Dân thức trắng đêm để “canh” việc xả thải của Công ty TNHH MDF Hòa Bình

Những kiến nghị chìm vào quên lãng

Công ty TNHH MDF Hòa Bình là công ty chuyên sản xuất ván gỗ ép, có địa chỉ tại xã Lạc Thịnh, huyện Yên Thủy, tỉnh Hòa Bình. Công ty được xây dựng với công suất 54.000 m3/năm và đi vào hoạt động hơn 7 năm nay.

Theo phản ánh của người dân sống xung quanh Công ty, dù có những đóng góp nhất định cho sự phát triển kinh tế của địa phương, tuy nhiên những năm qua, hoạt động của Công ty cũng gây ra những hệ lụy rất lớn cho môi trường, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của bà con, 3 xóm bị ảnh hưởng nặng nề nhất là xóm Phố Sấu, xóm Thịnh Phú và xóm Sấu.

Người dân dựng giàn giáo “bảo vệ hiện trường” xả thải đợi cơ quan chức năng đến giải quyết

Bà Nguyễn Thị Sánh, xóm Sấu cho biết, khi làm nhà máy này tất cả người dân đều không đồng ý. Hoạt động của Công ty những năm qua đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người dân. “Giờ đun một nồi nước lên, dù là nước giếng khoan nhưng vẫn có màu đen như nhọ nồi. Không nấu được. Nhiều gia đình đã phải lấp giếng do không thể sử dụng”. Bên cạnh đó, hoạt động của Công ty cũng phát sinh rất nhiều khói bụi.

Bà Nguyên Thị Thanh, xóm Sấu bức xúc, nguồn nước công ty xả ra con suối xung quanh nhà máy lúc có màu vàng, lúc màu đen, bốc mùi hôi thối khủng khiếp, khiến sinh hoạt và việc cấy cày của người dân gặp nhiều khó khăn. Cùng với đó, hoạt động của Công ty cũng phát sinh rất nhiều khói bụi. Bụi phủ kín mái nhà, vườn rau bà con. “Nhà tôi lấy nước mưa để ăn uống từ mái nhà. Nhưng bây giờ mỗi lần mưa, nước từ mái nhà theo máng dẫn xuống bể chứa có màu đen xì, mùi rất khó chịu, không thể ăn được. Trước đây không thế. Mấy người ở đây đã bị ung thư phổi chết rồi”. Theo bà Thanh, Công ty đã từng nhiều lần hứa với người dân sẽ giảm khói bụi nhưng đến nay vẫn không có chuyển biến, thậm chí cường độ bụi còn xả ra mạnh hơn.

Phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường tìm hiểu được biết, mặc dù Công ty TNHH MDF Hòa Bình có xây dựng bể chứa xử lý nước thải tập trung, tuy nhiên hệ thống này nhiều năm nay không hoạt động. Do vậy, toàn bộ nước thải từ quá trình sản xuất thu gom trong bể chứa được Công ty lợi dụng trời tối múc đổ ra các vị trí xung quanh phía trong tường bao Công ty. Nguồn nước thải chưa qua xử lý này một phần ngấm thẳng xuống đất, phần khác chảy qua các khe tường đọng lại tại con suối bên ngoài tường bao. Con suối này cách không xa nhà dân, nguồn nước thường xuyên đen kịt, đặc sệt và bốc mùi hôi thối.

Theo nội dung biên bản làm việc giữa Công ty TNHH MDF Hòa Bình với Đoàn kiểm tra liên ngành về việc chấp hành pháp luật về môi trường vào đầu tháng 3/2020, tại thời điểm kiểm tra, Đoàn kiểm tra đã khẳng định “phát hiện hố đất rộng khoảng 100 m2, bên cạnh hệ thống xử lý nước thải, chứa nước màu đen, 1 đường ống vải từ hố đất đến hệ thống xử lý nước thải; 1 đường ống khoảng 120 m nối từ hố đất trên chảy qua khu đất bên cạnh, trên khu đất có chứa bùn thải màu đen”...

Phóng viên Báo TN&MT tác nghiệp tại khu vực xả thải trái phép của Công ty TNHH MDF tối 20/12/2020

Đoàn kiểm tra sau đó đã kết luận nhiều nội dung, trong đó có yêu cầu Công ty phải có báo cáo giải trình về hiện trạng đường ống thu gom nước thải ra khu đất trong khu vực dự án và các giải pháp đảm bảo môi trường khi sản xuất. Tuy nhiên, đến nay, nước thải của Công ty vẫn tiếp tục “được xử lý” theo phương pháp cũ là đổ trực tiếp ra môi trường, chỉ khác là với cường độ và cách thức ngày càng tinh vi hơn.

Dân dựng giàn giáo bảo vệ hiện trường xả thải

Đêm 20/12 rạng sáng 21/12/2020, khi trực tiếp theo dõi, chứng kiến hoạt động xả thải không qua xử lý của Công ty TNHH MDF Hòa Bình, người dân đã tiến hành dựng giàn giáo, bảo vệ hiện trường đợi cơ quan chức năng đến giải quyết. Ngay sau đó, người dân đã gọi điện báo cáo sự việc với trực ban Công an huyện Yên Thủy và Trưởng Công an xã Lạc Thịnh. Đồng thời, có tin báo đến phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường.

Tại hiện trường vụ việc, ông Hà Quang Chung, người dân sống gần Công ty cho biết, đêm ngày 19/12, khi người dân vào trong Công ty đã phát hiện việc công ty hút chất thải công nghiệp chưa qua xử lý từ bể chứa vào gàu máy xúc đổ ra tường bao xung quanh nhà máy. Chất thải này sau đó chảy qua tường đổ vào mương rãnh phía ngoài tường bao, bốc mùi hôi thối. Dù không định lượng được khối lượng nước thải được múc đổ ra ngoài nhưng ông Chung cho biết là rất nhiều và hoạt động này diễn ra thường xuyên. Do nghi ngờ việc xả thải của Công ty, đêm 20/12, người dân đã cắt cử người theo dõi và tiếp tục bắt quả tang hiện tượng này. “Tất cả hoạt động này của Công ty đã được chúng tôi ghi lại”, ông Chung khẳng định và mở máy điện thoại cho phóng viên xem.

Ông Nguyễn Phương Hưng, xóm Phố Sấu cho biết, dù người dân xung quanh nhà máy đã gửi nhiều đơn thư đến các cơ quan chức năng theo đúng trình tự của pháp luật. Tuy nhiên, việc xả thải của Công ty không hề suy giảm mà ngày càng trầm trọng và tinh vi hơn. “Cụ thể, nếu trước đây việc cố tình xả thải diễn ra vào ban ngày hoặc ca hai nhưng bây giờ thường xuyên xả vào ca hai hoặc ca ba. Nghĩa là chuyển từ ngày sang đêm. Mong các cơ quan chức năng tại địa phương giải quyết dứt điểm tình trạng này để bà con sớm ổn định cuộc sống”, ông Hưng nhấn mạnh.

Trước hoạt động xả thải gây ô nhiễm môi trường diễn ra thường xuyên, có biểu hiện cố tình vi phạm và cách thức ngày càng tinh vi của Công ty TNHH MDF Hòa Bình như hiện tại, rất cần sự vào cuộc quyết liệt, kịp thời của các cơ quan chức năng tỉnh Hòa Bình.

Báo Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục phản ánh về vụ việc.

Bài và ảnh: Trần Văn – Thanh Tùng