Tên anh hòa sóng biển khơi

Bà Nguyễn Thị Cháu, mẹ liệt sĩ Lê Đức Hồng kể chuyện con trai mình

Dòng thư gửi mẹ

Một chiều cuối tuần trước lần đại dịch thứ tư ập đến, chúng tôi đến nhà Nguyễn Thị Cháu, mẹ của liệt sĩ Lê Đức Hồng - một trong 11 liệt sĩ của Nhà giàn DK1 hi sinh trên thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc.

Trong căn nhà nhỏ nằm gần cuối hẻm 888 đường 30/4, TP. Vũng Tàu (Bà Rịa - Vũng Tàu), bà Cháu bật khóc khi chúng tôi xin phép thắp cho liệt sĩ Hồng nén hương. “Nó là đứa con hiếu thảo lắm. Dù đã hơn hai chục năm rồi mà tôi chẳng nguôi ngoai được” - bà Cháu nghẹn ngào chia sẻ.

Câu chuyện về liệt sĩ Lê Đức Hồng hy sinh 23 năm trước vẫn vẹn nguyên trong ký ức đồng đội và người thân, song có một chi tiết mỗi lần nhắc tới chúng tôi không cầm được nước mắt. Đó là những dòng tâm sự của liệt sĩ viết mẹ chưa kịp gửi về đất liền, anh đã vĩnh viễn nằm lại biển xanh. Thư có đoạn: “Thêm một năm nữa con không về đón Tết cùng gia đình. Tết năm nay mẹ đừng buồn nhé. Con chuyển quân nhân chuyên nghiệp rồi. Ở quê lạnh lắm, mẹ giữ gìn sức khỏe. Con đi chuyến biển này về, sẽ đưa mẹ vào Vũng Tàu sống cho bớt lạnh”.

“Đó là lá thư trước ba ngày Hồng hi sinh viết. Nó còn cho em xem, rồi bảo: “Tao muốn đưa mẹ tao vào Vũng Tàu sinh sống. Ngoài quê mùa này rét lắm. Tao thương bà già quá mà chưa làm được gì. Ai ngờ sau đó nó hi sinh. Lá thư cũng chẳng còn”, Đại úy chuyên nghiệp Trương Công Định -  đồng đội thân của Liệt sĩ Hồng kể lại.

Ngoài thư viết gửi về đất liền cho người thân, gia đình, bạn bè, có 2 lá thư viết cho bạn gái mới quen nhờ kết bạn. “Nó còn bảo, nếu thành công sẽ khao cả nhà giàn một thùng bia. Ở nhà giàn viết thư chung, có thư đến từ đất liền là đọc chung. Có khi mấy thằng “thiết kế” thư cho một thằng. Thằng Hồng lãng mạn lắm. Lúc đi biển nó chẳng có người yêu. Lần nào tàu về đất liền nó cũng viết thư gửi báo Tiền Phong kết bạn. Bạn gái nó cũng người Hà Tĩnh. Em hay “thiết kế” thư cho nó. Trong nhiều thư kết bạn, em nhớ trong một lá thư nó viết thế này: “Lính nhà giàn bọn anh không có đất, dưới là sóng, trên là trời. Trước biển rộng lớn mới thấy mình cô đơn. Ngày đêm nhớ đất liền lắm. Mình hi vọng nhận được hồi âm nơi ấy nhé. Lúc hi sinh, tàu không tìm thấy xác nó mà vớt được thư tình”, Định kể tiếp.

Huấn luyện sẵn sàng chiến đấu ở nhà giàn DK1

Đêm đêm mơ thấy con về

Bà Nguyễn Thị Cháu, mẹ của Liệt sĩ Lê Đức Hồng hiện đang sống cùng con gái và con rể ở phường 11 TP Vũng Tàu. Thấy tôi mặc quân phục, chưa kịp giới thiệu, bà Cháu nước mắt đã rưng rưng. Bà nhìn lên tấm ảnh Hồng trên bàn thờ. Giọt nước mắt chảy tràn bờ mi trên khuôn mặt nhăn nhúm.

Mời tôi ly nước chè xanh, bà Cháu bảo “Hơn hai chục năm rồi, tui chẳng quên được nó. Nó hiếu thảo lắm các chú à. Gia đình tui nghèo lại neo đơn. Nó mất đi, gia đình tui mất đi điểm tựa”. Đặt lên bàn thờ liệt sĩ Lê Đức Hồng đĩa trái cây, thắp nén hương tưởng niệm, hình ảnh liệt sĩ Lê Đức Hồng ngập tràn trong ký ức tôi.

Thắp hương tưởng niệm liệt sĩ hi sinh ở nhà giàn DK1

Liệt sĩ, Chuẩn úy Lê Đức Hồng quê ở Thạch Mỹ, Thạch Hà, Hà Tĩnh - một miền quê nghèo bán sơn cước trung du. Nhà nghèo, neo đơn, song Ông Lê Đức Tư và bà Nguyễn Thị Cháu luôn mong những đứa con của mình vào bộ đội, phần vì nối nghiệp truyền thống gia đình, phần vì đóng góp nghĩa vụ cho Tổ quốc. Ngày Hồng lên đường tòng quân nhập ngũ, bà Cháu tiễn chân con ngay đầu làng. Cơm mo cau gói sẵn bà để trong làn cói. Bà dặn con trai “Dòng họ ta có truyền thống đi bộ đội, con phải phấn đấu noi gương những người đi trước. Nhà mình nghèo, con vào bộ đội cũng là lẽ phải”. Hồng khoác ba lô lên đường trong niềm tự hào ấy.

Sau 3 tháng “lăn, lê, bò, trườn” ở Lữ đoàn Hải quân đánh bộ, Hồng được học lớp trung cấp chuyên ngành Radarsona hải quân tại Trường trung cấp kỹ thuật hải quân Cát Lái (TP. Hồ Chí Minh), rồi được điều về Tiểu đoàn DK1 nhận nhiệm vụ.

Những ngày học tập, rèn luyện ở Tiểu đoàn DK1 khối bờ, Hồng luôn là chiến sĩ ưu tú. Trong một lần huấn luyện bơi ở sông Dinh (phường 11, TP. Vũng Tàu), anh đã dũng cảm lao xuống dòng nước đang chảy xiết cứu sống đồng đội bị chuột rút khi bơi. Dìu được đồng đội vào bờ, leo thang dây lên cầu cảng thì bất ngờ thang đứt. Cú rơi ấy đã khiến Hồng dập đùi trái. Sau thời gian điều trị ở Quân y viện 1-5 Hải quân, Hồng tiếp tục lao vào huấn luyện sẵn sàng chiến đấu.

Một lần khác, toàn Tiểu đoàn đang huấn luyện bắn mục tiêu trên không bằng súng máy cao xạ 12,7 li, bỗng dây ròng rọc chạy mục tiêu đứt. Mô hình bay bằng thép nặng ở độ cao 40m lao thẳng vào đội hình bộ đội chờ tập. Đang ngắm mục tiêu, nhanh như cắt, Hồng chạy đến hô “dây ròng rọc đứt, mọi người chạy ra xa đi”. Hành động dũng cảm ấy, đã tránh được tai nạn cho đồng đội.

Xét thành tích hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao và tinh thần dũng cảm, Đảng ủy Tiểu đoàn DK1 kết nạp Lê Đức Hồng vào Đảng Cộng sản Việt Nam trước ngày đi ra nhà giàn Phúc Nguyên 2A (DK1/6). Ngày anh mang trong tim mình niềm tự hào của người đảng viên cộng sản, cũng là ngày đón nhận quyết định chuyển chế độ từ chiến sĩ sang quân nhân chuyên nghiệp phục vụ quân đội lâu dài, với cấp hàm chuẩn úy chuyên nghiệp, chức vụ trắc thủ radar.

Anh tự hào chia sẻ với đồng đội: “Danh hiệu đảng viên là lẽ sống, còn chiếc áo chuyên nghiệp này là cả đời phấn đấu của mình. Mình tự hào, cha mẹ ở quê cũng rất vui. Trên vai mình đã mang trọng trách Đảng giao, để sau chuyến đi biển này về, mình mặc áo mới luôn thể”.

Đại úy chuyên nghiệp báo vụ Trương Công Định, đồng đội thân nhất của Hồng kể trong bùi ngùi xúc động: “Trước ngày Hồng đi nhà giàn, em bảo, sao mày không mặc áo mới, Hồng nói: “Để tao đi chuyến biển này về mặc luôn thể. Ra nhà giàn nước ngọt hiếm hoi, phải giặt tốn nước”. Ngờ đâu chiếc áo chuyên nghiệp chưa mặc lần nào, cậu ấy đã hy sinh”.

Hơn 23 năm qua kể từ ngày liệt sĩ Hồng hi sinh, bà Cháu luôn đau đáu một phép nhiệm màu, biết đâu anh Hồng trở về, dẫu điều ấy chẳng thể xảy ra. Tiễn tôi ra tận đầu ngõ, bà Cháu nắm chặt tay tôi bảo: “Từ ngày nó hi sinh, đêm đêm tôi vẫn mơ thấy nó trở về”.

Bài và ảnh: Mai Thắng