Giải pháp ứng phó BĐKH ở Lào Cai: Trồng, bảo vệ và phát triển rừng bền vững

Thống kê từ đầu năm đến tháng 10/2020, trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã xảy ra 32 đợt thiên tai (tăng 6 đợt so với cả năm 2019), làm 18 người chết (tăng 14 người so với năm 2019), gây hư hại hơn 5.600 nhà ở (tăng 4.700 nhà so với năm 2019), thiệt hại 2.294 ha sản xuất nông nghiệp và nhiều công trình hạ tầng, tổng thiệt hại ước tính hơn 417 tỷ đồng (tăng hơn 314 tỷ đồng so với năm 2019). Những con số trên cho thấy ảnh hưởng của biến đổi khí hậu ngày càng lớn, tác động mạnh đến đời sống và sản xuất của người dân trong tỉnh.

Để giảm thiểu những thiệt hại do thiên tai gây ra, một trong những việc làm mà các địa phương trong tỉnh Lào Cai đang triển khai là thường xuyên rà soát, phát hiện những biến động địa chất, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng đẩy mạnh quy hoạch, sắp xếp, di chuyển dân cư từ khu vực có nguy cơ thiên tai cao đến nơi ở mới an toàn hơn.

Cơ quan chức năng tỉnh Lào Cai tuyên truyền người dân trồng rừng để ứng phó với biến đổi khí hậu

Sau 4 năm được di chuyển về nơi ở mới, cuộc sống của người dân thôn Van Hồ, xã Phìn Ngan (Bát Xát) đã ổn định, nhiều hộ nhờ đó vươn lên thoát nghèo và làm giàu. Bí thư Chi bộ thôn Van Hồ, Chảo Kiếu Mẩy cho biết: Từ khi chuyển về đây sinh sống, các hộ yên tâm lao động, sản xuất, không còn lo mưa, lũ phải bỏ nhà chạy như khi ở Sùng Hoảng trước kia.

Không chỉ thôn tái định cư Van Hồ, từ năm 2015 đến nay, tỉnh Lào Cai đã huy động nhiều nguồn lực ưu tiên sắp xếp tái định cư cho 14 khu dân cư về nơi ở mới. Ông Chu Hoàng Nguyện, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, năm 2020, tỉnh có thêm 4 dự án tái định cư đã và đang hoàn thiện, gồm: Khu tái định cư thôn Ngám Xá, xã Nậm Chạc (Bát Xát); tái định cư xã A Lù (Bát Xát); tái định cư Choán Ván - Xả Hồ, thị trấn Mường Khương (Mường Khương); tái định cư Móng Sến, xã Trung Chải (thị xã Sa Pa). Với 18 dự án hoàn thành và đang hoàn thành, cùng với việc sắp xếp xen ghép, toàn tỉnh đã tái định cư cho 1.134 hộ từ các vùng có nguy cơ sạt lở cao chuyển về nơi ở mới an toàn hơn. Trong thời gian tới, ngành chức năng tiếp tục phối hợp với các địa phương trong tỉnh rà soát và tham mưu cho tỉnh thực hiện tốt quy hoạch, sắp xếp, di chuyển dân cư để đảm bảo an toàn cho người dân.

Theo đánh giá của cơ quan chức năng, giải pháp hiệu quả nhất trong ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng, chống thiên tai được tỉnh Lào Cai thực hiện thời gian qua là tích cực trồng, bảo vệ và phát triển rừng. Theo Chi cục Kiểm lâm tỉnh Lào Cai, trong 11 tháng năm 2020, toàn tỉnh trồng được 5.687 ha rừng (vượt kế hoạch 97 ha), diện tích trồng rừng năm 2020 phần lớn là xã hội hóa, góp phần đưa tỷ lệ tán che phủ rừng toàn tỉnh từ 53,3% năm 2015 lên 56% năm 2020. Đặc biệt, diện tích được phủ xanh trong 5 năm qua tập trung ở những vùng có điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, có độ dốc và nguy cơ sa mạc hóa cao. Có được kết quả này là do phong trào trồng rừng, bảo vệ rừng đã huy động được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và nhận được sự ủng hộ, tham gia của người dân trên địa bàn.

Chỉ trong 10 tháng, thiên tai đã cướp đi sinh mạng của 18 người, làm hư hại 5.600 ngôi nhà và 2.294 ha đất nông nghiệp tại tỉnh Lào Cai

Bên cạnh việc trồng rừng thì công tác bảo vệ rừng cũng là nhiệm vụ quan trọng, được các cấp, các ngành trong tỉnh Lào Cai chú trọng thực hiện thông qua nhiều giải pháp như triển khai đồng bộ công tác quy hoạch, quản lý và giao khoán đất rừng, tạo các kênh vốn hỗ trợ trồng rừng, đặc biệt là cải thiện về cơ chế, chính sách thu hút đầu tư giúp gia tăng giá trị của rừng, tạo sinh kế cho người bảo vệ rừng để nông dân có thể phát triển kinh tế gắn với nghề rừng...

Ông Tô Mạnh Tiến, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Thời gian qua, ngành chức năng đã tham mưu cho tỉnh thực hiện tái cơ cấu ngành lâm nghiệp, phát triển kinh tế rừng, khuyến khích người dân trồng rừng gắn với bảo vệ rừng, góp phần nâng cao hiệu quả ứng phó với biến đổi khí hậu trên địa bàn. Theo chỉ đạo của tỉnh Lào Cai, trong thời gian tới, các cơ quan, ban, ngành sẽ tiếp tục thực hiện mục tiêu ứng phó với biến đổi khí hậu, khắc phục thiên tai trên cơ sở quản lý hợp lý và thống nhất, liên ngành, liên vùng. Công tác này vừa đáp ứng yêu cầu trước mắt, vừa đảm bảo lâu dài, toàn diện, trọng tâm, có bước đi phù hợp trong từng giai đoạn, dựa vào nội lực là chính, đồng thời phát huy hiệu quả nguồn lực hỗ trợ, kinh nghiệm quốc tế...

Bài và ảnh: Bích Hợp