Bình Định: Chính quyền lo bầu cử “cát tặc” tranh thủ trộm cát

Nạn khai thác cát tại khu vực Mũi Đá Vang giáp ranh giữa xã Cát Thành và xã Cát Hải huyện Phù Cát luôn là điểm nóng hoạt động khai thác cát trái phép từ nhiều năm nay. Mỗi khi các cơ quan báo chí lên tiếng, trong đó có Báo Tài nguyên và Môi trường phản ánh thì hoạt động khai thác cát tại đây tạm thời lắng xuống một thời gian ngắn rồi lại tiếp tục rộ lên mà không có cách nào xử lý dứt điểm.

Khu vực khai thác cát tại Mũi Đá Vang, barie trước kia bị chặn lại nay được mở ra

Ngày 23/2/2021, Báo Điện tử Tài nguyên và Môi trường có bài “Bình Định: làm gì để ngăn chặn “cát tặc”, “đất tặc” tại xã Cát Thành” phản ánh về tình trạng khai thác đất, cát trái phép tại xã Cát Thành gây bức xúc trong nhân dân. Sau khi báo lên tiếng UBND huyện Phù Cát nhanh chóng chỉ đạo các cơ quan chức năng của huyện phối hợp với UBND xã Cát Thành tăng cường công tác kiểm tra, kiên quyết xử lý, lập các chốt bảo vệ tài nguyên khoáng sản.

Những ụ cát mới xuất hiện tại Mũi Đá Vang

Theo đó, UBND xã Cát Thành thành lập 2 Tổ công tác chuyên ngành do Phó Chủ tịch UBND xã làm tổ trưởng; lập các chốt trên đường công vụ, phân công trực cả ngày lẫn đêm. Tất cả phương tiện qua chốt phải xuất trình giấy tờ có lý do phù hợp mới được vào bãi cát. Mặt khác, Công an huyện Phù Cát đã phối hợp với xã tổ chức tuyên truyền Nghị định 185/2013 và Nghị định 36/2020 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong khai thác và vận chuyển khoáng sản trái phép. Các tổ công tác đã phát hiện 15 trường hợp khai thác khoáng sản trái phép, xử phạt gần 30 triệu đồng. Cũng từ đó mà hoạt động khai thác cát trái phép tại xã Cát Thành tạm bình yên.

Bãi tập kết cát mới xuất hiện sau khi bị dẹp bỏ trên tuyến đường ĐT639

Thời gian tạm lắng kéo dài không được bao lâu thì hoạt động khai thác cát trái phép tại Cát Thành tiếp tục rộ lên. Trong cái khó ló cái khôn, “cát tặc” chuyển sang hoạt động ban đêm một cách tinh vi, chuyên nghiệp, đồng bộ hơn, đặc biệt lợi dụng việc chính quyền lo chuẩn bị công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, “cát tặc” hoạt động kiểu đánh nhanh rút gọn trong một vài giờ nhất định, số lượng xe chở cát tập kết tạo thành nhóm không đi riêng lẻ từng xe một.

UBND xã Cát Thành lập chốt để bảo vệ tài nguyên khoáng sản nhưng lại đóng cửa

Điển hình thời gian gần đây, Phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường liên tục nhận được tin báo về hoạt động khai thác cát trái phép tại xã Cát Thành, phóng viên báo lại cho lãnh đạo huyện và công an huyện phối hợp xử lý nhưng khi Tổ công tác tiến hành tuần tra thì không có chiếc xe chở đất nào hoạt động. Mọi thông tin hoạt động tuần tra, kiểm tra của Tổ công tác đều đến tai “cát tặc” nên “cát tặc” lặn tăm trong đêm hoặc nghỉ ngơi vài ngày không hoạt động.

Xe tập kết tại đường mở khu vực Mũi Đá Vang chạy vào bãi cát bên trong

Đêm ngày 27/5, phóng viên đã mục thị hoạt động khai thác cát tại xã Cát Thành thì chứng kiến hoạt động khai thác cát tại Mũi Đá Vang khá rầm rộ. Xe ben lớn khoảng 40 tấn, xe ben nhỏ loại Chiến Thắng tập kết ra vào tại con đường nhỏ rồi chảy thẳng vào khu vực bãi cát.

Chiếc xe chạy vào bãi cát trong đêm Đây là biển số của một trong nhiều xe tập kết trong đêm để lấy cát

“Cát tặc” không múc cát chở cát riêng lẻ từng xe, nghĩa là xe nào vào múc cát cho xe đó, mà chúng đợi tập kết hàng loạt xe rồi mới múc cát và vận chuyển cát ra ngoài cùng một lượt. Xe chở cát chạy ra vào từ hai hướng, hướng Cát Hải đi Cát Thành, hướng Cát Thành đi Cát Khánh và ngược lại. Thời gian “cát tặc” tập kết xe và chở cát ra ngoài từ 22 giờ đến tờ mờ sáng, chúng nhanh chóng đánh quả vài trận xong thì kéo xe về nghỉ.

Điểm khai thác cát giáp ranh giữa Cát Thành - Cát Khánh vào đêm  Con đường vào khai thác cát tại điểm giáp ranh giữa Cát Thành và Cát Khánh Chiếc xe đào luôn túc trực cả ngày lẫn đêm

Trong đêm ngày 27/5, phóng viên phát hiện có hai điểm khai thác cát trái phép với quy mô rất lớn, ngoài khu vực Mũi Đá Vang còn có khu vực giáp ranh giữa xã Cát Thành và xã Cát Khánh. Từ tuyến đường ven biển mới đang thi công vừa đi qua đoạn xã Cát Khánh có con đường mòn nhỏ. Theo con đường mòn nhỏ là dấu tích xe chở cát và chiếc xe đào nằm chờ sẵn cả ngày lẫn đêm để lấy cát.

Ngày 28/5, phóng viên tục tiếp đến hiện trường phát hiện nhiều điểm tập kết cát tại khu vực Mũi Đá Vang và dọc tuyến đường ĐT639 mà trước đây đã bị dẹp bỏ sau khi Báo Tài nguyên và Môi trường phản ánh.

Con đường mở này ban đêm làm điểm tập kết xe chạy vào bãi cát, ban ngày được rào lại bằng cây khô để che mắt thiên hạ

Con đường mở chở cát tại bảng giao điểm giữa Cát Thành và Cát Hải vào ban đêm là điểm tập kết xe chở cát ra vào, thì ban ngày “cát tặc” dùng cây khô rào lại để che mắt thiên hạ xem như con đường đã bị rào lại người và xe không được ra vào. Mặc dù UBND xã Cát Thành đã lập chốt canh bảo vệ 24/24 nhưng hoạt động khai thác vận chuyển cát chạy sáng đường ĐT639 vào ban đêm đều không bị phát hiện và ngăn chặn kịp thời.

Ngoài đội quân cát tặc chở cát còn có xe của các đơn vị thi công tuyến đường ven biển mới chở cát ra ngoài phạm vi công trình

Trao đổi với phóng viên về hoạt động khai thác cát trái phép tại địa bàn, ông Nguyễn Đức Chiêu - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Cát Thành cho biết: UBND xã luôn thực hiện canh bảo vệ tại chốt cả ngày lẫn đêm. Tuy nhiên nhiều lúc anh em vào thời điểm nghỉ ngơi thì “cát tặc” hoạt động lén lút ban đêm. Đường mở ngay Mũi Đá Vang, UBND xã rào chắn lại thì chúng phá ra làm đường, chúng đánh quả nhanh gọn nhiều lúc không kịp trở tay. Còn việc “cát tặc” nắm được thông tin tuần tra, kiểm tra của Tổ công tác, chúng tôi đang tìm ra đối tượng nhưng chưa biết chính xác là ai nhưng vẫn biết có người nội bộ báo thông tin.

Mặc dù UBND xã Cát Thành đã lập chốt canh bảo vệ 24/24 nhưng xe "cát tặc" chạy sáng đường ĐT639 vào ban đêm đều không bị phát hiện và ngăn chặn kịp thời

Mặc dù, UBND huyện Phù Cát cùng chính quyền địa phương và lực lượng công an huyện, công an xã tăng cường công tác bảo vệ, tuần tra canh gác trước nạn khai thác cát trái phép tại xã Cát Thành, nhưng không hiểu vì sao mọi phương án bảo vệ, canh giữ, thông tin tuần tra đều bị “cát tặc” vô hiệu hóa.

Lẽ nào có sự tiếp tay từ lãnh đạo chính quyền địa phương hoặc nội bộ trong Tổ công tác có người báo tin nên “cát tặc” mới có thể lộng hành không biết sợ đến vậy. Đây là hoạt động khai thác và trực lợi khoáng sản rất lớn mà chính quyền Bình Định chưa xử lý được dứt điểm. Khi nào Cát Thành mới bình yên không còn nạn khai thác cát trái phép là một dấu hỏi lớn đối với tỉnh Bình Định?!

Mỹ Bình