Kỷ niệm 12 năm ngày thành lập Vùng 2 Hải quân (19/3//2009-19/3/2021): Ở nơi nước ngọt chia theo “khẩu phần”

Biển đảo - Ngày đăng : 18:15, 19/03/2021

(TN&MT) - Một năm có 365 ngày cũng là ngần ấy thời gian những người lính nhà giàn DK1 Vùng 2 Hải quân phải đối mặt với gió biển rát mặt và cái nắng cháy da cháy thịt nên ai cũng đen choay mầu da “bánh mật”. Dù vậy, các chiến sĩ vẫn kiên cường bám biển, vững tay súng canh những cột mốc chủ quyền thiêng liên phía ngàn khơi xa nhất của Tổ quốc Việt Nam.

Nước là “máu” rau xanh là “thịt”

Sau 32 năm kể từ khi xây dựng nhà giàn DK1 đầu tiên (DK1/3) trên bãi cạn Phúc Tần, vào tháng 6-1989, mở đường cho việc xây dựng 20 nhà giàn ở thềm lục địa phía Nam (hiện có 15 nhà giàn đang hoạt động), chuyện nước  ngọt quí như máu phải chia  mỗi  người 5 lít/ ngày của các chiến sĩ nhà giàn đã lùi vào dĩ vãng.Và bây giờ 14/15 nhà giàn lúc nào nước ngọt cũng “dồi dào” nhưng không thể thỏa thuê tắm giặc như ở đất liền. Đó là tinh thần tiết kiệm tài nguyên nước đã ngấm vào máu thịt và ý thức của chiến sĩ DK1.

Nhà giàn DK1 tận ngàn khơi xa

Trung tá Lê Xuân Nam, Chỉ huy trưởng nhà giàn DK1/16, chia sẻ: “Nếu trước đây mỗi nhà giàn có chừng 30-40 m3 nước dự trữ mùa khô thì giờ nhiều gấp 3 lần. Tuy nhiên, bộ đội ta phải tiết kiệm, phòng khi hạn hán kéo dài. 6 tháng mùa khô là 6 tháng chúng tôi dùng nước theo “kế hoạch”. Tức là nước ngọt được cấp cho từng chiến sĩ theo ngày. Công việc này do trực ban nhà giàn đảm nhiệm phân chia.

Ngược dòng thời gian, chuyện tiết kiệm nước ngọt ở nhà giàn DK1 phải kể đến cách làm sáng tạo của thiếu tá, cựu binh Trang Hải Âu, nguyên Chỉ huy trưởng nhà giàn DK1 - bãi cạn Phúc Tần. Đó là vào những năm từ 1995 đến 2009, khi ấy, các nhà giàn chưa được đóng mới và nâng cấp thế hệ thứ ba như bây giờ, mà ở phiên bản “thế hệ thứ hai”, mỗi nhà giàn chỉ có một thùng đựng nước chừng 40 m3. Ngần ấy nước phải bảo đảm cho cán bộ chiến sĩ sinh hoạt, ăn uống, tắm giặt cả 6 tháng mùa khô, từ tháng 3 đến tháng 10.

 Làm thế nào để đủ nước ăn, uống, tắm, giặt, tưới rau?Đó là bài toán khó đặt ra cho các vị chỉ huy nhà giàn.“Sau nhiều ngày nghiên cứu, tôi bày ra cách chia nước ngọt cho mỗi người theo “khẩu phần”. Mỗi người 5 lít một ngày cho cả tắm giặt, đánh răng. Để có nước tưới rau, tôi cũng yêu cầu anh em ngồi vào chậu tắm theo kiểu “em bé” và tuyệt đối không dùng xà bông, dầu gội. Nước thải ra dùng tưới rau, nước vo gạo dùng rửa mặt, phát 5 lít phải thu về 3 lít” - cựu binh Trang Hải Âu kể lại.

Ngày ấy, nước ngọt ở các nhà giàn được tàu chở ra từ đất liền vào tháng 3, cùng với quân nhu. Tranh thủ lúc sóng yên biển lặng, tàu cặp sát chân đế nhà giàn, bơm nước ngọt lên thùng sắt. Mỗi lần bơm như vậy được 20 m3 hoặc ít hơn, tùy theo “tiêu chuẩn” được cấp. Cũng có khi đang bơm nước lên giàn, chẳng may gặp sóng lớn thì tàu phải rời ra xa, vậy là việc cấp nước ngọt đành hoãn lại. Nếu biển lặng, tàu vào cấp bù, còn biển động, tàu phải đi nhà giàn khác.

Những giọt nước ngọt hiếm hoitưới cho những mầm xanh trên sóng biển

Ngoài nước đem ra từ đất liền, bộ đội ta phải trông chờ… nước trời. Ở giữa đại dương bao la quanh năm nắng nóng cháy da cháy thịt, bộ đội “khát” nước mưa còn hơn “khát” quà đất liền. Mỗi lần có mưa, các chiến sĩ nhanh chóng nối vòi vào đường ống để lấy nước từ sân thượng.Và đó cũng là những lần bộ đội tha hồ tắm rửa, giặt giũ.Bây giờ, mặc dù nước ngọt nhiều hơn, đỡ vất vả hơn nhưng như lời trung tá Lê Xuân Nam, việc tắm giặt vẫn phải rất tiết kiệm.

Trong hệ thống DK1 hiện nay có 15 nhà giàn, trong đó 14 nhà giàn được xây dựng, gia cố đóng theo thế hệ mới (nhà giàn hai thân). Riêng DK1/10 là nhà giàn “một thân” – nhà giàn thế hệ thứ hai.Đây là nhà giàn ít nước ngọt nhất so với 14 nhà giàn khác. Vì ít nước ngọt, nên việc tắm, giặt hiện nay vẫn phải chia theo “khẩu phần”. “Một ngày mỗi người được 5 lít. Cuối tuần (chiều chủ nhật), mỗi người được chia 10 lít cho cả tắm, giặt.Khi sóng yên biển lặng, các chiến sĩ xuống biển tắm, bơi quanh chân đế nhà giàn.Tắm xong, nước ngọt chỉ tráng người sau cùng.Để tiết kiệm, bát đũa, cá tươi được rửa bằng bước biển.Chúng tôi làm cái gầu thả xuống biển kéo nước lên.Nước ngọt chỉ dùng cho tắm, rửa mặt.Nước thừa tưới rau, lau nhà”- đại úy Nguyễn Văn Thanh- chỉ huy trưởng nhà giàn DK1/10 chia sẻ.

Sống yêu đời giữa tận cùng cơn khát

Những ngày này đang là đỉnh điểm của nắng và nóng. Mặc cho thời tiết vô cùng khắc nghiệt ở nơi được ví như “mặt trời rọi lửa”, cán bộ, chiến sĩ trên các “pháo đài” vẫn miệt mài huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, nêu cao cảnh giác, bám sát mục tiêu lạ; theo dõi và xử lý những con tàu “không mời mà đến”; thực hiện nghiêm các chế độ quy định trong tuần, trong ngày và không quên trồng rau xanh cải thiện và nâng cao chất lượng sống, bữa ăn cho bộ đội. “Bây giờ đang là thời gian tận cùng cơn khát. Nóng, nắng, thiếu rau xanh, nượt ngọt là thường xuyên. Thiếu thốn và khắc nghiệt cũng không bao giờ lung lay được ý chí, nghị lực, tình yêu biển đảo đảo của chúng tôi. Chỉ có biển cả mới hiểu hết được nỗi nhọc nhằn gian lao của lính DK1”- Trung tá Lê Xuân Nam nhấn mạnh.

Thế hệ lính DK1 vơi nỗi  nhớ nhà bằng đàn ghi ta

Trung tá Nam cũng cho biết thêm,  mặc dù cách biệt với đất liền và thường xuyên thiếu thốn tình cảm song không vì thế mà các chiến sĩ “áo vằn cánh sóng” nơi đây sao nhãng chuyện cập nhật thông tin, thời sự thế giới và trong nước. Ngoài nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu, canh giữ cột mốc chủ quyền và vùng biển được phân công quản lý, chúng tôi liên tục theo dõi nhịp sống từ đất liền qua tivi, báo giấy, báo mạng, qua Facebook. Dù khó khăn, gian khổ, chúng tôi vẫn duy trì tốt các chế độ quân sự.Đây chính là sự “bắt nhịp” với đất liền” – Trung tá Nam nói.

Đời đẹp nhất là cống hiến tuổi xanh cho biển cả đại đương

Tôi đã từng ở nhà giàn DK1 tròn 11 năm.Không thể nói hết ra đây những khó khăn trở ngại vào những năm 1995-1999 của thế kỷ trước.Chỉ biết đó là những ngày gian khổ nhất nhưng cũng vinh quang nhất của đời binh nghiệp.

Ba lần chứng kiến nhà giàn đổ xuống, 6 đồng đội vĩnh viễn nằm lại biển khơi và cũng nhiều lần tự tay mình đào gốc rau dền tước vỏ nấu canh mùa sóng gió, tôi hiểu ra một điều: Ở đâu gian khổ khó khăn, ở đó vinh quang và kiêu hãnh nhiều nhất như bài thơ do tôi sáng tác dưới đây.Bài thơ này tôi sáng tác trong một đêm giông tố tháng 10-1997 giữa nhà giàn DK1/14; được lưu bút trong “sổ tay DK1” của nhiều chỉ huy trưởng, chính trị viên và chiến sĩ trẻ, để mỗi lần giông bão, nhớ đất liền lại đem ra đọc.

Nhà giàn trên biển

Không phải đất liền không phải Trường Sa

Không phải Sơn Ca, đá chìm, đá nổi

Nhà chúng tôi ù ù gió thổi

Dầm chân trong nước mặn bốn mùa

Nơi đây đâu chỉ có gió đùa

Ì ầm vỗ như lời ru của mẹ

Khi giận dữ gầm lên gào xé

Nhà chúng tôi như nhịp võng rung

Những tấm lưng trần đỏ cạch như nung

Nơi đây quanh năm mặt trời rọi lửa

Chỉ áng mây trôi và nền cờ đỏ

Che khuất người lính trẻ giữa trùng khơi

Bài & ảnh: Lê Khanh