ trưởng Bộ TT&TT, Trưởng Tiểu ban Truyền thông ban hành Kế hoạch truyền thông chống dịch Covid-19 với thông điệp “Xét nghiệm là then chốt, vắc-xin là căn cơ để thích ứng an toàn có kiểm soát”

Cụ thể, tuyên truyền các chính sách phòng, chống dịch liên tục được điều chỉnh đúng hướng, phù hợp với diễn biến tình hình và điều kiện thực tế của nước ta; đặc biệt với việc lấy xã, phường, thị trấn làm “pháo đài”, người dân là chiến sỹ, là trung tâm phục vụ, là chủ thể phòng, chống dịch; đánh giá đúng nguy cơ dịch tễ để khoanh vùng phong tỏa, cách ly, giãn cách đến mức nhỏ nhất.

Các cơ quan truyền thông tác nghiệp, đưa tin về công tác phòng chống dịch Covid-19

Chiến lược chống dịch lâu dài có 3 yếu tố: vắc-xin, xét nghiệm và điều trị; các nỗ lực và giải pháp kiểm soát tốt dịch song song với phương án, kế hoạch khôi phục hoạt động kinh tế - xã hội, đảm bảo an dân, an lòng doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Truyền thông ghi nhận, biểu dương những nỗ lực và kết quả của Đà Nẵng, Hà Nội, của Quận 7 và huyện Củ Chi, TP. Hồ Chí Minh có mô hình hay, cách làm tốt trong công tác phòng, chống dịch.

Các cơ quan báo chí, truyền thông cần đầu tư tăng các bài, chương trình phân tích kỹ, bình luận sâu, ý kiến chuyên gia về các thông điệp chống dịch quan trọng: Biến thể Delta vừa lây lan nhanh, lại vừa kéo dài; chu kỳ ủ bệnh giờ kéo dài hơn, 18 ngày chứ không còn 14 ngày, nồng độ (tải lượng) virus hơn gấp 1.000 lần so với chủng ban đầu; khi mới nhiễm ít có biểu hiện, nhưng nếu chuyển từ nhẹ sang nặng thì lại xấu đi rất nhanh.

Do vậy, cần phân tích có cơ sở rằng xét nghiệm diện rộng là then chốt để biết dịch. Xét nghiệm thì phải nhanh hơn tốc độ lây lan của virus, để cách ly nhanh FO, nhanh chóng phân loại FO để chăm sóc, điều trị phù hợp, hiệu quả. Điều trị phải kịp thời, từ xa, từ sớm, từ ngay tại cơ sở, giảm mạnh các ca chuyển biến nặng, giảm tỷ lệ tử vong. Vắc - xin là “căn cơ”, tỷ lệ tiêm vắc-xin là yếu tố quyết định để “thích ứng an toàn có kiểm soát” trong trạng thái “bình thường mới”.

Tiếp tục truyền đi thông điệp “5K + vắc xin + xét nghiệm + ý thức người dân”. Nhiều địa phương hiện đang từng bước nới lỏng giãn cách, xác định “sống chung với Covid”, do đó, báo chí cần tăng cường khuyến cáo, nâng cao ý thức của người dân, khai báo y tế trung thực, không nên lơ là, chủ quan, xem nhẹ các biện pháp phòng, chống dịch.

Đồng thời, giảm bớt lượng tin tức phản ánh không có chiều sâu về diễn biến dịch bệnh. Không đưa số liệu mà thiếu phân tích, thiếu kiểm chứng. Không loan tin, giật tít lệch lạc về những vấn đề còn đang được bàn bạc, chưa có kết luận cuối cùng, tránh tạo tâm lý kỳ vọng thái quá hoặc bức xúc thái quá. Khi đưa tin ca nhiễm mới, đưa các số liệu đó về với quy mô của các “pháo đài” để phù hợp với chủ trương “khoanh vùng nhỏ nhất có thể”; phản bác các luận điệu xuyên tạc, kích động, sai sự thật về phòng, chống dịch Covid-19.

Tăng cường bài, chương trình truyền thông với chất liệu là số liệu đi kèm với phân tích cái được, cái chưa được, cái còn chưa rõ, có đánh giá, có nhận định... Thông tin có tính tương tác, phù hợp để đảm bảo hiệu quả đối với đối tượng tiếp nhận và đo được hiệu ứng thông tin đưa ra. Chưa tuyên truyền nhiều về vắc-xin cho trẻ em và vắc-xin nhắc lại (booster). Hạn chế nói về “hộ chiếu vắc-xin”, vì trong nhân dân số người chưa được tiêm vẫn còn nhiều.

Truyền thông quản lý tốt “tâm lý kỳ vọng” của người dân và toàn xã hội trong khi chưa đủ vắc xin để phủ nhanh và rộng

Truyền thông quản lý tốt “tâm lý kỳ vọng” của người dân và toàn xã hội trong bối cảnh dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, trong khi chưa đủ vắc xin để phủ nhanh và rộng; ủng hộ tâm thế “bình tĩnh sống để chống dịch lâu dài”.

Thông tin việc triển khai các giải pháp, ứng dụng công nghệ bắt buộc dùng chung toàn quốc trong phòng, chống dịch Covid-19 có tích hợp tất cả các thông tin thiết yếu về danh tính, tình trạng dịch tễ, chứng nhận tiêm chủng, xét nghiệm, các tiêu chí an toàn khác... để người dân hiểu, đồng thuận và tự nguyện thực hiện.

Đối với hệ thống thông tin cơ sở chỉ đạo các hoạt động tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh cơ sở nhưng không làm ảnh hưởng đến việc dạy - học trực tuyến. Tiếp tục thông tin cụ thể về kết quả đạt được, vấn đề phát sinh tình hình dịch trên địa bàn xã, phường, thị trấn cũng như các giải pháp cụ thể phòng, chống dịch đi kèm.

Tiếp tục thông tin về kế hoạch hỗ trợ người dân để bảo đảm nhu cầu khám chữa bệnh, an sinh, hỗ trợ, thiện nguyện giúp đỡ những người, gia đình có hoàn cảnh khó khăn, kỹ năng tự phòng, chống dịch và bảo vệ cho mỗi người…

Về thông tin đối ngoại, cần tuyên truyền các chủ trương, giải pháp phòng, chống dịch Covid-19 của Chính phủ một cách nhanh nhất, chính xác và kịp thời, đặc biệt là các giải pháp thu hút đầu tư nước ngoài; cung cấp thông tin đầy đủ để doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam có thể lên kế hoạch mở lại các hoạt động kinh doanh.

Tiếp tục theo dõi kinh nghiệm nước ngoài về phòng, chống dịch Covid-19 như thí điểm mở lại hoạt động du lịch; những chuyến bay với “hộ chiếu vắc-xin…

Trong lĩnh vực ứng dụng công nghệ phòng, chống dịch - An toàn thông tin phải điểm tin trên mạng xã hội; đo tỷ lệ tin trên báo điện tử, tạp chí điện tử và trang tin điện tử tổng hợp. Tiếp tục chia sẻ thông tin, hỗ trợ xử lý các thông tin xấu độc, tin gây hoang về dịch Covid-19 theo đề nghị của các Sở TT&TT các tỉnh, thành phố. Đồng thời, quy hoạch, tổ chức lại một cách khoa học, bài bản các nền tảng, ứng dụng công nghệ hiện có và tích hợp vào một ứng dụng duy nhất theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Các Sở TT&TT Tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ tại Kế hoạch truyền thông đã ban hành và chỉ đạo hệ thống báo chí, truyền thông tại địa bàn tuyên truyền các nội dung tại Kế hoạch này; Tham mưu cho các cấp có thẩm quyền phương án, kịch bản truyền thông phù hợp với diễn biến tình hình dịch trên địa bàn…

Việt Hùng