Cuộc hạnh ngộ những “trái tim xanh"

Hàng nghìn người tham dự với ước vọng về một môi trường xanh, một tương lai an lành, bền vững. Đó phải chăng không chỉ dừng lại là một sự kiện thường niên, mà đã trở thành một cuộc hạnh ngộ của những “trái tim xanh”?! Và đó cũng là lý do để những người làm Báo Tài nguyên và Môi trường sẽ cố gắng bước tiếp trên hành trình năm thứ 5 - năm 2021, cùng nhân lên những hành động tử tế vì môi trường…

Từ chung tiếng nói…

Tháng 6/2017, Diễn đàn Nhà báo với môi trường và biển đảo lần đầu tiên được tổ chức, ghi dấu sự ra đời của một hoạt động có tính kết nối các nhà quản lý, các phóng viên, biên tập viên cùng chia sẻ những vấn đề trong quản lý tài nguyên môi trường và biển đảo, từ đó, tìm ra giải pháp trước mắt và lâu dài cho những bất cập phát sinh ngay trong thực tiễn.

Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành phát biểu tại Diễn đàn Nhà báo với môi trường và biển đảo năm 2018. Ảnh Hoàng Minh

Thông tin tới báo giới, ông Hoàng Văn Thức, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường cho biết về các quy định mới của pháp luật liên quan đến xử phạt hành vi xả thải gây ô nhiễm môi trường. Trong khi đó, ông Vũ Sỹ Tuấn - Phó Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam khẳng định: “Trong những năm qua, với tinh thần làm giàu từ biển, mạnh lên từ biển, Bộ TN&MT đã chỉ đạo các cơ quan quản lý xây dựng và trình ban hành Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo, Nghị định hướng dẫn thi hành Luật. Việc áp dụng phương pháp tổng hợp trong phát triển kinh tế cũng đang được chú trọng để phát triển đi đôi với bảo vệ TN&MT”.

Tháng 6/2018, Diễn đàn Nhà báo với môi trường và biển đảo tiếp tục được tổ chức, với sự chủ trì của Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành. Lãnh đạo Bộ TN&MT đã chia sẻ về việc thực hiện Chiến lược Biển Việt Nam đến năm 2020. Ðặc biệt, với Luật Biển Việt Nam, Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo được Quốc hội thông qua đã tạo cơ sở pháp lý cho việc sử dụng, quản lý, bảo vệ các vùng biển, đảo và phát triển kinh tế biển của Việt Nam. Trong lĩnh vực môi trường, đại diện Tổng cục Môi trường cũng thông tin về kết quả giám sát quá trình khắc phục vi phạm của Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh.

Bước sang năm 2019, Diễn đàn Nhà báo với Môi trường và Biển đảo lần III được tổ chức với chủ đề “Chống rác thải nhựa: Trách nhiệm quản lý - truyền thông - doanh nghiệp”. Thứ trưởng Lê Công Thành kỳ vọng, Diễn đàn sẽ góp phần truyền tải các thông điệp về ô nhiễm rác thải nhựa đến tất cả cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, người dân, nhất là các cơ quan truyền thông, báo chí chung tay chống rác thải nhựa. Và đây đã thực sự trở thành không gian chung cho các nhà quản lý - nhà báo - doanh nghiệp cùng chia sẻ thông tin, chính sách và kinh nghiệm trong lĩnh vực rác thải nhựa, rác thải đại dương nhằm đạt đến tiếng nói chung để giảm thiểu tối đa rác thải nhựa ra môi trường nói chung và đại dương nói riêng.

Tiếp nối hành trình chống lại ô nhiễm trắng, cùng năm này, Tọa đàm “Chung tay vì một cộng đồng không rác thải nhựa: Trách nhiệm Nhà quản lý - Doanh nghiệp - Truyền thông” do Báo Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Sở TN&MT thành phố Đà Nẵng tổ chức đã góp thêm tiếng nói mạnh mẽ hơn khi bàn về các giải pháp kịp thời để ứng phó với rác thải nhựa.

Chia sẻ tại Tọa đàm, Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân nhấn mạnh: “Đối với 28 tỉnh/thành phố có biển và các cơ quan đơn vị tại các địa phương ven biển, cần tăng cường tổ chức các hoạt động ra quân làm sạch môi trường tại các bãi biển, khu vực ven bờ, trong đó tập trung vào việc thu gom, thu hồi các sản phẩm làm từ nhựa, bao bì, túi ni lông khó phân hủy và vận chuyển đến nơi tái chế, xử lý theo quy định. Tổ chức bàn giao bãi biển, khu vực ven bờ đã được làm sạch cho các tổ chức, đơn vị có trách nhiệm quản lý, kiên quyết không để tái diễn tình trạng ô nhiễm môi trường biển...”

Lan tỏa hiệu quả từ Diễn đàn và Tọa đàm năm 2019, bước sang năm 2020, Diễn đàn lần thứ 4 “Nhà quản lý - Nhà báo - Doanh nghiệp với Tài nguyên và Môi trường” được tổ chức với quy mô lớn tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, với sự chủ trì của lãnh đạo Bộ TN&MT, sự tham dự của đại diện lãnh đạo các địa phương, các chuyên gia, các nhà khoa học, các nhà báo, doanh nghiệp quốc tế và trong nước.

Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Minh Ngân, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu Nguyễn Thị Yến trao tặng thùng chứa rác đôi cho chính quyền và người dân huyện Long Điền (Bà Rịa – Vũng Tàu). Ảnh: Khương Trung

Khẳng định ý nghĩa thực sự của Diễn đàn này, Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân cho rằng: “Việc tạo ra một diễn đàn thường niên để các Nhà quản lý - Nhà báo - Doanh nghiệp cùng chia sẻ thông tin, ý kiến và kinh nghiệm trong lĩnh vực tài nguyên, môi trường và biển đảo; thúc đẩy sự hợp tác nghề nghiệp giữa nhà quản lý, nhà báo với doanh nghiệp, doanh nhân là nhu cầu tất yếu”.

“Các sự kiện này sẽ góp phần hỗ trợ các nhà báo trang bị thêm kiến thức và tư duy về lĩnh vực tài nguyên và môi trường trong quá trình tác nghiệp. Từ đó, đóng góp tích cực vào sự nghiệp quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường cũng như góp phần thúc đẩy đội ngũ doanh nghiệp phát triển theo hướng xanh và bền vững” - Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân khẳng định.

...đến chung hành động

Nếu như lời nói là thể hiện lương tâm, bản lĩnh, lý trí và tình cảm ở trong mỗi con người thì việc làm là thể hiện hành vi đạo đức cụ thể của con người. Lời nói phải đi đôi với việc làm. Khi chung tiếng nói chống lại ô nhiễm trắng, các nhà lãnh đạo - doanh nghiệp - các nhà báo, cùng đông đảo nhân dân cũng chung tay hành động “làm cho thế giới sạch hơn”.

 Cách đây gần 2 năm, tại bãi biển TP. Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa đã diễn ra Lễ ra quân “Hãy làm sạch biển năm 2019” với chủ đề “Chung tay vì môi trường biển không rác thải nhựa”. Hoạt động do Đoàn Thanh niên Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hóa, Đoàn Thanh niên Công an tỉnh Thanh Hoá, Văn phòng Đại diện miền Trung - Báo Tài nguyên và Môi trường, Đoàn Thanh niên TP. Sầm Sơn phối hợp tổ chức, nhằm hưởng ứng lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Lễ ra quân Toàn quốc Chống rác thải nhựa ngày 9/6/2019 tại Thủ đô Hà Nội: “Nhà nhà hạn chế rác thải nhựa, người người phòng chống ô nhiễm rác thải nhựa, xã hội tiến đến nói không với rác thải nhựa”. Sau lễ ra quân, các đại biểu cùng hàng trăm đoàn viên thanh niên và ngư dân địa phương đã tham gia dọn rác làm sạch bãi biển tại phường Quảng Vinh, TP. Sầm Sơn. Trong buổi sáng ngày 24/8/2019, dọc bờ biển khoảng 2 km của phường Quảng Vinh, các loại thải túi ni lông, rác thải nhựa, rác thải tổng hợp… đã được thu gom, vận chuyển đến nơi xử lý.

Báo Tài nguyên và Môi trường trao cờ Tổ quốc và bồn đựng nước ngọt cho ngư dân tại khu vực trung tâm Cảng Bình Thắng (xã Bình Châu, huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu)

Chỉ sau đó 1 tháng, ngày 28/9/2019, Báo Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Sở TN&MT thành phố Đà Nẵng tổ chức thành công Lễ ra quân “Làm sạch biển” kết hợp cùng Tọa đàm “Chung tay vì một cộng đồng không rác thải nhựa: Trách nhiệm Nhà quản lý - Doanh nghiệp - Truyền thông”. Tham dự Chương trình có lãnh đạo Bộ TN&MT, lãnh đạo đại diện 11 tỉnh, thành duyên hải từ Thanh Hóa đến Bình Định đã cùng ra quân “làm sạch biển” và kêu gọi "Chung tay vì một cộng đồng không rác thải nhựa". Hơn 2.100 cán bộ, công chức viên chức, lực lượng quân đội, công an, nhân dân, đoàn viên… tại TP. Đà Nẵng đã tham gia việc thu dọn rác tại khu vực Âu thuyền Thọ Quang.

Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân nhấn mạnh việc giảm thiểu chất thải từ nhựa, ni lông đã trở thành yêu cầu cấp bách, bắt đầu từ việc giảm thiểu tiêu thụ các sản phẩm nhựa và ni lông khó phân hủy, đặc biệt là các sản phẩm nhựa dùng một lần. Cũng tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND thành phố Lê Trung Chinh đã kêu gọi tất cả các cơ quan, địa phương cùng toàn thể nhân dân cùng chung tay xây dựng thành phố bằng các hành động đơn giản nhưng thiết thực… với các nhiệm vụ trọng tâm: tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường; hướng dẫn về phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn; tuyên truyền tác hại của rác thải nhựa đối với sức khỏe và môi trường…

Tiếp nối thành công của năm 2019, bước sang năm 2020, Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam, Tổng cục Môi trường, Báo Tài nguyên và Môi trường, Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phối hợp thực hiện Lễ ra quân hưởng ứng Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn 2020 và trao quà cho các ngư dân bám biển của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Dự và chủ trì buổi lễ có Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân; Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội Bà Rịa - Vũng Tàu Nguyễn Thị Yến, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu Lê Tuấn Quốc.

Lễ ra quân có có sự tham gia của lãnh đạo tỉnh Long An, đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ TN&MT, đại diện lãnh đạo các Sở, ban, ngành và huyện Long Điền thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và đại diện lãnh đạo một số Sở TN&MT các tỉnh, thành khu vực phía Nam…

Buổi lễ còn có sự góp mặt của hơn 1.000 cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, công nhân công tác, làm việc trên địa bàn và các tổ chức đoàn thể địa phương, các trường học, các lực lượng quân đội, công an; các đoàn viên, thanh niên, sinh viên và sự hưởng ứng của các tầng lớp nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Thay mặt lãnh đạo Bộ TN&MT, Thứ trưởng Lê Minh Ngân mong muốn: “Không chỉ có một ngày “làm cho thế giới sạch hơn”, mà hàng giờ, hàng ngày, làm sạch môi trường biển là trách nhiệm, là tinh thần tự giác trong mỗi chúng ta, bằng những hành động nhỏ nhất để hạn chế rác thải nhựa”. Thứ trưởng tin tưởng, mọi hành động nhỏ, tích cực, ý nghĩa của mỗi cá nhân cũng như toàn thể cộng đồng đều có thể làm cho thế giới thay đổi, tốt đẹp hơn.

Đồng quan điểm với Thứ trưởng Lê Minh Ngân, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu Lê Tuấn Quốc kêu gọi mỗi cán bộ, chiến sĩ, ngư dân, nông dân và du khách hãy chung tay hạn chế rác thải nhựa, bảo vệ môi trường, bảo vệ đại dương, vì một đại dương xanh, cuộc sống trong lành của mỗi người và cả hành tinh.

Trong khuôn khổ chương trình, Ban Tổ chức đã trao tặng 300 bồn chứa nước ngọt chuyên dùng với dung tích 1.000 lít và 3.000 lá cờ Tổ quốc cho ngư dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vươn khơi bám biển.

Ngay sau Lễ phát động, các đại biểu và người dân huyện Long Điền đã trực tiếp tham gia thu gom rác thải làm sạch bãi biển tại xã Phước Tỉnh, huyện Long Điền.

Hãy tử tế với môi trường

Nói về mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên, lãnh đạo Bộ TN&MT từng chia sẻ: “Con người vốn là một phần không thể tách rời của Mẹ Thiên nhiên, là đứa con vừa mạnh mẽ nhưng cũng có lúc thật nhỏ bé trước Mẹ Thiên nhiên. Vì vậy, con người phải dựa vào thiên nhiên, tuân theo quy luật tự nhiên, sống hài hòa, thân thiện với thiên nhiên và cùng chung tay với các mảnh ghép khác của thiên nhiên để bảo vệ thiên nhiên, môi trường, cũng là bảo vệ chính chúng ta”.

Các tổ chức, doanh nghiệp hưởng ứng Chiến dịch “Làm cho thế giới sạch hơn” năm 2019 tại TP. Đà Nẵng

Với sự trân trọng thiên nhiên, từ những diễn đàn trao đổi, thảo luận của các nhà quản lý, các doanh nghiệp, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà báo… đến những hành động thực tế được tổ chức ở nhiều nơi trong cả nước trong suốt những năm qua, đã cho thấy thái độ và cách hành xử tử tế với môi trường của những người tổ chức và người tham dự. Những sự kiện ấy đã tỏa lan thông điệp bảo vệ môi trường từ “nói” đến “làm”, từ nhận thức đến hành động, bằng những việc làm không quá lớn lao, dù là “hành động địa phương nhưng tác động toàn cầu”.

“Một cánh én nhỏ chẳng làm nên mùa xuân”, một cây không làm nên cánh rừng, nhưng nhiều cây sẽ thành rừng, nhiều cánh én sẽ dệt nên mùa xuân tươi đẹp. Nhiều hành động nhỏ sẽ góp phần tạo nên thay đổi lớn. Và chúng tôi - những người làm báo Tài nguyên và Môi trường, nguyện sẽ là một “mùa xuân nho nhỏ”, lặng lẽ dâng cho đời, dù ở tuổi hai mươi, hay là khi tóc bạc…

Bởi, chúng tôi tin rằng, khi ứng xử với thiên nhiên bằng đạo đức, bằng sự nhân văn, chúng ta tử tế với môi trường, cũng là tử tế với chính mình…

Việt Hùng - Tống Minh